بررسی نگرش سودگروانه به دین در سپهر حکمت ازتحلیلی، انتقادی و تطبیقی نگرش این‌جهانی به دین تا واکاوی نگرش جامع‌نگر

نگرش سودانگارانه به دین، بیشتر، رویکردی نوظهور و متعلق به اندیشمندان جهان غرب به ویژه با تلقی عمل‌گروانه دین‌شناختی انگاشته می‌شود. گرچه چنین نگرشی به دین حاصل برخی نحله‌های فکری است که برای حقانیت و صدق گزاره‌ها اعم از دینی و غیر آن ارزش چندانی قایل نیست و ملاک اعتبار گزاره‌ها را وابسته به میزان سو...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: هادی فنایی
Format: Article
Language:fas
Published: University of Zanjan 2021-08-01
Series:Ta̓ammulāt-i Falsafī
Subjects:
Online Access:http://phm.znu.ac.ir/article_245640_f5f6906ddf809fdf9a53cb22c17cf205.pdf
_version_ 1798039939956342784
author هادی فنایی
author_facet هادی فنایی
author_sort هادی فنایی
collection DOAJ
description نگرش سودانگارانه به دین، بیشتر، رویکردی نوظهور و متعلق به اندیشمندان جهان غرب به ویژه با تلقی عمل‌گروانه دین‌شناختی انگاشته می‌شود. گرچه چنین نگرشی به دین حاصل برخی نحله‌های فکری است که برای حقانیت و صدق گزاره‌ها اعم از دینی و غیر آن ارزش چندانی قایل نیست و ملاک اعتبار گزاره‌ها را وابسته به میزان سودمندی آن می‌داند، اما ریشه‌ها و نشانه‌های چنین نگرشی را می‌توان در اندیشه دین‌پژوهان جهان اسلام جستجو نمود. نگرش اندیشمندان مسلمان به این مسأله امری پسینی و بعد از حقانیت و صدق دین است. از منظر دین‌پژوهان مسلمان، نه تنها احکام فقهی و حقوقی بلکه اعتقادات دینی مشتمل بر مصالح و مفاسد و سود و زیانی است که بازگشت به زندگی بشر دارد. دین تنها یک سلسله مقررات تعبدی خالص نیست که فقط از ناحیه خدا صادر شده و بندگان مجبور به اطاعت از آن باشند؛ بلکه حقیقتی است که پایبندی به آن به سود و سعادت بشر می‌انجامد. سودمندی دین در زندگی مشروط و معطوف به معرفت و ایمان به خدا و زیست مؤمنانه است. مهمترین فایده دین به بشر معرفت بخشی، ارایه طریق هدایت، انگیزشو .... است. معرفت و ایمان به خدا و دینداری بستری برای ظهور فواید دین است. برخی فواید دین این-جهانی و عاجل و برخی نیز آخرتی و آجل است. نگرش انحصاری به سود این‌جهانی دین نگرشی فروکاهشی و وسیله‌انگارانه و فاقد ارزش معرفتی است و با ادیانی وحیانی سازگار نیست.
first_indexed 2024-04-11T22:01:44Z
format Article
id doaj.art-b63861c25e16462399965683ddda47c4
institution Directory Open Access Journal
issn 2228-5253
2588-3615
language fas
last_indexed 2024-04-11T22:01:44Z
publishDate 2021-08-01
publisher University of Zanjan
record_format Article
series Ta̓ammulāt-i Falsafī
spelling doaj.art-b63861c25e16462399965683ddda47c42022-12-22T04:00:56ZfasUniversity of ZanjanTa̓ammulāt-i Falsafī2228-52532588-36152021-08-01112630733710.30470/phm.2020.128253.1806245640بررسی نگرش سودگروانه به دین در سپهر حکمت ازتحلیلی، انتقادی و تطبیقی نگرش این‌جهانی به دین تا واکاوی نگرش جامع‌نگرهادی فنایی0دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزویننگرش سودانگارانه به دین، بیشتر، رویکردی نوظهور و متعلق به اندیشمندان جهان غرب به ویژه با تلقی عمل‌گروانه دین‌شناختی انگاشته می‌شود. گرچه چنین نگرشی به دین حاصل برخی نحله‌های فکری است که برای حقانیت و صدق گزاره‌ها اعم از دینی و غیر آن ارزش چندانی قایل نیست و ملاک اعتبار گزاره‌ها را وابسته به میزان سودمندی آن می‌داند، اما ریشه‌ها و نشانه‌های چنین نگرشی را می‌توان در اندیشه دین‌پژوهان جهان اسلام جستجو نمود. نگرش اندیشمندان مسلمان به این مسأله امری پسینی و بعد از حقانیت و صدق دین است. از منظر دین‌پژوهان مسلمان، نه تنها احکام فقهی و حقوقی بلکه اعتقادات دینی مشتمل بر مصالح و مفاسد و سود و زیانی است که بازگشت به زندگی بشر دارد. دین تنها یک سلسله مقررات تعبدی خالص نیست که فقط از ناحیه خدا صادر شده و بندگان مجبور به اطاعت از آن باشند؛ بلکه حقیقتی است که پایبندی به آن به سود و سعادت بشر می‌انجامد. سودمندی دین در زندگی مشروط و معطوف به معرفت و ایمان به خدا و زیست مؤمنانه است. مهمترین فایده دین به بشر معرفت بخشی، ارایه طریق هدایت، انگیزشو .... است. معرفت و ایمان به خدا و دینداری بستری برای ظهور فواید دین است. برخی فواید دین این-جهانی و عاجل و برخی نیز آخرتی و آجل است. نگرش انحصاری به سود این‌جهانی دین نگرشی فروکاهشی و وسیله‌انگارانه و فاقد ارزش معرفتی است و با ادیانی وحیانی سازگار نیست.http://phm.znu.ac.ir/article_245640_f5f6906ddf809fdf9a53cb22c17cf205.pdfدینمنفعتسود اندیشیحقانیت
spellingShingle هادی فنایی
بررسی نگرش سودگروانه به دین در سپهر حکمت ازتحلیلی، انتقادی و تطبیقی نگرش این‌جهانی به دین تا واکاوی نگرش جامع‌نگر
Ta̓ammulāt-i Falsafī
دین
منفعت
سود اندیشی
حقانیت
title بررسی نگرش سودگروانه به دین در سپهر حکمت ازتحلیلی، انتقادی و تطبیقی نگرش این‌جهانی به دین تا واکاوی نگرش جامع‌نگر
title_full بررسی نگرش سودگروانه به دین در سپهر حکمت ازتحلیلی، انتقادی و تطبیقی نگرش این‌جهانی به دین تا واکاوی نگرش جامع‌نگر
title_fullStr بررسی نگرش سودگروانه به دین در سپهر حکمت ازتحلیلی، انتقادی و تطبیقی نگرش این‌جهانی به دین تا واکاوی نگرش جامع‌نگر
title_full_unstemmed بررسی نگرش سودگروانه به دین در سپهر حکمت ازتحلیلی، انتقادی و تطبیقی نگرش این‌جهانی به دین تا واکاوی نگرش جامع‌نگر
title_short بررسی نگرش سودگروانه به دین در سپهر حکمت ازتحلیلی، انتقادی و تطبیقی نگرش این‌جهانی به دین تا واکاوی نگرش جامع‌نگر
title_sort بررسی نگرش سودگروانه به دین در سپهر حکمت ازتحلیلی، انتقادی و تطبیقی نگرش این‌جهانی به دین تا واکاوی نگرش جامع‌نگر
topic دین
منفعت
سود اندیشی
حقانیت
url http://phm.znu.ac.ir/article_245640_f5f6906ddf809fdf9a53cb22c17cf205.pdf
work_keys_str_mv AT hạdyfnạyy brrsyngrsẖswdgrwạnhbhdyndrsphrḥḵmtạztḥlylyạntqạdywtṭbyqyngrsẖạynjhạnybhdyntạwạḵạwyngrsẖjạmʿngr