Körfez’de Suudi Arabistan-İran İşbirliği Üzerinden ABD’nin Güvenlik Politikası: “Çifte Sütun” Politikası
İkinci Dünya Savaşından sonra Ortadoğu’da uzun süre varolan İngiltere’nin etkisi bölgede azalmaya başlamıştı. İngiliz hükümeti, özellikle ekonomik kriz gibi bazı nedenlerden dolayı 1960'ların sonlarına doğru Basra Körfezi'nden çekilme kararı aldı. Kimilerine göre vicdani bir süreçin sonucu...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Sakarya University
2017-12-01
|
| Series: | Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/362209 |
| _version_ | 1797810134293938176 |
|---|---|
| author | Hafiz Mammadov |
| author_facet | Hafiz Mammadov |
| author_sort | Hafiz Mammadov |
| collection | DOAJ |
| description | İkinci Dünya Savaşından sonra
Ortadoğu’da uzun süre varolan İngiltere’nin etkisi bölgede azalmaya başlamıştı. İngiliz hükümeti, özellikle ekonomik kriz gibi bazı
nedenlerden dolayı 1960'ların sonlarına doğru Basra Körfezi'nden çekilme kararı
aldı. Kimilerine göre vicdani bir süreçin sonucu olan bu çekilme, Körfez’de
ciddi bir güç boşluğunu da beraberinde getirmiş oldu. Körfez’e inmeyi planlayan
Sovyetler Birliği’nin bu boşluğu dolduracağından endişe-lenen ABD yönetimi,
Körfez’de iki önemli güç olan İran ve Suudi Arabistan’ı Sovyet ve Komünist
tehditine karşı işbirliğine teşvik etti. Bu işbirliği ve güvenlik politikası bölgede “Çifte
Sütun” politikası adı altında uygulamaya kondu. Başkan Nixon döneminde uygu-lamaya konulan bu
güvenlik politikası, Nixon Doktrininin bir parçası olarak bölge ülkelerine
silah satmak yoluyla güvenliklerini sağlamayı amaçlıyordu. “Çifte Sütun”
politikası Başkan Ford ve Başkan Carter döneminde de devam ettirilmiş, fakat
İran İslam Devrimi ile son bulmuştur. Bu çalışmada “Çifte Sütun” politikasına
giden süreç, Başkan Nixon’un dış politika algısı ve “Çifte Sütun” politikasının
uygulanması ele alınacaktır. Ayrıca bu politikanın güçlü aktörü olan İran’ın
Körfez güvenliğinde oynadığı rol, “Çifte Sütun” politikasında yaşanan
kırılmalar, Başkan Ford ve Başkan Carter döneminde bu politikanın işleyişi ve
silah satışları da incelenecektir. |
| first_indexed | 2024-03-13T07:03:40Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-b6a4ec69b3e64b04bfc91ebced16dc9a |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2147-7523 2630-5631 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-13T07:03:40Z |
| publishDate | 2017-12-01 |
| publisher | Sakarya University |
| record_format | Article |
| series | Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi |
| spelling | doaj.art-b6a4ec69b3e64b04bfc91ebced16dc9a2023-06-06T15:33:47ZengSakarya UniversityTürkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi2147-75232630-56312017-12-014217119810.26513/tocd.30983028Körfez’de Suudi Arabistan-İran İşbirliği Üzerinden ABD’nin Güvenlik Politikası: “Çifte Sütun” PolitikasıHafiz Mammadovİkinci Dünya Savaşından sonra Ortadoğu’da uzun süre varolan İngiltere’nin etkisi bölgede azalmaya başlamıştı. İngiliz hükümeti, özellikle ekonomik kriz gibi bazı nedenlerden dolayı 1960'ların sonlarına doğru Basra Körfezi'nden çekilme kararı aldı. Kimilerine göre vicdani bir süreçin sonucu olan bu çekilme, Körfez’de ciddi bir güç boşluğunu da beraberinde getirmiş oldu. Körfez’e inmeyi planlayan Sovyetler Birliği’nin bu boşluğu dolduracağından endişe-lenen ABD yönetimi, Körfez’de iki önemli güç olan İran ve Suudi Arabistan’ı Sovyet ve Komünist tehditine karşı işbirliğine teşvik etti. Bu işbirliği ve güvenlik politikası bölgede “Çifte Sütun” politikası adı altında uygulamaya kondu. Başkan Nixon döneminde uygu-lamaya konulan bu güvenlik politikası, Nixon Doktrininin bir parçası olarak bölge ülkelerine silah satmak yoluyla güvenliklerini sağlamayı amaçlıyordu. “Çifte Sütun” politikası Başkan Ford ve Başkan Carter döneminde de devam ettirilmiş, fakat İran İslam Devrimi ile son bulmuştur. Bu çalışmada “Çifte Sütun” politikasına giden süreç, Başkan Nixon’un dış politika algısı ve “Çifte Sütun” politikasının uygulanması ele alınacaktır. Ayrıca bu politikanın güçlü aktörü olan İran’ın Körfez güvenliğinde oynadığı rol, “Çifte Sütun” politikasında yaşanan kırılmalar, Başkan Ford ve Başkan Carter döneminde bu politikanın işleyişi ve silah satışları da incelenecektir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/362209körfez güvenliğii̇ransuudi arabistançifte sütun politikasıabdsilah satışıthe persian gulf securityiransaudi arabiathe “twin pillars” policythe usasale of weapons |
| spellingShingle | Hafiz Mammadov Körfez’de Suudi Arabistan-İran İşbirliği Üzerinden ABD’nin Güvenlik Politikası: “Çifte Sütun” Politikası Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi körfez güvenliği i̇ran suudi arabistan çifte sütun politikası abd silah satışı the persian gulf security iran saudi arabia the “twin pillars” policy the usa sale of weapons |
| title | Körfez’de Suudi Arabistan-İran İşbirliği Üzerinden ABD’nin Güvenlik Politikası: “Çifte Sütun” Politikası |
| title_full | Körfez’de Suudi Arabistan-İran İşbirliği Üzerinden ABD’nin Güvenlik Politikası: “Çifte Sütun” Politikası |
| title_fullStr | Körfez’de Suudi Arabistan-İran İşbirliği Üzerinden ABD’nin Güvenlik Politikası: “Çifte Sütun” Politikası |
| title_full_unstemmed | Körfez’de Suudi Arabistan-İran İşbirliği Üzerinden ABD’nin Güvenlik Politikası: “Çifte Sütun” Politikası |
| title_short | Körfez’de Suudi Arabistan-İran İşbirliği Üzerinden ABD’nin Güvenlik Politikası: “Çifte Sütun” Politikası |
| title_sort | korfez de suudi arabistan iran isbirligi uzerinden abd nin guvenlik politikasi cifte sutun politikasi |
| topic | körfez güvenliği i̇ran suudi arabistan çifte sütun politikası abd silah satışı the persian gulf security iran saudi arabia the “twin pillars” policy the usa sale of weapons |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/362209 |
| work_keys_str_mv | AT hafizmammadov korfezdesuudiarabistaniranisbirligiuzerindenabdninguvenlikpolitikasıciftesutunpolitikası |