واکاوی جنبه‌هایی از شخصیّت اخلاقی دعبل برپایه اشعارش (شجاعت، بدزبانی)

اگر شاعر یا ادیبی درآفرینش اثر هنری، رسالتی را جستجو کند، مهم‌ترین رسالتی که بیش از هر چیز باید مورد توجه قرارگیرد، اخلاق است. با توجه به رویکرد اعتقادی و سیاسیِ خاصّی که دعبل دارد، همواره و در طول تاریخ، شخصیّت و شعر شاعر محل تاخت و تاز گروه‌های موافق و مخالف واقع شده است. گروهی بیشتر از روی غرض ور...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: سید عباس حسینی, مرضیه آباد, امیر مقدم متقی
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2022-02-01
Series:مجله زبان و ادبیات عربی
Subjects:
Online Access:https://jall.um.ac.ir/article_42541_75ece3403f5141ff8374652bb6e27e24.pdf
_version_ 1818502370021081088
author سید عباس حسینی
مرضیه آباد
امیر مقدم متقی
author_facet سید عباس حسینی
مرضیه آباد
امیر مقدم متقی
author_sort سید عباس حسینی
collection DOAJ
description اگر شاعر یا ادیبی درآفرینش اثر هنری، رسالتی را جستجو کند، مهم‌ترین رسالتی که بیش از هر چیز باید مورد توجه قرارگیرد، اخلاق است. با توجه به رویکرد اعتقادی و سیاسیِ خاصّی که دعبل دارد، همواره و در طول تاریخ، شخصیّت و شعر شاعر محل تاخت و تاز گروه‌های موافق و مخالف واقع شده است. گروهی بیشتر از روی غرض ورزی تمام محاسن اخلاقی او را نادیده گرفته و شخصیّتی سراسرگناه آلود از او ترسیم نموده‌اند. در طرف مقابل گروهی که به اصطلاح در اردوگاه موافقان صف‌آرایی نموده‌اند، با غلو و بزرگ‌نمایی و خَلق شخصیتی آرمانی و پیامبرگونه به شکلی دیگر به تخریب شخصیت شاعر پرداخته‌اند. این دوگانگی و آشفتگی در تبیین شخصیت شاعر، مقدمات سردرگمی مخاطبان را فراهم آورده و آنان را در شناخت جنبه‌های مختلف شخصیت وی، با نوعی تردید و سردرگمی مواجه ساخته است؛ از این‌رو برآن شدیم تا طرحی نو درافکنیم و به‌جای توجه به آرای سایر پژوهشگران، که غالباً تحقیقاتشان را با تعصّب و غرض‌ورزی آمیخته‌اند، محور و اساس قضاوت را دیوان شاعر قرار دهیم؛ تا ضمن بررسی و تحلیل مهم‌ترین مؤلفه‌های اخلاق در دو جنبه مثبت و منفی به تصویری درست از شخصیت شاعر دست‌یابیم. نتایج تحقیق-که برآمده از شعر شاعر است- نشان می‌دهد؛ شجاعت به‌ عنوان فضیلت برتر اخلاقی به شکلی زیبا در وجود شاعر تجلّی یافته است و شاعر با اختصاص حجم نسبتاً زیادی از ابیات، جلوه‌هایی از شجاعت خود را به نمایش گذاشته است. در نقطه مقابل بدزبانی و سخنانِ پرده­درانه با نمودی که در شعر شاعر دارد موجبات تنزّل شخصیت شاعر را فراهم آورده و او را در مظان برخی از اتهامات قرار داده است.
first_indexed 2024-12-10T21:09:20Z
format Article
id doaj.art-b6ce376e13064122b3a8417c4bc15c4b
institution Directory Open Access Journal
issn 2008-7217
2383-2681
language fas
last_indexed 2024-12-10T21:09:20Z
publishDate 2022-02-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series مجله زبان و ادبیات عربی
spelling doaj.art-b6ce376e13064122b3a8417c4bc15c4b2022-12-22T01:33:32ZfasFerdowsi University of Mashhadمجله زبان و ادبیات عربی2008-72172383-26812022-02-0113412010.22067/jallv13.i4.8127742541واکاوی جنبه‌هایی از شخصیّت اخلاقی دعبل برپایه اشعارش (شجاعت، بدزبانی)سید عباس حسینی0مرضیه آباد1امیر مقدم متقی2دکتری گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد، ایراندانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد، ایراندانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد، ایراناگر شاعر یا ادیبی درآفرینش اثر هنری، رسالتی را جستجو کند، مهم‌ترین رسالتی که بیش از هر چیز باید مورد توجه قرارگیرد، اخلاق است. با توجه به رویکرد اعتقادی و سیاسیِ خاصّی که دعبل دارد، همواره و در طول تاریخ، شخصیّت و شعر شاعر محل تاخت و تاز گروه‌های موافق و مخالف واقع شده است. گروهی بیشتر از روی غرض ورزی تمام محاسن اخلاقی او را نادیده گرفته و شخصیّتی سراسرگناه آلود از او ترسیم نموده‌اند. در طرف مقابل گروهی که به اصطلاح در اردوگاه موافقان صف‌آرایی نموده‌اند، با غلو و بزرگ‌نمایی و خَلق شخصیتی آرمانی و پیامبرگونه به شکلی دیگر به تخریب شخصیت شاعر پرداخته‌اند. این دوگانگی و آشفتگی در تبیین شخصیت شاعر، مقدمات سردرگمی مخاطبان را فراهم آورده و آنان را در شناخت جنبه‌های مختلف شخصیت وی، با نوعی تردید و سردرگمی مواجه ساخته است؛ از این‌رو برآن شدیم تا طرحی نو درافکنیم و به‌جای توجه به آرای سایر پژوهشگران، که غالباً تحقیقاتشان را با تعصّب و غرض‌ورزی آمیخته‌اند، محور و اساس قضاوت را دیوان شاعر قرار دهیم؛ تا ضمن بررسی و تحلیل مهم‌ترین مؤلفه‌های اخلاق در دو جنبه مثبت و منفی به تصویری درست از شخصیت شاعر دست‌یابیم. نتایج تحقیق-که برآمده از شعر شاعر است- نشان می‌دهد؛ شجاعت به‌ عنوان فضیلت برتر اخلاقی به شکلی زیبا در وجود شاعر تجلّی یافته است و شاعر با اختصاص حجم نسبتاً زیادی از ابیات، جلوه‌هایی از شجاعت خود را به نمایش گذاشته است. در نقطه مقابل بدزبانی و سخنانِ پرده­درانه با نمودی که در شعر شاعر دارد موجبات تنزّل شخصیت شاعر را فراهم آورده و او را در مظان برخی از اتهامات قرار داده است.https://jall.um.ac.ir/article_42541_75ece3403f5141ff8374652bb6e27e24.pdfشخصیّتشجاعتبدزبانیاشعاردعبل
spellingShingle سید عباس حسینی
مرضیه آباد
امیر مقدم متقی
واکاوی جنبه‌هایی از شخصیّت اخلاقی دعبل برپایه اشعارش (شجاعت، بدزبانی)
مجله زبان و ادبیات عربی
شخصیّت
شجاعت
بدزبانی
اشعار
دعبل
title واکاوی جنبه‌هایی از شخصیّت اخلاقی دعبل برپایه اشعارش (شجاعت، بدزبانی)
title_full واکاوی جنبه‌هایی از شخصیّت اخلاقی دعبل برپایه اشعارش (شجاعت، بدزبانی)
title_fullStr واکاوی جنبه‌هایی از شخصیّت اخلاقی دعبل برپایه اشعارش (شجاعت، بدزبانی)
title_full_unstemmed واکاوی جنبه‌هایی از شخصیّت اخلاقی دعبل برپایه اشعارش (شجاعت، بدزبانی)
title_short واکاوی جنبه‌هایی از شخصیّت اخلاقی دعبل برپایه اشعارش (شجاعت، بدزبانی)
title_sort واکاوی جنبه‌هایی از شخصیّت اخلاقی دعبل برپایه اشعارش شجاعت، بدزبانی
topic شخصیّت
شجاعت
بدزبانی
اشعار
دعبل
url https://jall.um.ac.ir/article_42541_75ece3403f5141ff8374652bb6e27e24.pdf
work_keys_str_mv AT sydʿbạsḥsyny wạḵạwyjnbhhạyyạzsẖkẖṣỹtạkẖlạqydʿblbrpạyhạsẖʿạrsẖsẖjạʿtbdzbạny
AT mrḍyhậbạd wạḵạwyjnbhhạyyạzsẖkẖṣỹtạkẖlạqydʿblbrpạyhạsẖʿạrsẖsẖjạʿtbdzbạny
AT ạmyrmqdmmtqy wạḵạwyjnbhhạyyạzsẖkẖṣỹtạkẖlạqydʿblbrpạyhạsẖʿạrsẖsẖjạʿtbdzbạny