Mezhep Çatışmasına Bir Etnik Grup ve Yerel Bağlam Üzerinden Bakmak: Irak Türkmenleri ve Telafer Örneği

Bu çalışma, özellikle 2003 işgalinden beri Irak’la alakalı en çok tartışılan konulardan birisi olan mezhep çatışmasına ve Irak toplumuna yönelik en başat sınıflandırmalardan olan mezhepsel gruplara yönelik Irak Türkmenlerinin ortaya çıkarabileceği potansiyelden hareket etmiştir. 2003 sonrası mezhep...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Tunahan Yıldız
Format: Article
Language:English
Published: Sakarya University 2017-12-01
Series:Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/398817
_version_ 1797810134513090560
author Tunahan Yıldız
author_facet Tunahan Yıldız
author_sort Tunahan Yıldız
collection DOAJ
description Bu çalışma, özellikle 2003 işgalinden beri Irak’la alakalı en çok tartışılan konulardan birisi olan mezhep çatışmasına ve Irak toplumuna yönelik en başat sınıflandırmalardan olan mezhepsel gruplara yönelik Irak Türkmenlerinin ortaya çıkarabileceği potansiyelden hareket etmiştir. 2003 sonrası mezhep çatışmasının parametrelerinin ve etkilerinin neler olduğu sorularından hareketle, Irak Türkmenleri arasında yoğun kitlesel gerilimlerin yaşandığı bir kent olarak öne çıkan Telafer vakasını inceleyen bu çalışmada öncelikle, mezhepçiliğe nasıl bir kuramsal çerçeve çizilebileceği ilkçi, araçsalcı ve inşacı olmak üzere üç temel yaklaşımın ışığında sorgulanacaktır. Buna göre mevcut kuramsal yaklaşımların mezhepçiliğin analizinde çok az işlendiği ancak yeniden düzenlenmiş bir araçsalcı yaklaşımın özellikle Telafer’i anlamada yardımcı olacağı iddia edilecektir. İkinci olarak, Telafer’de neden ve nasıl bir çatışma yaşandığı tartışılacaktır. Bu bölümde, Telafer’deki mezhepçiliğin ana yürütücüleri olarak güvenlik güçlerinin, direnişçi grupların ve aşiretlerin öne çıktığı, Amerikan pratiklerinin bunların işlemlerini kolaylaştırdığı ve ülkedeki siyasi atmosferin ürettiği mezhepçi imgelerin, oluşan güvensizlik ortamının ve bölgedeki aşiret düzeninin mezhepçiliği sürdürülebilir kıldığı savunulacaktır. Üçüncü olarak, DAEŞ işgalleri sebebiyle Telafer’den Türkiye’ye sığınmış Irak Türkmenleri arasında Ankara’da yapılan saha araştırmasında kullanılan ve mezhepçiliğin hangi boyutlarda olduğunu anlamaya yönelik anketin sonuçları sunulacaktır. Bulgular, mezhepçiliğin geniş bir toplumsal tabandan mahrum olduğuna ancak önemli bir inşa gücüne ve zorlayıcılığa sahip olduğuna işaret edecektir.
first_indexed 2024-03-13T07:03:40Z
format Article
id doaj.art-b6fdfa1529c24e70a9ba9d4200bedcf1
institution Directory Open Access Journal
issn 2147-7523
2630-5631
language English
last_indexed 2024-03-13T07:03:40Z
publishDate 2017-12-01
publisher Sakarya University
record_format Article
series Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi
spelling doaj.art-b6fdfa1529c24e70a9ba9d4200bedcf12023-06-06T15:33:47ZengSakarya UniversityTürkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi2147-75232630-56312017-12-0142417410.26513/tocd.33490128Mezhep Çatışmasına Bir Etnik Grup ve Yerel Bağlam Üzerinden Bakmak: Irak Türkmenleri ve Telafer ÖrneğiTunahan Yıldız0ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ, İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ, ULUSLARARASI İLİŞKİLER BÖLÜMÜBu çalışma, özellikle 2003 işgalinden beri Irak’la alakalı en çok tartışılan konulardan birisi olan mezhep çatışmasına ve Irak toplumuna yönelik en başat sınıflandırmalardan olan mezhepsel gruplara yönelik Irak Türkmenlerinin ortaya çıkarabileceği potansiyelden hareket etmiştir. 2003 sonrası mezhep çatışmasının parametrelerinin ve etkilerinin neler olduğu sorularından hareketle, Irak Türkmenleri arasında yoğun kitlesel gerilimlerin yaşandığı bir kent olarak öne çıkan Telafer vakasını inceleyen bu çalışmada öncelikle, mezhepçiliğe nasıl bir kuramsal çerçeve çizilebileceği ilkçi, araçsalcı ve inşacı olmak üzere üç temel yaklaşımın ışığında sorgulanacaktır. Buna göre mevcut kuramsal yaklaşımların mezhepçiliğin analizinde çok az işlendiği ancak yeniden düzenlenmiş bir araçsalcı yaklaşımın özellikle Telafer’i anlamada yardımcı olacağı iddia edilecektir. İkinci olarak, Telafer’de neden ve nasıl bir çatışma yaşandığı tartışılacaktır. Bu bölümde, Telafer’deki mezhepçiliğin ana yürütücüleri olarak güvenlik güçlerinin, direnişçi grupların ve aşiretlerin öne çıktığı, Amerikan pratiklerinin bunların işlemlerini kolaylaştırdığı ve ülkedeki siyasi atmosferin ürettiği mezhepçi imgelerin, oluşan güvensizlik ortamının ve bölgedeki aşiret düzeninin mezhepçiliği sürdürülebilir kıldığı savunulacaktır. Üçüncü olarak, DAEŞ işgalleri sebebiyle Telafer’den Türkiye’ye sığınmış Irak Türkmenleri arasında Ankara’da yapılan saha araştırmasında kullanılan ve mezhepçiliğin hangi boyutlarda olduğunu anlamaya yönelik anketin sonuçları sunulacaktır. Bulgular, mezhepçiliğin geniş bir toplumsal tabandan mahrum olduğuna ancak önemli bir inşa gücüne ve zorlayıcılığa sahip olduğuna işaret edecektir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/398817irakmezhepçiliktelafertürkmenleraraçsalcılıkiraqsectarianismtal afarturkmensinstrumentalism
spellingShingle Tunahan Yıldız
Mezhep Çatışmasına Bir Etnik Grup ve Yerel Bağlam Üzerinden Bakmak: Irak Türkmenleri ve Telafer Örneği
Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi
irak
mezhepçilik
telafer
türkmenler
araçsalcılık
iraq
sectarianism
tal afar
turkmens
instrumentalism
title Mezhep Çatışmasına Bir Etnik Grup ve Yerel Bağlam Üzerinden Bakmak: Irak Türkmenleri ve Telafer Örneği
title_full Mezhep Çatışmasına Bir Etnik Grup ve Yerel Bağlam Üzerinden Bakmak: Irak Türkmenleri ve Telafer Örneği
title_fullStr Mezhep Çatışmasına Bir Etnik Grup ve Yerel Bağlam Üzerinden Bakmak: Irak Türkmenleri ve Telafer Örneği
title_full_unstemmed Mezhep Çatışmasına Bir Etnik Grup ve Yerel Bağlam Üzerinden Bakmak: Irak Türkmenleri ve Telafer Örneği
title_short Mezhep Çatışmasına Bir Etnik Grup ve Yerel Bağlam Üzerinden Bakmak: Irak Türkmenleri ve Telafer Örneği
title_sort mezhep catismasina bir etnik grup ve yerel baglam uzerinden bakmak irak turkmenleri ve telafer ornegi
topic irak
mezhepçilik
telafer
türkmenler
araçsalcılık
iraq
sectarianism
tal afar
turkmens
instrumentalism
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/398817
work_keys_str_mv AT tunahanyıldız mezhepcatısmasınabiretnikgrupveyerelbaglamuzerindenbakmakirakturkmenlerivetelaferornegi