واکاوی فراوانی روزهای باران‌فرین مخاطره‌آمیز در ایران

امروزه مخاطرات بارشی، بحران­های گسترده­ای را به لحاظ نظامی، امنیتی و اجتماعی ایجاد می­کنند؛ چراکه این تنش­ها، در قالب فروسایی و تخریب محیط طبیعی گاه به تعارضات خشونت­بار اجتماعی نیز می­انجامد. در این راستا، برای واکاوی روزهای باران­فرین در ایران از داده­های روزانه باران در 235 ایستگاه همدید در بازۀ...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: سید محمد حسینی, سیروس نبیونی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2022-05-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_40741_fd47b63a4ebfda6c0eaf35c483fecc85.pdf
_version_ 1811163833590349824
author سید محمد حسینی
سیروس نبیونی
author_facet سید محمد حسینی
سیروس نبیونی
author_sort سید محمد حسینی
collection DOAJ
description امروزه مخاطرات بارشی، بحران­های گسترده­ای را به لحاظ نظامی، امنیتی و اجتماعی ایجاد می­کنند؛ چراکه این تنش­ها، در قالب فروسایی و تخریب محیط طبیعی گاه به تعارضات خشونت­بار اجتماعی نیز می­انجامد. در این راستا، برای واکاوی روزهای باران­فرین در ایران از داده­های روزانه باران در 235 ایستگاه همدید در بازۀ زمانی 01/01/1340 تا 29/12/1398 خورشیدی (21549 روز) استفاده شده است. بنابراین پایگاه داده­ای با آرایه­ا­ی به ابعاد 235×21549 ایجاد شد که سطرها نمایندۀ زمان و ستون­ها نماینده ایستگاه­ها هستند. با استفاده از فاصله اقلیدسی و پیوند وارد، روزهای باران فرین ایران در چهارخوشه بارش منظم قرار گرفت. نتایج نشان داد خوشه اول (روزهای همراه با باران نسبتاً سنگین) با فراوانی 87 درصد ایستگاه­ها، پراکنش سراسری در کشور دارد. خوشه دوم (باران­های نیمه سنگین) با 9 درصد، محدود به چند ایستگاه در کرانه­های شرقی دریای خزر و نیمه غربی ارتفاعات زاگرس است. خوشه سوم (باران­های سنگین) با 3 درصد ایستگاه­ها در کرانه­های جنوبی دریای خزر و غرب ارتفاعات زاگرس در ایستگاه­های آستارا، بابلسر، نوشهر، رامسر، رشت، کوهرنگ و یاسوج واقع شده است و درنهایت، خوشه چهارم (باران­های ابرسنگین) با 1 درصد، فقط در ایستگاه بندرانزلی رخ می­دهند. به نظر می­رسد فراوانی روزهای باران فرین در ایران، میل به خوشه­ای شدن و لانه­گزینی دارد و در تبعیت با توپوگرافی و دوری یا نزدیکی به دریا است.
first_indexed 2024-04-10T15:11:06Z
format Article
id doaj.art-b6fee58d8dd142c9ad26a42ba1f24d80
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-1682
2383-3076
language English
last_indexed 2024-04-10T15:11:06Z
publishDate 2022-05-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj.art-b6fee58d8dd142c9ad26a42ba1f24d802023-02-14T19:49:00ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-05-0111114116210.22067/geoeh.2021.71591.109140741واکاوی فراوانی روزهای باران‌فرین مخاطره‌آمیز در ایرانسید محمد حسینی0سیروس نبیونی1استادیار اقلیم‌شناسی، دانشگاه سیدجمال‌الدین اسدآبادی، اسدآباد، ایراندکتری آب و هواشناسی، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران، ایرانامروزه مخاطرات بارشی، بحران­های گسترده­ای را به لحاظ نظامی، امنیتی و اجتماعی ایجاد می­کنند؛ چراکه این تنش­ها، در قالب فروسایی و تخریب محیط طبیعی گاه به تعارضات خشونت­بار اجتماعی نیز می­انجامد. در این راستا، برای واکاوی روزهای باران­فرین در ایران از داده­های روزانه باران در 235 ایستگاه همدید در بازۀ زمانی 01/01/1340 تا 29/12/1398 خورشیدی (21549 روز) استفاده شده است. بنابراین پایگاه داده­ای با آرایه­ا­ی به ابعاد 235×21549 ایجاد شد که سطرها نمایندۀ زمان و ستون­ها نماینده ایستگاه­ها هستند. با استفاده از فاصله اقلیدسی و پیوند وارد، روزهای باران فرین ایران در چهارخوشه بارش منظم قرار گرفت. نتایج نشان داد خوشه اول (روزهای همراه با باران نسبتاً سنگین) با فراوانی 87 درصد ایستگاه­ها، پراکنش سراسری در کشور دارد. خوشه دوم (باران­های نیمه سنگین) با 9 درصد، محدود به چند ایستگاه در کرانه­های شرقی دریای خزر و نیمه غربی ارتفاعات زاگرس است. خوشه سوم (باران­های سنگین) با 3 درصد ایستگاه­ها در کرانه­های جنوبی دریای خزر و غرب ارتفاعات زاگرس در ایستگاه­های آستارا، بابلسر، نوشهر، رامسر، رشت، کوهرنگ و یاسوج واقع شده است و درنهایت، خوشه چهارم (باران­های ابرسنگین) با 1 درصد، فقط در ایستگاه بندرانزلی رخ می­دهند. به نظر می­رسد فراوانی روزهای باران فرین در ایران، میل به خوشه­ای شدن و لانه­گزینی دارد و در تبعیت با توپوگرافی و دوری یا نزدیکی به دریا است.https://geoeh.um.ac.ir/article_40741_fd47b63a4ebfda6c0eaf35c483fecc85.pdfمخاطرات بارانواکاوی خوشه‌ایروزهای باران فرینایران
spellingShingle سید محمد حسینی
سیروس نبیونی
واکاوی فراوانی روزهای باران‌فرین مخاطره‌آمیز در ایران
جغرافیا و مخاطرات محیطی
مخاطرات باران
واکاوی خوشه‌ای
روزهای باران فرین
ایران
title واکاوی فراوانی روزهای باران‌فرین مخاطره‌آمیز در ایران
title_full واکاوی فراوانی روزهای باران‌فرین مخاطره‌آمیز در ایران
title_fullStr واکاوی فراوانی روزهای باران‌فرین مخاطره‌آمیز در ایران
title_full_unstemmed واکاوی فراوانی روزهای باران‌فرین مخاطره‌آمیز در ایران
title_short واکاوی فراوانی روزهای باران‌فرین مخاطره‌آمیز در ایران
title_sort واکاوی فراوانی روزهای باران‌فرین مخاطره‌آمیز در ایران
topic مخاطرات باران
واکاوی خوشه‌ای
روزهای باران فرین
ایران
url https://geoeh.um.ac.ir/article_40741_fd47b63a4ebfda6c0eaf35c483fecc85.pdf
work_keys_str_mv AT sydmḥmdḥsyny wạḵạwyfrạwạnyrwzhạybạrạnfrynmkẖạṭrhậmyzdrạyrạn
AT syrwsnbywny wạḵạwyfrạwạnyrwzhạybạrạnfrynmkẖạṭrhậmyzdrạyrạn