اثرات نامتقارن تغییرات نرخ ارز و قیمت نفت بر قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی در ایران: کاربست رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های گسترده غیرخطی

تأمین مواد غذایی اساسی­ترین نیاز انسان بوده و افزایش قیمت آن می­تواند تأثیر منفی قابل ملاحظه­ای بر وضعیت رفاهی جامعه و بویژه قشر فقیر و کم درآمد داشته باشد. از این­رو سیاست­گذاران حساسیت­های زیادی نسبت به تغییرات قیمت مواد غذایی از خود نشان می­دهند. بر این اساس، در این مطالعه تأثیر نوسانات نرخ ارز د...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: قاسم لیانی, سعید مهرجو
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2023-05-01
Series:مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی
Subjects:
Online Access:https://jead.um.ac.ir/article_42215_fc243d35f83ff4ce173090906bde2dc2.pdf
_version_ 1797637475959570432
author قاسم لیانی
سعید مهرجو
author_facet قاسم لیانی
سعید مهرجو
author_sort قاسم لیانی
collection DOAJ
description تأمین مواد غذایی اساسی­ترین نیاز انسان بوده و افزایش قیمت آن می­تواند تأثیر منفی قابل ملاحظه­ای بر وضعیت رفاهی جامعه و بویژه قشر فقیر و کم درآمد داشته باشد. از این­رو سیاست­گذاران حساسیت­های زیادی نسبت به تغییرات قیمت مواد غذایی از خود نشان می­دهند. بر این اساس، در این مطالعه تأثیر نوسانات نرخ ارز در کنار نوسانات قیمت نفت، سرانه تولید ناخالص داخلی و درجه باز بودن اقتصاد بر شاخص قیمت مواد غذایی در ایران با استفاده از داده­های سال­های 1400-1370 ارزیابی شده است. با توجه به احتمال تأثیر نامتقارن بین  متغیرهای نرخ ارز و قیمت نفت و شاخص قیمت مواد غذایی از رهیافت خودرگرسیو با وقفه­های گسترده غیرخطی استفاده شده است. نتایج آزمون کرانه برای هم انباشتگی نشان داد که متغیرهای اساسی رابطه بلندمدت و معناداری با تغییرات قیمت مواد غذایی دارند. هم‌چنین، نتایج برآورد مدل NARDL گویای این حقیقت است که در بلند مدت یک رابطه مثبت و معنی­دار میان قیمت مواد غذایی و افزایش قیمت ارز برقرار است. افزون بر این، اثر شوک منفی ارزی بر شاخص قیمت مواد غذایی در بلندمدت منفی ارزیابی شد. واکنش قیمت محصولات کشاورزی به شوک منفی ارزی نیز بیش‌تر از شوک­های مثبت است. همچنین اثر تغییرات قیمت نفت بر قیمت مواد غذایی در سطح قابل قبولی معنی دار است. ضریب متغیر آزاد سازی تجاری نیز بیانگر کاهش شاخص قیمت مواد غذایی در نتیجه بهبود روابط تجاری ایران با بازار جهانی است. نتایج مطالعه حاضر می­تواند به سیاست‌گذاران اقتصادی که همواره به دنبال کاهش نرخ تورم، حمایت از اقشار آسیب پذیر جامعه و حفظ امنیت غذایی در کشور می­باشند در تعیین سیاست­های اقتصادی کمک شایان توجهی نماید.
first_indexed 2024-03-11T12:48:58Z
format Article
id doaj.art-b7dc17f0bfe9433bba6f808b6bcf6803
institution Directory Open Access Journal
issn 2008-4722
2423-3951
language fas
last_indexed 2024-03-11T12:48:58Z
publishDate 2023-05-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی
spelling doaj.art-b7dc17f0bfe9433bba6f808b6bcf68032023-11-04T06:04:44ZfasFerdowsi University of Mashhadمجله اقتصاد و توسعه کشاورزی2008-47222423-39512023-05-01371354810.22067/jead.2022.74721.111342215اثرات نامتقارن تغییرات نرخ ارز و قیمت نفت بر قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی در ایران: کاربست رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های گسترده غیرخطیقاسم لیانی0سعید مهرجو1دانشگاه شهرکرد-گروه توسعه روستاییدانشگاه تهرانتأمین مواد غذایی اساسی­ترین نیاز انسان بوده و افزایش قیمت آن می­تواند تأثیر منفی قابل ملاحظه­ای بر وضعیت رفاهی جامعه و بویژه قشر فقیر و کم درآمد داشته باشد. از این­رو سیاست­گذاران حساسیت­های زیادی نسبت به تغییرات قیمت مواد غذایی از خود نشان می­دهند. بر این اساس، در این مطالعه تأثیر نوسانات نرخ ارز در کنار نوسانات قیمت نفت، سرانه تولید ناخالص داخلی و درجه باز بودن اقتصاد بر شاخص قیمت مواد غذایی در ایران با استفاده از داده­های سال­های 1400-1370 ارزیابی شده است. با توجه به احتمال تأثیر نامتقارن بین  متغیرهای نرخ ارز و قیمت نفت و شاخص قیمت مواد غذایی از رهیافت خودرگرسیو با وقفه­های گسترده غیرخطی استفاده شده است. نتایج آزمون کرانه برای هم انباشتگی نشان داد که متغیرهای اساسی رابطه بلندمدت و معناداری با تغییرات قیمت مواد غذایی دارند. هم‌چنین، نتایج برآورد مدل NARDL گویای این حقیقت است که در بلند مدت یک رابطه مثبت و معنی­دار میان قیمت مواد غذایی و افزایش قیمت ارز برقرار است. افزون بر این، اثر شوک منفی ارزی بر شاخص قیمت مواد غذایی در بلندمدت منفی ارزیابی شد. واکنش قیمت محصولات کشاورزی به شوک منفی ارزی نیز بیش‌تر از شوک­های مثبت است. همچنین اثر تغییرات قیمت نفت بر قیمت مواد غذایی در سطح قابل قبولی معنی دار است. ضریب متغیر آزاد سازی تجاری نیز بیانگر کاهش شاخص قیمت مواد غذایی در نتیجه بهبود روابط تجاری ایران با بازار جهانی است. نتایج مطالعه حاضر می­تواند به سیاست‌گذاران اقتصادی که همواره به دنبال کاهش نرخ تورم، حمایت از اقشار آسیب پذیر جامعه و حفظ امنیت غذایی در کشور می­باشند در تعیین سیاست­های اقتصادی کمک شایان توجهی نماید.https://jead.um.ac.ir/article_42215_fc243d35f83ff4ce173090906bde2dc2.pdfنامتقارنقیمت مواد غذایینرخ ارزقیمت نفتخودرگرسیو با وقفه‌های گسترده غیرخطی
spellingShingle قاسم لیانی
سعید مهرجو
اثرات نامتقارن تغییرات نرخ ارز و قیمت نفت بر قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی در ایران: کاربست رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های گسترده غیرخطی
مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی
نامتقارن
قیمت مواد غذایی
نرخ ارز
قیمت نفت
خودرگرسیو با وقفه‌های گسترده غیرخطی
title اثرات نامتقارن تغییرات نرخ ارز و قیمت نفت بر قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی در ایران: کاربست رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های گسترده غیرخطی
title_full اثرات نامتقارن تغییرات نرخ ارز و قیمت نفت بر قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی در ایران: کاربست رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های گسترده غیرخطی
title_fullStr اثرات نامتقارن تغییرات نرخ ارز و قیمت نفت بر قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی در ایران: کاربست رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های گسترده غیرخطی
title_full_unstemmed اثرات نامتقارن تغییرات نرخ ارز و قیمت نفت بر قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی در ایران: کاربست رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های گسترده غیرخطی
title_short اثرات نامتقارن تغییرات نرخ ارز و قیمت نفت بر قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی در ایران: کاربست رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های گسترده غیرخطی
title_sort اثرات نامتقارن تغییرات نرخ ارز و قیمت نفت بر قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی در ایران کاربست رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های گسترده غیرخطی
topic نامتقارن
قیمت مواد غذایی
نرخ ارز
قیمت نفت
خودرگرسیو با وقفه‌های گسترده غیرخطی
url https://jead.um.ac.ir/article_42215_fc243d35f83ff4ce173090906bde2dc2.pdf
work_keys_str_mv AT qạsmlyạny ạtẖrạtnạmtqạrntgẖyyrạtnrkẖạrzwqymtnftbrqymtmwạdgẖdẖạyywmḥṣwlạtḵsẖạwrzydrạyrạnḵạrbstrhyạftkẖwdtwḍyḥybạwqfhhạygstrdhgẖyrkẖṭy
AT sʿydmhrjw ạtẖrạtnạmtqạrntgẖyyrạtnrkẖạrzwqymtnftbrqymtmwạdgẖdẖạyywmḥṣwlạtḵsẖạwrzydrạyrạnḵạrbstrhyạftkẖwdtwḍyḥybạwqfhhạygstrdhgẖyrkẖṭy