بررسی مناسب بودن راهبرد مبادلة آب مجازی در گروه محصولات حبوبات در استان‌های ایران با استفاده از شاخص ترکیبی

کشور ایران دارای اقلیم خشک و نیمه ‏خشک بوده و بر اساس شاخص­ های مؤسسه بین ‏المللی مدیریت آب، در آستانه یک بحران شدید آبی است. بنابراین، باید به ‏دنبال راهکارهایی برای صرفه ‏جویی در مصرف آب به ‏ویژه در بخش­ های پرمصرف مانند کشاورزی بود. طرح مبادله آب مجازی یکی از راهکارهای مناسب برای صرفه‌جویی در مصر...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: الهام کنعانی, زهرا دهقان شبانی
Format: Article
Language:fas
Published: Agricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Institute (APERDRI) 2023-06-01
Series:اقتصاد کشاورزی و توسعه
Subjects:
Online Access:http://aead.agri-peri.ac.ir/article_129576_93ff2949158491e904ecffd0b8b3c79b.pdf
_version_ 1797292638057005056
author الهام کنعانی
زهرا دهقان شبانی
author_facet الهام کنعانی
زهرا دهقان شبانی
author_sort الهام کنعانی
collection DOAJ
description کشور ایران دارای اقلیم خشک و نیمه ‏خشک بوده و بر اساس شاخص­ های مؤسسه بین ‏المللی مدیریت آب، در آستانه یک بحران شدید آبی است. بنابراین، باید به ‏دنبال راهکارهایی برای صرفه ‏جویی در مصرف آب به ‏ویژه در بخش­ های پرمصرف مانند کشاورزی بود. طرح مبادله آب مجازی یکی از راهکارهای مناسب برای صرفه‌جویی در مصرف آب در بخش کشاورزی است. برای بررسی مناسب بودن مبادله اب مجازی، توجه به شاخص­ های منابع آبی، اقتصادی، فناوری و حمل‏ ونقل، و جامعه مهم است. در این راستا، در مطالعة حاضر، با استفاده از روش تحلیل مؤلفه ­های اصلی (PCA) و داده­ های سال 1394، به ساخت یک شاخص ترکیبی و بررسی مبادله آب مجازی از طریق گروه محصولات حبوبات پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد که برای مبادله آب مجازی از طریق محصول عدس، استان‏های آذربایجان شرقی، فارس، قزوین، اردبیل، چهارمحال و بختیاری، زنجان، سمنان و کهگیلویه و بویراحمد و برای محصول لوبیا، استان‏های چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، زنجان، فارس، لرستان و مرکزی و و همچنین، برای محصول نخود، استان‏های آذربایجان شرقی، زنجان، فارس و کرمانشاه از وضعیت متوسط به بالا برخوردارند. بنابراین، در طراحی الگوی کشت مناسب و تدوین سیاست‏های تخصیص بهینه و افزایش بهره ­وری آب در استان‏های ایران، سیاست‏گذاران می‏توانند از نتایج تحقیق حاضر استفاده کنند.
first_indexed 2024-03-07T19:59:21Z
format Article
id doaj.art-b8bfbe77dd704e4998ef7f51b4b01d00
institution Directory Open Access Journal
issn 1022-4211
2645-6443
language fas
last_indexed 2024-03-07T19:59:21Z
publishDate 2023-06-01
publisher Agricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Institute (APERDRI)
record_format Article
series اقتصاد کشاورزی و توسعه
spelling doaj.art-b8bfbe77dd704e4998ef7f51b4b01d002024-02-28T11:28:20ZfasAgricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Institute (APERDRI)اقتصاد کشاورزی و توسعه1022-42112645-64432023-06-01311254810.30490/aead.2023.354402.1330129576بررسی مناسب بودن راهبرد مبادلة آب مجازی در گروه محصولات حبوبات در استان‌های ایران با استفاده از شاخص ترکیبیالهام کنعانی0زهرا دهقان شبانی1دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی (گرایش انرژی)، دانشکدة اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.نویسندة مسئول و دانشیار بخش اقتصاد، دانشکدة اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران (zdehghan@shirazu.ac.ir).کشور ایران دارای اقلیم خشک و نیمه ‏خشک بوده و بر اساس شاخص­ های مؤسسه بین ‏المللی مدیریت آب، در آستانه یک بحران شدید آبی است. بنابراین، باید به ‏دنبال راهکارهایی برای صرفه ‏جویی در مصرف آب به ‏ویژه در بخش­ های پرمصرف مانند کشاورزی بود. طرح مبادله آب مجازی یکی از راهکارهای مناسب برای صرفه‌جویی در مصرف آب در بخش کشاورزی است. برای بررسی مناسب بودن مبادله اب مجازی، توجه به شاخص­ های منابع آبی، اقتصادی، فناوری و حمل‏ ونقل، و جامعه مهم است. در این راستا، در مطالعة حاضر، با استفاده از روش تحلیل مؤلفه ­های اصلی (PCA) و داده­ های سال 1394، به ساخت یک شاخص ترکیبی و بررسی مبادله آب مجازی از طریق گروه محصولات حبوبات پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد که برای مبادله آب مجازی از طریق محصول عدس، استان‏های آذربایجان شرقی، فارس، قزوین، اردبیل، چهارمحال و بختیاری، زنجان، سمنان و کهگیلویه و بویراحمد و برای محصول لوبیا، استان‏های چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، زنجان، فارس، لرستان و مرکزی و و همچنین، برای محصول نخود، استان‏های آذربایجان شرقی، زنجان، فارس و کرمانشاه از وضعیت متوسط به بالا برخوردارند. بنابراین، در طراحی الگوی کشت مناسب و تدوین سیاست‏های تخصیص بهینه و افزایش بهره ­وری آب در استان‏های ایران، سیاست‏گذاران می‏توانند از نتایج تحقیق حاضر استفاده کنند.http://aead.agri-peri.ac.ir/article_129576_93ff2949158491e904ecffd0b8b3c79b.pdfآب مجازیروش تحلیل مؤلفه ‏های اصلی (pca)محصولات کشاورزی
spellingShingle الهام کنعانی
زهرا دهقان شبانی
بررسی مناسب بودن راهبرد مبادلة آب مجازی در گروه محصولات حبوبات در استان‌های ایران با استفاده از شاخص ترکیبی
اقتصاد کشاورزی و توسعه
آب مجازی
روش تحلیل مؤلفه ‏های اصلی (pca)
محصولات کشاورزی
title بررسی مناسب بودن راهبرد مبادلة آب مجازی در گروه محصولات حبوبات در استان‌های ایران با استفاده از شاخص ترکیبی
title_full بررسی مناسب بودن راهبرد مبادلة آب مجازی در گروه محصولات حبوبات در استان‌های ایران با استفاده از شاخص ترکیبی
title_fullStr بررسی مناسب بودن راهبرد مبادلة آب مجازی در گروه محصولات حبوبات در استان‌های ایران با استفاده از شاخص ترکیبی
title_full_unstemmed بررسی مناسب بودن راهبرد مبادلة آب مجازی در گروه محصولات حبوبات در استان‌های ایران با استفاده از شاخص ترکیبی
title_short بررسی مناسب بودن راهبرد مبادلة آب مجازی در گروه محصولات حبوبات در استان‌های ایران با استفاده از شاخص ترکیبی
title_sort بررسی مناسب بودن راهبرد مبادلة آب مجازی در گروه محصولات حبوبات در استان‌های ایران با استفاده از شاخص ترکیبی
topic آب مجازی
روش تحلیل مؤلفه ‏های اصلی (pca)
محصولات کشاورزی
url http://aead.agri-peri.ac.ir/article_129576_93ff2949158491e904ecffd0b8b3c79b.pdf
work_keys_str_mv AT ạlhạmḵnʿạny brrsymnạsbbwdnrạhbrdmbạdlẗậbmjạzydrgrwhmḥṣwlạtḥbwbạtdrạstạnhạyạyrạnbạạstfạdhạzsẖạkẖṣtrḵyby
AT zhrạdhqạnsẖbạny brrsymnạsbbwdnrạhbrdmbạdlẗậbmjạzydrgrwhmḥṣwlạtḥbwbạtdrạstạnhạyạyrạnbạạstfạdhạzsẖạkẖṣtrḵyby