مسئله ساختار/ کارگزار در علوم اجتماعی
چکیده در تبیین پدیده‌های اجتماعی، نظریه‌های مختلف را به لحاظ تأکید بر کارگزار یا ساختار، می‌توان به چند دسته تقسیم کرد: نظریه‌های کارگزارْمحور، نظریه‌های ساختارْمحور، و نظریه‌هایی که سعی دارند راه‌حل بینابینی انتخاب کنند. اراده‌گرایان (و از آن جمله نظریه‌پردازان نظریه انتخاب عقلایی) بر کارگزار تأکید...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
2011-01-01
|
| Series: | روش شناسی علوم انسانی |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://method.rihu.ac.ir/article_395_102a3bdbe2e23e3914a3d8e796a8d256.pdf |
| _version_ | 1818276664788910080 |
|---|---|
| author | سید صادق حقیقت |
| author_facet | سید صادق حقیقت |
| author_sort | سید صادق حقیقت |
| collection | DOAJ |
| description | چکیده
در تبیین پدیده‌های اجتماعی، نظریه‌های مختلف را به لحاظ تأکید بر کارگزار یا ساختار، می‌توان به چند دسته تقسیم کرد: نظریه‌های کارگزارْمحور، نظریه‌های ساختارْمحور، و نظریه‌هایی که سعی دارند راه‌حل بینابینی انتخاب کنند. اراده‌گرایان (و از آن جمله نظریه‌پردازان نظریه انتخاب عقلایی) بر کارگزار تأکید می‌کنند و، ساختارگرایان و پساساختارگرایان بر ساختار، و نظریه‌هایی همانند ساخت‌یابی و نظریه واقع‌گرایی انتقادی، بر راه سوم و بینابینی تأکید می‌ورزند. نقطه ضعف اراده‌گرایی، تحویل مسائل پیچیده به نقش افراد در جامعه و تاریخ است. نظریه‌های گفتمانی به‌خوبی توضیح می‌دهند که چگونه سوژه در دل گفتمان به اُبژه تبدیل می‌شود. ضعف ساختارگرایی هم نادیده گرفتن نقش افراد و تمایل به جبر است. برعکس، نظریه‌های بینابینی (دسته سوم) از محدودیت‌هایی که برای دو دسته نخست وجود دارد، رنج نمی‌برند و درمجموع، قابل دفاع‌تر به نظر می‌رسند. |
| first_indexed | 2024-12-12T22:49:15Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-b95fc403f2114b7d89be69484c90657a |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1608-7070 2588-5774 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-12-12T22:49:15Z |
| publishDate | 2011-01-01 |
| publisher | پژوهشگاه حوزه و دانشگاه |
| record_format | Article |
| series | روش شناسی علوم انسانی |
| spelling | doaj.art-b95fc403f2114b7d89be69484c90657a2022-12-22T00:09:06Zfasپژوهشگاه حوزه و دانشگاهروش شناسی علوم انسانی1608-70702588-57742011-01-011664-65147166395مسئله ساختار/ کارگزار در علوم اجتماعیسید صادق حقیقتچکیده در تبیین پدیده‌های اجتماعی، نظریه‌های مختلف را به لحاظ تأکید بر کارگزار یا ساختار، می‌توان به چند دسته تقسیم کرد: نظریه‌های کارگزارْمحور، نظریه‌های ساختارْمحور، و نظریه‌هایی که سعی دارند راه‌حل بینابینی انتخاب کنند. اراده‌گرایان (و از آن جمله نظریه‌پردازان نظریه انتخاب عقلایی) بر کارگزار تأکید می‌کنند و، ساختارگرایان و پساساختارگرایان بر ساختار، و نظریه‌هایی همانند ساخت‌یابی و نظریه واقع‌گرایی انتقادی، بر راه سوم و بینابینی تأکید می‌ورزند. نقطه ضعف اراده‌گرایی، تحویل مسائل پیچیده به نقش افراد در جامعه و تاریخ است. نظریه‌های گفتمانی به‌خوبی توضیح می‌دهند که چگونه سوژه در دل گفتمان به اُبژه تبدیل می‌شود. ضعف ساختارگرایی هم نادیده گرفتن نقش افراد و تمایل به جبر است. برعکس، نظریه‌های بینابینی (دسته سوم) از محدودیت‌هایی که برای دو دسته نخست وجود دارد، رنج نمی‌برند و درمجموع، قابل دفاع‌تر به نظر می‌رسند.http://method.rihu.ac.ir/article_395_102a3bdbe2e23e3914a3d8e796a8d256.pdfواژه‌های کلیدی: ساختارکارگزاراراده‌گراییساختارگراییپساساختارگراییساخت‌یابینظریه واقع‌گرایی انتقادی |
| spellingShingle | سید صادق حقیقت مسئله ساختار/ کارگزار در علوم اجتماعی روش شناسی علوم انسانی واژه‌های کلیدی: ساختار کارگزار اراده‌گرایی ساختارگرایی پساساختارگرایی ساخت‌یابی نظریه واقع‌گرایی انتقادی |
| title | مسئله ساختار/ کارگزار در علوم اجتماعی |
| title_full | مسئله ساختار/ کارگزار در علوم اجتماعی |
| title_fullStr | مسئله ساختار/ کارگزار در علوم اجتماعی |
| title_full_unstemmed | مسئله ساختار/ کارگزار در علوم اجتماعی |
| title_short | مسئله ساختار/ کارگزار در علوم اجتماعی |
| title_sort | مسئله ساختار کارگزار در علوم اجتماعی |
| topic | واژه‌های کلیدی: ساختار کارگزار اراده‌گرایی ساختارگرایی پساساختارگرایی ساخت‌یابی نظریه واقع‌گرایی انتقادی |
| url | http://method.rihu.ac.ir/article_395_102a3bdbe2e23e3914a3d8e796a8d256.pdf |
| work_keys_str_mv | AT sydṣạdqḥqyqt msỷlhsạkẖtạrḵạrgzạrdrʿlwmạjtmạʿy |