مقایسۀ اثر حرارت تجویزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک زیراشکوب بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در شرایط آزمایشگاهی
آتش‌سوزی از مهم‌ترین آشفتگی‌های طبیعی در اکوسیستم‌های جنگلی است که با توجه به شدت و مدت زمان، اثرهای چشمگیری بر خصوصیات خاک دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ ویژگیهای خاک جنگلی دامنه‌های شمالی و جنوبی زیراشکوب بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) حرارت‌داده‌‌شده در شرایط آزمایشگاهی انجام گرفت. به‌منظو...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Iranian Society of Forestry
2023-02-01
|
| Series: | مجله جنگل ایران |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://www.ijf-isaforestry.ir/article_167627_51fdd6761e637081928364b6652316c5.pdf |
| _version_ | 1797663561033449472 |
|---|---|
| author | دریا احمدی وحید حسینی کیومرث محمدی سمانی |
| author_facet | دریا احمدی وحید حسینی کیومرث محمدی سمانی |
| author_sort | دریا احمدی |
| collection | DOAJ |
| description | آتش‌سوزی از مهم‌ترین آشفتگی‌های طبیعی در اکوسیستم‌های جنگلی است که با توجه به شدت و مدت زمان، اثرهای چشمگیری بر خصوصیات خاک دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ ویژگیهای خاک جنگلی دامنه‌های شمالی و جنوبی زیراشکوب بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) حرارت‌داده‌‌شده در شرایط آزمایشگاهی انجام گرفت. به‌منظور جمع‌آوری نمونه‌های خاک، دو دامنۀ شمالی و جنوبی از نواحی جنگلی شهرستان بانه انتخاب شد. ابتدا خط نمونه‌برداری روی خطوط تراز پیاده شد. با حرکت روی ترانسِکت، نزدیک‌ترین درخت بلوط انتخاب و به فواصل 30 متری هفت درخت بعدی انتخاب شد. 16 نمونه خاک از عمق 5-0 سانتی‌متری برداشت شد. با انتقال نمونه‌های خاک به آزمایشگاه، چهار تیمار (خاک نسوخته و سه تیمار حرارت داده‌شده در دماهای 200، 400 و 600 درجۀ سانتی‌گراد) تهیه شد. مقدار کربن آلی در دمای 200 درجۀ سانتی‌گراد تقریباً ثابت بود و از این دما به بعد کاهش یافت. مقدار نیتروژن در دمای 200 درجۀ سانتی‌گراد افزایش و از این دما به بعد کاهش پیدا کرد و در خاک دامنه‌های شمالی و جنوبی به‌ترتیب به 05/0 و 02/0 درصد در دمای 600 درجۀ سانتی‌گراد رسید. مقدار pH و فسفر با افزایش دما ابتدا کاهش و سپس افزایش یافت. هدایت الکتریکی در خاک دامنه‌های شمالی و جنوبی به‌ترتیب به 1093 و 838 میکروزیمنس بر سانتی‌متر در دمای 600 درجۀ سانتی‌گراد رسید. مقدار منیزیم نیز در دماهای کم افزایش یافت، اما در دمای 600 درجۀ سانتی‌گراد کاهش پیدا کرد. مقدار فسفر، پتاسیم، کلسیم و هدایت الکتریکی در خاک دامنۀ جنوبی در دمای 600 درجۀ سانتی‌گراد به‌ترتیب 75، 32، 32 و 100 درصد بیشتر از دامنۀ شمالی بود. به‌طور کلی می‌توان گفت که در صورت رخداد آتش‌سوزی با شدت متوسط تا شدید در عرصه‌های طبیعی، ویژگیهای خاک در دامنه جنوبی تأثیر بیشتری می‌گیرد. |
| first_indexed | 2024-03-11T19:16:27Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-b986dc5d6e734ab9866005217e7f936f |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2008-6113 2423-4435 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-03-11T19:16:27Z |
| publishDate | 2023-02-01 |
| publisher | Iranian Society of Forestry |
| record_format | Article |
| series | مجله جنگل ایران |
| spelling | doaj.art-b986dc5d6e734ab9866005217e7f936f2023-10-09T08:50:10ZfasIranian Society of Forestryمجله جنگل ایران2008-61132423-44352023-02-0114445747110.22034/ijf.2022.330327.1852167627مقایسۀ اثر حرارت تجویزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک زیراشکوب بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در شرایط آزمایشگاهیدریا احمدی0وحید حسینی1کیومرث محمدی سمانی2دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندجاستادیار دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه کردستان و مرکز پژوهش و توسعۀ جنگلداری زاگرس شمالی دکتر هدایت غضنفری، سنندجاستادیار دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه کردستان و مرکز پژوهش و توسعۀ جنگلداری زاگرس شمالی دکتر هدایت غضنفری، سنندجآتش‌سوزی از مهم‌ترین آشفتگی‌های طبیعی در اکوسیستم‌های جنگلی است که با توجه به شدت و مدت زمان، اثرهای چشمگیری بر خصوصیات خاک دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ ویژگیهای خاک جنگلی دامنه‌های شمالی و جنوبی زیراشکوب بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) حرارت‌داده‌‌شده در شرایط آزمایشگاهی انجام گرفت. به‌منظور جمع‌آوری نمونه‌های خاک، دو دامنۀ شمالی و جنوبی از نواحی جنگلی شهرستان بانه انتخاب شد. ابتدا خط نمونه‌برداری روی خطوط تراز پیاده شد. با حرکت روی ترانسِکت، نزدیک‌ترین درخت بلوط انتخاب و به فواصل 30 متری هفت درخت بعدی انتخاب شد. 16 نمونه خاک از عمق 5-0 سانتی‌متری برداشت شد. با انتقال نمونه‌های خاک به آزمایشگاه، چهار تیمار (خاک نسوخته و سه تیمار حرارت داده‌شده در دماهای 200، 400 و 600 درجۀ سانتی‌گراد) تهیه شد. مقدار کربن آلی در دمای 200 درجۀ سانتی‌گراد تقریباً ثابت بود و از این دما به بعد کاهش یافت. مقدار نیتروژن در دمای 200 درجۀ سانتی‌گراد افزایش و از این دما به بعد کاهش پیدا کرد و در خاک دامنه‌های شمالی و جنوبی به‌ترتیب به 05/0 و 02/0 درصد در دمای 600 درجۀ سانتی‌گراد رسید. مقدار pH و فسفر با افزایش دما ابتدا کاهش و سپس افزایش یافت. هدایت الکتریکی در خاک دامنه‌های شمالی و جنوبی به‌ترتیب به 1093 و 838 میکروزیمنس بر سانتی‌متر در دمای 600 درجۀ سانتی‌گراد رسید. مقدار منیزیم نیز در دماهای کم افزایش یافت، اما در دمای 600 درجۀ سانتی‌گراد کاهش پیدا کرد. مقدار فسفر، پتاسیم، کلسیم و هدایت الکتریکی در خاک دامنۀ جنوبی در دمای 600 درجۀ سانتی‌گراد به‌ترتیب 75، 32، 32 و 100 درصد بیشتر از دامنۀ شمالی بود. به‌طور کلی می‌توان گفت که در صورت رخداد آتش‌سوزی با شدت متوسط تا شدید در عرصه‌های طبیعی، ویژگیهای خاک در دامنه جنوبی تأثیر بیشتری می‌گیرد.https://www.ijf-isaforestry.ir/article_167627_51fdd6761e637081928364b6652316c5.pdfآتش‌سوزیخاک جنگلخاک حرارت داده‌شدهزاگرس شمالی |
| spellingShingle | دریا احمدی وحید حسینی کیومرث محمدی سمانی مقایسۀ اثر حرارت تجویزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک زیراشکوب بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در شرایط آزمایشگاهی مجله جنگل ایران آتش‌سوزی خاک جنگل خاک حرارت داده‌شده زاگرس شمالی |
| title | مقایسۀ اثر حرارت تجویزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک زیراشکوب بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در شرایط آزمایشگاهی |
| title_full | مقایسۀ اثر حرارت تجویزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک زیراشکوب بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در شرایط آزمایشگاهی |
| title_fullStr | مقایسۀ اثر حرارت تجویزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک زیراشکوب بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در شرایط آزمایشگاهی |
| title_full_unstemmed | مقایسۀ اثر حرارت تجویزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک زیراشکوب بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در شرایط آزمایشگاهی |
| title_short | مقایسۀ اثر حرارت تجویزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک زیراشکوب بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در شرایط آزمایشگاهی |
| title_sort | مقایسۀ اثر حرارت تجویزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک زیراشکوب بلوط ایرانی quercus brantii lindl در شرایط آزمایشگاهی |
| topic | آتش‌سوزی خاک جنگل خاک حرارت داده‌شده زاگرس شمالی |
| url | https://www.ijf-isaforestry.ir/article_167627_51fdd6761e637081928364b6652316c5.pdf |
| work_keys_str_mv | AT dryạạḥmdy mqạysەạtẖrḥrạrttjwyzybrbrkẖywyzẖgyhạysẖymyạyykẖạḵzyrạsẖḵwbblwṭạyrạnyquercusbrantiilindldrsẖrạyṭậzmạysẖgạhy AT wḥydḥsyny mqạysەạtẖrḥrạrttjwyzybrbrkẖywyzẖgyhạysẖymyạyykẖạḵzyrạsẖḵwbblwṭạyrạnyquercusbrantiilindldrsẖrạyṭậzmạysẖgạhy AT ḵywmrtẖmḥmdysmạny mqạysەạtẖrḥrạrttjwyzybrbrkẖywyzẖgyhạysẖymyạyykẖạḵzyrạsẖḵwbblwṭạyrạnyquercusbrantiilindldrsẖrạyṭậzmạysẖgạhy |