Tür Kuramı Bağlamında Yeraltı Edebiyatına Bir Bakış
Edebi türler; belirli sabit formların, içeriklerin ve üslupların donuk bir biçimde yer aldığı statik kalıplar değillerdir. Neredeyse her yeni metinle farklılaşır, değişir ve gelişirler. Hatta bir türdeki herhangi bir metin, nadiren türün karakteristik özelliklerinin tümüne sahiptir. Bu durum Yeraltı...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Van Yuzuncu Yıl University
2020-12-01
|
| Series: | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1482293 |
| Summary: | Edebi türler; belirli sabit formların,
içeriklerin ve üslupların donuk bir biçimde yer
aldığı statik kalıplar değillerdir. Neredeyse her
yeni metinle farklılaşır, değişir ve gelişirler.
Hatta bir türdeki herhangi bir metin, nadiren
türün karakteristik özelliklerinin tümüne
sahiptir. Bu durum Yeraltı edebiyatı için de
geçerlidir. Nitekim içinde yaşadığımız çağın
başat edebiyat eğilimlerinden / akımlarından /
türlerinden biri haline gelen Yeraltı edebiyatının
kökleri insanlığın ilk edebi üretimlerine
dayanmaktadır. Mitolojik, dini ve geleneksel
anlatılarda arkaik örneklerine rastladığımız
Yeraltı edebiyatı; süreç içerisinde pikaresk,
gotik, kara edebiyat, marjinal edebiyat, kanon
dışı edebiyat, anarşist edebiyat, transgresif
edebiyat gibi adlarla nitelenir. Hemen hepsi
birbiriyle ilintili olan bu türler, birtakım içerik ve
biçim farklılıkları taşımakla birlikte kanonik
edebiyata karşı muhalif bir anlatı formu olma
n o k t a sı n d a b irl e şir. Gü n ümü z d e is e
postmodern, küresel, polisiye, distopya, politik,
psikolojik, siberpunk ve erotik edebiyat gibi
türlerle/eğilimlerle ilişkilenerek yeni bir boyut
kazanır. Tüm bunlar Yeraltı edebiyatı
bağlamında sürdürülen tartışmaları daha da
girift bir hale getirir. İşte bu makalede, Yeraltı
edebiyatının bir tür olarak ortaya çıkışı, tarihî
gelişim süreci ve günümüzdeki panoraması tür
kuramı bağlamında tartışılacaktır. |
|---|---|
| ISSN: | 1302-6879 2822-3136 |