Grek Şârihlerden İbn Rüşd’e Değin Aristoteles’in Θ/Theta Kitabı’nın Hâricî Tarihi

Makalenin gâyesi, Aristoteles’in Θ/Theta (Metafizik IX.) Kitabı’nın hâricî tarihini İbn Rüşd’ün Metafizik şerhleri bağlamında ortaya koymaktır. İbn Rüşd, Telhîsu Mâ ba‘de’t-tabî‘a’da Theta Kitabı’nı mana ve mahiyetini temel alarak yorumlamış, Metafizik’i oluşturan kitapların özgün dizilimini takip e...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Abdürrezzak Sevindik
Format: Article
Language:English
Published: Sirnak University 2019-12-01
Series:Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/912999
_version_ 1797449646695514112
author Abdürrezzak Sevindik
author_facet Abdürrezzak Sevindik
author_sort Abdürrezzak Sevindik
collection DOAJ
description Makalenin gâyesi, Aristoteles’in Θ/Theta (Metafizik IX.) Kitabı’nın hâricî tarihini İbn Rüşd’ün Metafizik şerhleri bağlamında ortaya koymaktır. İbn Rüşd, Telhîsu Mâ ba‘de’t-tabî‘a’da Theta Kitabı’nı mana ve mahiyetini temel alarak yorumlamış, Metafizik’i oluşturan kitapların özgün dizilimini takip etmemiştir. Buna karşın Tefsîru Mâ ba‘de’t-tabî‘a’da Metafizik’in özgün dizilimini takip etmiş, Θ/Theta Kitabı’nı da orijinal metnini temel alarak ibâre odaklı yorumlamıştır. İbn Rüşd ibâre odaklı yaklaşımı dolayısıyla bu yorum sürecinde Θ/Theta Kitabı’nın Astat/Ustâz/Eustathius-İshak b. Huneyn (ö. M.S. 910) tarafından yapılmış Arapça çevirilerinden yararlanmıştır. Astat ve İshak b. Huneyn, Aristoteles’in eserlerinin doğrudan doğruya Grekçe’den Arapça’ya çevirilerinde ihtisaslaşmış mütercimlerdir. Astat’ın ve İshak b. Huneyn’in çeviri tavırlarına bakıldığında Grekçe metne kelime kelime bağlı kaldıkları görülür. Bu yönden söz konusu çeviriler, İbn Rüşd’ün lafzî yorumunu desteklemiştir. Diğer yandan İbn Rüşd, Θ/Theta Kitabı yorumunda Grek şârih İskender Afrodisî’den etkilenmiştir. İskender Afrodisî ile İbn Rüşd’ün lafzı temel alan şerh etme yöntemleri benzerdir. Bu bakımdan İbn Rüşd’ün Theta Kitabı Şerhi, onun saf Aristotelesçi yaklaşımını ortaya koyar.
first_indexed 2024-03-09T14:29:06Z
format Article
id doaj.art-bbd101cbd8464841a148a8ac96c3fbce
institution Directory Open Access Journal
issn 2146-4901
2667-6575
language English
last_indexed 2024-03-09T14:29:06Z
publishDate 2019-12-01
publisher Sirnak University
record_format Article
series Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
spelling doaj.art-bbd101cbd8464841a148a8ac96c3fbce2023-11-28T04:58:38ZengSirnak UniversityŞırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi2146-49012667-65752019-12-01102346948610.35415/sirnakifd.6224011747Grek Şârihlerden İbn Rüşd’e Değin Aristoteles’in Θ/Theta Kitabı’nın Hâricî TarihiAbdürrezzak Sevindik0ŞIRNAK ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİMakalenin gâyesi, Aristoteles’in Θ/Theta (Metafizik IX.) Kitabı’nın hâricî tarihini İbn Rüşd’ün Metafizik şerhleri bağlamında ortaya koymaktır. İbn Rüşd, Telhîsu Mâ ba‘de’t-tabî‘a’da Theta Kitabı’nı mana ve mahiyetini temel alarak yorumlamış, Metafizik’i oluşturan kitapların özgün dizilimini takip etmemiştir. Buna karşın Tefsîru Mâ ba‘de’t-tabî‘a’da Metafizik’in özgün dizilimini takip etmiş, Θ/Theta Kitabı’nı da orijinal metnini temel alarak ibâre odaklı yorumlamıştır. İbn Rüşd ibâre odaklı yaklaşımı dolayısıyla bu yorum sürecinde Θ/Theta Kitabı’nın Astat/Ustâz/Eustathius-İshak b. Huneyn (ö. M.S. 910) tarafından yapılmış Arapça çevirilerinden yararlanmıştır. Astat ve İshak b. Huneyn, Aristoteles’in eserlerinin doğrudan doğruya Grekçe’den Arapça’ya çevirilerinde ihtisaslaşmış mütercimlerdir. Astat’ın ve İshak b. Huneyn’in çeviri tavırlarına bakıldığında Grekçe metne kelime kelime bağlı kaldıkları görülür. Bu yönden söz konusu çeviriler, İbn Rüşd’ün lafzî yorumunu desteklemiştir. Diğer yandan İbn Rüşd, Θ/Theta Kitabı yorumunda Grek şârih İskender Afrodisî’den etkilenmiştir. İskender Afrodisî ile İbn Rüşd’ün lafzı temel alan şerh etme yöntemleri benzerdir. Bu bakımdan İbn Rüşd’ün Theta Kitabı Şerhi, onun saf Aristotelesçi yaklaşımını ortaya koyar.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/912999felsefe tarihiaristoteles i̇bn rüşdgrek şârihleri̇skender afrodisîmetafizikthetahistory of philosophyaristotleibn rushdgreek commentatorsalexander of aphrodisiasmetaphysicstheta
spellingShingle Abdürrezzak Sevindik
Grek Şârihlerden İbn Rüşd’e Değin Aristoteles’in Θ/Theta Kitabı’nın Hâricî Tarihi
Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
felsefe tarihi
aristoteles
i̇bn rüşd
grek şârihler
i̇skender afrodisî
metafizik
theta
history of philosophy
aristotle
ibn rushd
greek commentators
alexander of aphrodisias
metaphysics
theta
title Grek Şârihlerden İbn Rüşd’e Değin Aristoteles’in Θ/Theta Kitabı’nın Hâricî Tarihi
title_full Grek Şârihlerden İbn Rüşd’e Değin Aristoteles’in Θ/Theta Kitabı’nın Hâricî Tarihi
title_fullStr Grek Şârihlerden İbn Rüşd’e Değin Aristoteles’in Θ/Theta Kitabı’nın Hâricî Tarihi
title_full_unstemmed Grek Şârihlerden İbn Rüşd’e Değin Aristoteles’in Θ/Theta Kitabı’nın Hâricî Tarihi
title_short Grek Şârihlerden İbn Rüşd’e Değin Aristoteles’in Θ/Theta Kitabı’nın Hâricî Tarihi
title_sort grek sarihlerden ibn rusd e degin aristoteles in θ theta kitabi nin harici tarihi
topic felsefe tarihi
aristoteles
i̇bn rüşd
grek şârihler
i̇skender afrodisî
metafizik
theta
history of philosophy
aristotle
ibn rushd
greek commentators
alexander of aphrodisias
metaphysics
theta
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/912999
work_keys_str_mv AT abdurrezzaksevindik greksarihlerdenibnrusdedeginaristotelesinththetakitabınınharicitarihi