YENİDOĞAN (SİVRİHİSAR) SEPİOLİT YATAĞININ JEOLOJİSİ, MİNERALOJİSİ VE OLUŞUMU
Lületaşı olarak tanınan yumru sepiolitler dışında 1960 lı yıllardan bu yana Eskişehir Neojen havzasında bazı tabakalı sepiolit yataklarının da bulunduğu bilinmektedir. Sivrihisar'ın güneyinde Yenidoğan köyü bitişiğinde bulunan sepiolit yatağı, bu yataklar arasında en önemlilerinden biridir. Bur...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
General Directorate of Mineral Research and Exploration
1992-07-01
|
| Series: | Bulletin of the Mineral Research and Exploration |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3933/52303?publisher=mta |
| _version_ | 1797922973915545600 |
|---|---|
| author | Mefail YENİYOL |
| author_facet | Mefail YENİYOL |
| author_sort | Mefail YENİYOL |
| collection | DOAJ |
| description | Lületaşı olarak tanınan
yumru sepiolitler dışında 1960 lı yıllardan bu yana Eskişehir Neojen havzasında
bazı tabakalı sepiolit yataklarının da bulunduğu bilinmektedir. Sivrihisar'ın
güneyinde Yenidoğan köyü bitişiğinde bulunan sepiolit yatağı, bu yataklar
arasında en önemlilerinden biridir. Burada sepiolit, dolomit ve dolomitik marn
ardalanmasından meydana gelen Pliyosen istifinin üst kesiminde iki ayrı seviye
halinde yer alır. Alt sepiolit seviyesi en çok 3 m kalınlığında olup sepiolit
kili ve dolomitli sepiolit içerir. Üstteki seviyenin maksimum kalınlığı ise 10
m dir ve düzenli bir biçimde 750 000 m2 yi aşkın bir alanda yayılım gösterir.
Bu seviye sepiolit kili ve sepiolitli tabaka ve merceklerin ardalanmasından
meydana gelir, sepiolit kili % 90 dan fazla sepiolit minerali ve değişen ancak
% 10 nu geçmeyen oranlarda organik malzeme içerir. Bunların dışında bazan % 5
ten az kuvars, feldispat, illit, dolomit ve pomza kırıntıları da bileşimde
bulunabilir, sepiolitli dolomit üst seviyede en bol bulunan sepiolitli
malzemedir. Dolomit içeriği % 50 den az olup, bazan illit ve kuvars kırıntıları
da bileşiminde yer alabilir, sepiolit alkalin göl ortamının sığ kenar
kesimleri, kısa ömürlü gölcükler ve bataklıklarda çökelmiştir, sepiolit
oluşumunu 8-8.5 pH değerlerindeki Si4+ ve Mg2+ açısından zengin çözeltiler
sağlamıştır. Bu koşullarda sepiolit, göl suyundan doğrudan kristallenme ve
çökelme ile oluşmuştur, sepiolit oluşumu ayrıca diyajenez ve diyajenez sonrası
evrelerde de taneler arası boşluk ve kuruma çatlaklarında dolaşım halindeki
çözeltilerden doğrudan kristalleşme yoluyla meydana gelmiştir. |
| first_indexed | 2024-04-10T14:39:45Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-bc7470935d5842f9aa5b01cb050fa256 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 0026-4563 2651-3048 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T14:39:45Z |
| publishDate | 1992-07-01 |
| publisher | General Directorate of Mineral Research and Exploration |
| record_format | Article |
| series | Bulletin of the Mineral Research and Exploration |
| spelling | doaj.art-bc7470935d5842f9aa5b01cb050fa2562023-02-15T16:08:16ZengGeneral Directorate of Mineral Research and ExplorationBulletin of the Mineral Research and Exploration0026-45632651-30481992-07-0111411411776YENİDOĞAN (SİVRİHİSAR) SEPİOLİT YATAĞININ JEOLOJİSİ, MİNERALOJİSİ VE OLUŞUMUMefail YENİYOLLületaşı olarak tanınan yumru sepiolitler dışında 1960 lı yıllardan bu yana Eskişehir Neojen havzasında bazı tabakalı sepiolit yataklarının da bulunduğu bilinmektedir. Sivrihisar'ın güneyinde Yenidoğan köyü bitişiğinde bulunan sepiolit yatağı, bu yataklar arasında en önemlilerinden biridir. Burada sepiolit, dolomit ve dolomitik marn ardalanmasından meydana gelen Pliyosen istifinin üst kesiminde iki ayrı seviye halinde yer alır. Alt sepiolit seviyesi en çok 3 m kalınlığında olup sepiolit kili ve dolomitli sepiolit içerir. Üstteki seviyenin maksimum kalınlığı ise 10 m dir ve düzenli bir biçimde 750 000 m2 yi aşkın bir alanda yayılım gösterir. Bu seviye sepiolit kili ve sepiolitli tabaka ve merceklerin ardalanmasından meydana gelir, sepiolit kili % 90 dan fazla sepiolit minerali ve değişen ancak % 10 nu geçmeyen oranlarda organik malzeme içerir. Bunların dışında bazan % 5 ten az kuvars, feldispat, illit, dolomit ve pomza kırıntıları da bileşimde bulunabilir, sepiolitli dolomit üst seviyede en bol bulunan sepiolitli malzemedir. Dolomit içeriği % 50 den az olup, bazan illit ve kuvars kırıntıları da bileşiminde yer alabilir, sepiolit alkalin göl ortamının sığ kenar kesimleri, kısa ömürlü gölcükler ve bataklıklarda çökelmiştir, sepiolit oluşumunu 8-8.5 pH değerlerindeki Si4+ ve Mg2+ açısından zengin çözeltiler sağlamıştır. Bu koşullarda sepiolit, göl suyundan doğrudan kristallenme ve çökelme ile oluşmuştur, sepiolit oluşumu ayrıca diyajenez ve diyajenez sonrası evrelerde de taneler arası boşluk ve kuruma çatlaklarında dolaşım halindeki çözeltilerden doğrudan kristalleşme yoluyla meydana gelmiştir.http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3933/52303?publisher=mta--- |
| spellingShingle | Mefail YENİYOL YENİDOĞAN (SİVRİHİSAR) SEPİOLİT YATAĞININ JEOLOJİSİ, MİNERALOJİSİ VE OLUŞUMU Bulletin of the Mineral Research and Exploration - - - |
| title | YENİDOĞAN (SİVRİHİSAR) SEPİOLİT YATAĞININ JEOLOJİSİ, MİNERALOJİSİ VE OLUŞUMU |
| title_full | YENİDOĞAN (SİVRİHİSAR) SEPİOLİT YATAĞININ JEOLOJİSİ, MİNERALOJİSİ VE OLUŞUMU |
| title_fullStr | YENİDOĞAN (SİVRİHİSAR) SEPİOLİT YATAĞININ JEOLOJİSİ, MİNERALOJİSİ VE OLUŞUMU |
| title_full_unstemmed | YENİDOĞAN (SİVRİHİSAR) SEPİOLİT YATAĞININ JEOLOJİSİ, MİNERALOJİSİ VE OLUŞUMU |
| title_short | YENİDOĞAN (SİVRİHİSAR) SEPİOLİT YATAĞININ JEOLOJİSİ, MİNERALOJİSİ VE OLUŞUMU |
| title_sort | yenidogan sivrihisar sepiolit yataginin jeolojisi mineralojisi ve olusumu |
| topic | - - - |
| url | http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3933/52303?publisher=mta |
| work_keys_str_mv | AT mefailyeniyol yenidogansivrihisarsepiolityatagininjeolojisimineralojisiveolusumu |