TAŞRADA DARÜLMUALLİMATLARIN AÇILIŞI ve TARİHSEL GELİŞİMİ
Osmanlı Devleti’nde kız öğretmen okulu Darülmuallimat, ilk 1870 yılında İstanbul’da açılmış ve uzun bir süre tek başına ülkenin kadın öğretmen ihtiyacını karşılamaya çalışmıştır. Bu mektep mezunları, sadece İstanbul’da bulunan kız mekteplerinin ihtiyacını karşılayabilmiştir. Taşrada kız ibtidai ve r...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ahmet Simsek
2019-05-01
|
| Series: | Turkish History Education Journal |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/tuhed/issue/43050/493065?publisher=asimsek-home-anadolu-edu-tr |
| _version_ | 1827849484019695616 |
|---|---|
| author | Sevim CEYLAN DUMANOĞLU Memet YETİŞGİN |
| author_facet | Sevim CEYLAN DUMANOĞLU Memet YETİŞGİN |
| author_sort | Sevim CEYLAN DUMANOĞLU |
| collection | DOAJ |
| description | Osmanlı Devleti’nde kız öğretmen okulu
Darülmuallimat, ilk 1870 yılında İstanbul’da açılmış ve uzun bir süre tek
başına ülkenin kadın öğretmen ihtiyacını karşılamaya çalışmıştır. Bu mektep
mezunları, sadece İstanbul’da bulunan kız mekteplerinin ihtiyacını karşılayabilmiştir.
Taşrada kız ibtidai ve rüşdiye okullarında var olan kadın öğretmen açığını
kapatmak için yeni darülmuallimatlara ihtiyaç duyulmuş ve II. Meşrutiyetin
ilanı ile darülmuallimatların taşrada yaygınlaştırılması meselesi ele
alınmıştır. 1913 yılında yayınlanan Tedrisat-ı İbtidaiye Kanun-ı Muvakkati
doğrultusunda bazı vilayetlerde darülmuallimatların açılması için çalışmalar
yapılmış. Vilayetlerin istemleri göz önünde bulundurularak imkânlar dâhilinde
kız öğretmen okulları açılmıştır. 1913-14 eğitim öğretim yılında gündüzlü ve
yatılı olarak Adana’da, 1914-15 yılında İzmir Karşıyaka’da, 1915 yılında
Halep’te, Ankara, Bursa’da ve Kastamonu’da bir kız öğretmen okulu açılmıştır.
1915-1916 yılında Konya’da, Edirne’de, 1916 senesinde Balıkesir’de 1917 yılında
ise Beyrut’ta Darülmuallimat-ı İbtidaiye eğitim öğretime başlamıştır. Çeşitli vilayetlerde, sancak merkezlerinde
açılan bu darülmuallimatlar, büyük bir öneme ve geniş bir içeriğe sahiptir. Bu
kurumlar, kadınların toplumsal statülerinin değiştirilmesinde, kadınlara yeni
bir kimlik kazandırmasında son derece önemlidir. Çalışma ile eğitim hayatında ve toplumsal hayatta oldukça etkili olan
darülmuallimatlara vilayetlerde duyulan ihtiyaç, darülmuallimatların
öğrenci profili, müfredat ve eğitim öğretim durumu hakkında bilgi vermek
amaçlanmış. Ülkede meydana gelen
siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik olayların taşradaki darülmuallimatlar
üzerindeki etkileri gösterilmek istenmiştir. Nitel araştırma yönteminin
kullanıldığı çalışma, temelde arşiv kaynaklarının incelenmesi ile
oluşturulmuştur. Başbakanlık Osmanlı
Arşivi’nin Maarif Nezareti Evrakı, Dâhiliye, İrade Evrakı ağırlıklı olmak üzere
eğitim ile ilgili kalemleri taranmıştır. Taşra darülmuallimatları ile ilgili
yayınlanan nizamnameler, talimatnameler, salnamelerden faydalanılmıştır. Bunun
dışında süreli yayınlar, resmi yayınlardan istifade edilmiş, araştırma-inceleme
eserlerin ilgili kısımlarından faydalanılmıştır. |
| first_indexed | 2024-03-12T10:05:43Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-bebed06d727547e58d60d3f702d7c9b5 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2147-4516 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-12T10:05:43Z |
| publishDate | 2019-05-01 |
| publisher | Ahmet Simsek |
| record_format | Article |
| series | Turkish History Education Journal |
| spelling | doaj.art-bebed06d727547e58d60d3f702d7c9b52023-09-02T11:18:16ZengAhmet SimsekTurkish History Education Journal2147-45162019-05-018117419810.17497/tuhed.493065753TAŞRADA DARÜLMUALLİMATLARIN AÇILIŞI ve TARİHSEL GELİŞİMİSevim CEYLAN DUMANOĞLU0Memet YETİŞGİN1KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİKAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİOsmanlı Devleti’nde kız öğretmen okulu Darülmuallimat, ilk 1870 yılında İstanbul’da açılmış ve uzun bir süre tek başına ülkenin kadın öğretmen ihtiyacını karşılamaya çalışmıştır. Bu mektep mezunları, sadece İstanbul’da bulunan kız mekteplerinin ihtiyacını karşılayabilmiştir. Taşrada kız ibtidai ve rüşdiye okullarında var olan kadın öğretmen açığını kapatmak için yeni darülmuallimatlara ihtiyaç duyulmuş ve II. Meşrutiyetin ilanı ile darülmuallimatların taşrada yaygınlaştırılması meselesi ele alınmıştır. 1913 yılında yayınlanan Tedrisat-ı İbtidaiye Kanun-ı Muvakkati doğrultusunda bazı vilayetlerde darülmuallimatların açılması için çalışmalar yapılmış. Vilayetlerin istemleri göz önünde bulundurularak imkânlar dâhilinde kız öğretmen okulları açılmıştır. 1913-14 eğitim öğretim yılında gündüzlü ve yatılı olarak Adana’da, 1914-15 yılında İzmir Karşıyaka’da, 1915 yılında Halep’te, Ankara, Bursa’da ve Kastamonu’da bir kız öğretmen okulu açılmıştır. 1915-1916 yılında Konya’da, Edirne’de, 1916 senesinde Balıkesir’de 1917 yılında ise Beyrut’ta Darülmuallimat-ı İbtidaiye eğitim öğretime başlamıştır. Çeşitli vilayetlerde, sancak merkezlerinde açılan bu darülmuallimatlar, büyük bir öneme ve geniş bir içeriğe sahiptir. Bu kurumlar, kadınların toplumsal statülerinin değiştirilmesinde, kadınlara yeni bir kimlik kazandırmasında son derece önemlidir. Çalışma ile eğitim hayatında ve toplumsal hayatta oldukça etkili olan darülmuallimatlara vilayetlerde duyulan ihtiyaç, darülmuallimatların öğrenci profili, müfredat ve eğitim öğretim durumu hakkında bilgi vermek amaçlanmış. Ülkede meydana gelen siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik olayların taşradaki darülmuallimatlar üzerindeki etkileri gösterilmek istenmiştir. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışma, temelde arşiv kaynaklarının incelenmesi ile oluşturulmuştur. Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nin Maarif Nezareti Evrakı, Dâhiliye, İrade Evrakı ağırlıklı olmak üzere eğitim ile ilgili kalemleri taranmıştır. Taşra darülmuallimatları ile ilgili yayınlanan nizamnameler, talimatnameler, salnamelerden faydalanılmıştır. Bunun dışında süreli yayınlar, resmi yayınlardan istifade edilmiş, araştırma-inceleme eserlerin ilgili kısımlarından faydalanılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/pub/tuhed/issue/43050/493065?publisher=asimsek-home-anadolu-edu-trottoman stateeducationteacher’s training school for girlscountryturkeyeğitimdarülmuallimattaşraanahtar kelimeler: osmanlı devletiöğretmen yetiştirme |
| spellingShingle | Sevim CEYLAN DUMANOĞLU Memet YETİŞGİN TAŞRADA DARÜLMUALLİMATLARIN AÇILIŞI ve TARİHSEL GELİŞİMİ Turkish History Education Journal ottoman state education teacher’s training school for girls country turkey eğitim darülmuallimat taşra anahtar kelimeler: osmanlı devleti öğretmen yetiştirme |
| title | TAŞRADA DARÜLMUALLİMATLARIN AÇILIŞI ve TARİHSEL GELİŞİMİ |
| title_full | TAŞRADA DARÜLMUALLİMATLARIN AÇILIŞI ve TARİHSEL GELİŞİMİ |
| title_fullStr | TAŞRADA DARÜLMUALLİMATLARIN AÇILIŞI ve TARİHSEL GELİŞİMİ |
| title_full_unstemmed | TAŞRADA DARÜLMUALLİMATLARIN AÇILIŞI ve TARİHSEL GELİŞİMİ |
| title_short | TAŞRADA DARÜLMUALLİMATLARIN AÇILIŞI ve TARİHSEL GELİŞİMİ |
| title_sort | tasrada darulmuallimatlarin acilisi ve tarihsel gelisimi |
| topic | ottoman state education teacher’s training school for girls country turkey eğitim darülmuallimat taşra anahtar kelimeler: osmanlı devleti öğretmen yetiştirme |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/pub/tuhed/issue/43050/493065?publisher=asimsek-home-anadolu-edu-tr |
| work_keys_str_mv | AT sevimceylandumanoglu tasradadarulmuallimatlarinacilisivetarihselgelisimi AT memetyetisgin tasradadarulmuallimatlarinacilisivetarihselgelisimi |