HAMİD SANCAĞINA AİT 1501 TARİHLİ MUFASSAL TAHRİR DEFTERİNE GÖRE GÖLHİSAR KAZASI YERLEŞME ADLARI TOPONİMİSİ
Türklerin Anadolu coğrafyasına kitleler hâlinde gelmeleri 11. yüzyıldan itibaren başlamış 12. ve 13. yüzyılda bu göç hareketi had safhaya ulaşmıştır. Çalışmamıza konu olan Hamid sancağı bölgesi de Oğuzların yoğun şekilde yerleştikleri coğrafyalardan biridir. Bölge Hamidoğulları Beyliği tarafından bi...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi
2020-07-01
|
| Series: | Journal of Ottoman Legacy Studies |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://www.osmanlimirasi.net/dergi//hamid-sancagina-ait-1501-tarihli-mufassal-tahrir-defterine-gore-golhisar-kazasi-yerlesme-adlari-toponimisi-ss-233-248202007d556ee9.pdf |
| _version_ | 1797923195946270720 |
|---|---|
| author | Himmet BÜKE |
| author_facet | Himmet BÜKE |
| author_sort | Himmet BÜKE |
| collection | DOAJ |
| description | Türklerin Anadolu coğrafyasına kitleler hâlinde gelmeleri 11. yüzyıldan itibaren başlamış 12. ve 13. yüzyılda bu göç hareketi had safhaya ulaşmıştır. Çalışmamıza konu olan Hamid sancağı bölgesi de Oğuzların yoğun şekilde yerleştikleri coğrafyalardan biridir. Bölge Hamidoğulları Beyliği tarafından bir asır boyunca yönetilmiş daha sonra Osmanlı Devleti egemenliğine geçmiştir. Bu süreçten sonra bölgenin adı değiştirilmemiş ve uzun yüzyıllar Hamid sancağı olarak idari bir birim olarak devam etmiştir. Çok geniş bir alanı kapsayan bu sancaktaki tüm yerleşim adları yerine Gölhisar kazasındaki yerleşim adlarının tespiti ve incelemesiyle çalışmamızı sınırlandırdık. 1501 tarihinde tutulmuş mufassal tahrir defterini esas aldığımız çalışmada kaydedilen yerleşim yeri adları Arap harfli Osmanlı Türkçesinden Lâatin harflerine transkribe edildi ve dil özellikleri bakımından incelendi. Elde edilen yerleşim yeri adları semantik ve morfolojik olarak değerlendirildi ve bu adların tarihî süreç içerisinde geçirdiği değişimler ortaya konuldu. Yerleşim yeri adlarında Arapça ve Farsça gibi yabancı dillerden alınmış sözcükler kullanılmakla birlikte Türkçe sözcüklerin daha fazla tercih edildiği görülmüştür. Toponimi çalışmaları dilin tarihsel sürecini izleme noktasında semantik, morfolojik, fonetik ve etimolojik bakımdan önemli veriler sunduğu teyit edilmiştir. |
| first_indexed | 2024-04-10T14:43:59Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-bfd20e4217bd430e9bc5744090f50ea6 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2148-5704 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T14:43:59Z |
| publishDate | 2020-07-01 |
| publisher | Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi |
| record_format | Article |
| series | Journal of Ottoman Legacy Studies |
| spelling | doaj.art-bfd20e4217bd430e9bc5744090f50ea62023-02-15T16:08:03ZengOsmanlı Mirası Araştırmaları DergisiJournal of Ottoman Legacy Studies2148-57042020-07-01718233248http://dx.doi.org/10.17822/omad.2020.156HAMİD SANCAĞINA AİT 1501 TARİHLİ MUFASSAL TAHRİR DEFTERİNE GÖRE GÖLHİSAR KAZASI YERLEŞME ADLARI TOPONİMİSİHimmet BÜKEhttps://orcid.org/0000-0002-6768-5396Türklerin Anadolu coğrafyasına kitleler hâlinde gelmeleri 11. yüzyıldan itibaren başlamış 12. ve 13. yüzyılda bu göç hareketi had safhaya ulaşmıştır. Çalışmamıza konu olan Hamid sancağı bölgesi de Oğuzların yoğun şekilde yerleştikleri coğrafyalardan biridir. Bölge Hamidoğulları Beyliği tarafından bir asır boyunca yönetilmiş daha sonra Osmanlı Devleti egemenliğine geçmiştir. Bu süreçten sonra bölgenin adı değiştirilmemiş ve uzun yüzyıllar Hamid sancağı olarak idari bir birim olarak devam etmiştir. Çok geniş bir alanı kapsayan bu sancaktaki tüm yerleşim adları yerine Gölhisar kazasındaki yerleşim adlarının tespiti ve incelemesiyle çalışmamızı sınırlandırdık. 1501 tarihinde tutulmuş mufassal tahrir defterini esas aldığımız çalışmada kaydedilen yerleşim yeri adları Arap harfli Osmanlı Türkçesinden Lâatin harflerine transkribe edildi ve dil özellikleri bakımından incelendi. Elde edilen yerleşim yeri adları semantik ve morfolojik olarak değerlendirildi ve bu adların tarihî süreç içerisinde geçirdiği değişimler ortaya konuldu. Yerleşim yeri adlarında Arapça ve Farsça gibi yabancı dillerden alınmış sözcükler kullanılmakla birlikte Türkçe sözcüklerin daha fazla tercih edildiği görülmüştür. Toponimi çalışmaları dilin tarihsel sürecini izleme noktasında semantik, morfolojik, fonetik ve etimolojik bakımdan önemli veriler sunduğu teyit edilmiştir.http://www.osmanlimirasi.net/dergi//hamid-sancagina-ait-1501-tarihli-mufassal-tahrir-defterine-gore-golhisar-kazasi-yerlesme-adlari-toponimisi-ss-233-248202007d556ee9.pdfoğuzlaranadoluselçuklularbeylikleryerleşim adlarıağız |
| spellingShingle | Himmet BÜKE HAMİD SANCAĞINA AİT 1501 TARİHLİ MUFASSAL TAHRİR DEFTERİNE GÖRE GÖLHİSAR KAZASI YERLEŞME ADLARI TOPONİMİSİ Journal of Ottoman Legacy Studies oğuzlar anadolu selçuklular beylikler yerleşim adları ağız |
| title | HAMİD SANCAĞINA AİT 1501 TARİHLİ MUFASSAL TAHRİR DEFTERİNE GÖRE GÖLHİSAR KAZASI YERLEŞME ADLARI TOPONİMİSİ |
| title_full | HAMİD SANCAĞINA AİT 1501 TARİHLİ MUFASSAL TAHRİR DEFTERİNE GÖRE GÖLHİSAR KAZASI YERLEŞME ADLARI TOPONİMİSİ |
| title_fullStr | HAMİD SANCAĞINA AİT 1501 TARİHLİ MUFASSAL TAHRİR DEFTERİNE GÖRE GÖLHİSAR KAZASI YERLEŞME ADLARI TOPONİMİSİ |
| title_full_unstemmed | HAMİD SANCAĞINA AİT 1501 TARİHLİ MUFASSAL TAHRİR DEFTERİNE GÖRE GÖLHİSAR KAZASI YERLEŞME ADLARI TOPONİMİSİ |
| title_short | HAMİD SANCAĞINA AİT 1501 TARİHLİ MUFASSAL TAHRİR DEFTERİNE GÖRE GÖLHİSAR KAZASI YERLEŞME ADLARI TOPONİMİSİ |
| title_sort | hamid sancagina ait 1501 tarihli mufassal tahrir defterine gore golhisar kazasi yerlesme adlari toponimisi |
| topic | oğuzlar anadolu selçuklular beylikler yerleşim adları ağız |
| url | http://www.osmanlimirasi.net/dergi//hamid-sancagina-ait-1501-tarihli-mufassal-tahrir-defterine-gore-golhisar-kazasi-yerlesme-adlari-toponimisi-ss-233-248202007d556ee9.pdf |
| work_keys_str_mv | AT himmetbuke hamidsancaginaait1501tarihlimufassaltahrirdefterinegoregolhisarkazasiyerlesmeadlaritoponimisi |