ارزیابی شیوه‌های مدیریت آب کشاورزی در حوضه کوهستانی رودخانه کشکان

انتقال آب مناطق کوهستانی استان لرستان به سایر استان­ها، ورود کشاورزان غیربومی به منطقه، در کنار وقوع خشکسالی باعث کاهش سطح آب رودخانه­های استان لرستان و همچنین رودخانه کشکان شده است. این موضوع کشاورزانی را که از منابع آب سطحی برای کشاورزی استفاده می­کنند، با مشکلاتی روبرو ساخته است. برای سازگاری با...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: مهرشاد طولابی نژاد, محمد آزادپور, زینب دولتشاهی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2022-10-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_41605_df257d96e836a632fbdb639a05219e77.pdf
Description
Summary:انتقال آب مناطق کوهستانی استان لرستان به سایر استان­ها، ورود کشاورزان غیربومی به منطقه، در کنار وقوع خشکسالی باعث کاهش سطح آب رودخانه­های استان لرستان و همچنین رودخانه کشکان شده است. این موضوع کشاورزانی را که از منابع آب سطحی برای کشاورزی استفاده می­کنند، با مشکلاتی روبرو ساخته است. برای سازگاری با این چالش، مدیریت آب از موضوعات مهم است که می­تواند به بهره­وری بهینه آب کشاورزی کمک کند. هدف این مطالعه ارزیابی مدیریت آب کشاورزی در حوضه رودخانه کشکان در شهرستان پلدختر است. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن ترکیبی (کیفی و کمی) است. ابزار گردآوری داده­ها و اطلاعات پرسش­نامه و مصاحبه است. پژوهش حاضر دارای دو جامعه­آماری است. جامعه آماری اول کشاورزان حوضه رودخانه کشکان است که از طریق فرمول کوکران 354 کشاورز برای تحلیل­های کمی انتخاب شد. جامعه آماری دوم شامل کارشناسان کشاورزی و مدیریت آب است که با روش نمونه­گیری هدفمند 30 کارشناس برای تحلیل­های کیفی انتخاب شد. برای پاسخگویی به سؤالات پژوهش از آزمون رتبه­ای هم­انباشتگی نامحدود اکتشافی (روش­جوهانسن) و تحلیل کیفی استفاده شد. نتایج پژوهش گویای آن است که استفاده از لوله برای انتقال آب، کاهش دفعات آبیاری، آبیاری در زمان تبخیرکم، سیمان زدن جوی­های آب، لایروبی کانال­های آب و استفاده از مخازن کوچک آب مهم­ترین شیوه­های مدیریت منابع آب کشاورزی در منطقه می­باشند. نتایج کیفی نشان داد که اقدامات مهندسی، تکنولوژی، نهادی/مدیریتی، اجتماعی، محیط ‌زیستی و اقتصادی مهم­ترین اقداماتی است که می­تواند جهت مدیریت بهینه آب کشاورزی در حوضه رودخانه کشکان از سوی کشاورزان مورداستفاده قرار گیرد.
ISSN:2322-1682
2383-3076