DÎVÂN ŞİİRİNDE KISKANÇLIK

Hemen her topluluğun edebiyatında görülebilen kıskançlık teması, Türkedebiyatında, özellikle dîvân şiirinde oldukça ağırlıklı bir yere sahiptir. “Kıskançlık”kelimesi kapsamında ifadesini bulmuş olarak hased kavramından namus anlayışınakadar kıskançlığa dair pek çok farklı duruşun şiire dökülmüş hali...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Ömer Demirbağ
Format: Article
Language:English
Published: Van Yuzuncu Yıl University 2019-09-01
Series:Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/821504
Description
Summary:Hemen her topluluğun edebiyatında görülebilen kıskançlık teması, Türkedebiyatında, özellikle dîvân şiirinde oldukça ağırlıklı bir yere sahiptir. “Kıskançlık”kelimesi kapsamında ifadesini bulmuş olarak hased kavramından namus anlayışınakadar kıskançlığa dair pek çok farklı duruşun şiire dökülmüş halini, klasikedebiyatımızda görebilmekteyiz. Bilhassa âşık, sevgili ve rakip üçgeni arasındakiilişkide karşımıza çıkan kıskançlık duygusu, en fazla âşığın rakibe yönelik hislerinikarşılar. Söz konusu temayı, dîvân şiirimizde, genel bir tasnifle dört ayrı sahadadeğerlendirmemiz mümkündür: Sevdiğini kıskanma, rakip şairi kıskanma, “öteki”ni kıskandırma ve tasavvuftaki gayret kavramına işaret edici kıskanma. Herbiri için daha detaylı ve müstakil araştırmalara imkân tanımak istidadındaki budört alanı tespit, bu makaleye temel oluşturmaktadır. Bu yazıda, kıskançlık temasınınyalnızca dîvân şiirindeki işleniş tarzları üzerinde durulmuş olduğuna dikkatçekerek aynı konunun âşık-saz edebiyatında ve Tanzimat’tan sonraki dönemlerinedebiyatlarında da araştırılabilir bir saha olduğunu belirtmeliyiz. Sonuç itibariyle,bu çalışmada -makale sınırları içinde kalınarak- ilgili metinlerden seçilmiş örneklerlekıskançlık kavramının klasik şiirimizdeki yansımalarına dikkat çekilmesi vedaha kapsamlı bilimsel çalışmalara yol açılması hedeflenmiştir.
ISSN:1302-6879
2822-3136