DÎVÂN ŞİİRİNDE KISKANÇLIK
Hemen her topluluğun edebiyatında görülebilen kıskançlık teması, Türkedebiyatında, özellikle dîvân şiirinde oldukça ağırlıklı bir yere sahiptir. “Kıskançlık”kelimesi kapsamında ifadesini bulmuş olarak hased kavramından namus anlayışınakadar kıskançlığa dair pek çok farklı duruşun şiire dökülmüş hali...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Van Yuzuncu Yıl University
2019-09-01
|
| Series: | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/821504 |
| _version_ | 1827352059582611456 |
|---|---|
| author | Ömer Demirbağ |
| author_facet | Ömer Demirbağ |
| author_sort | Ömer Demirbağ |
| collection | DOAJ |
| description | Hemen her topluluğun edebiyatında görülebilen kıskançlık teması, Türkedebiyatında, özellikle dîvân şiirinde oldukça ağırlıklı bir yere sahiptir. “Kıskançlık”kelimesi kapsamında ifadesini bulmuş olarak hased kavramından namus anlayışınakadar kıskançlığa dair pek çok farklı duruşun şiire dökülmüş halini, klasikedebiyatımızda görebilmekteyiz. Bilhassa âşık, sevgili ve rakip üçgeni arasındakiilişkide karşımıza çıkan kıskançlık duygusu, en fazla âşığın rakibe yönelik hislerinikarşılar. Söz konusu temayı, dîvân şiirimizde, genel bir tasnifle dört ayrı sahadadeğerlendirmemiz mümkündür: Sevdiğini kıskanma, rakip şairi kıskanma, “öteki”ni kıskandırma ve tasavvuftaki gayret kavramına işaret edici kıskanma. Herbiri için daha detaylı ve müstakil araştırmalara imkân tanımak istidadındaki budört alanı tespit, bu makaleye temel oluşturmaktadır. Bu yazıda, kıskançlık temasınınyalnızca dîvân şiirindeki işleniş tarzları üzerinde durulmuş olduğuna dikkatçekerek aynı konunun âşık-saz edebiyatında ve Tanzimat’tan sonraki dönemlerinedebiyatlarında da araştırılabilir bir saha olduğunu belirtmeliyiz. Sonuç itibariyle,bu çalışmada -makale sınırları içinde kalınarak- ilgili metinlerden seçilmiş örneklerlekıskançlık kavramının klasik şiirimizdeki yansımalarına dikkat çekilmesi vedaha kapsamlı bilimsel çalışmalara yol açılması hedeflenmiştir. |
| first_indexed | 2024-03-08T02:57:22Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-c19ad195a6fb48ed8e5419c3424807ea |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1302-6879 2822-3136 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-08T02:57:22Z |
| publishDate | 2019-09-01 |
| publisher | Van Yuzuncu Yıl University |
| record_format | Article |
| series | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj.art-c19ad195a6fb48ed8e5419c3424807ea2024-02-13T12:12:19ZengVan Yuzuncu Yıl UniversityYüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1302-68792822-31362019-09-014513301655DÎVÂN ŞİİRİNDE KISKANÇLIKÖmer Demirbağ0VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİHemen her topluluğun edebiyatında görülebilen kıskançlık teması, Türkedebiyatında, özellikle dîvân şiirinde oldukça ağırlıklı bir yere sahiptir. “Kıskançlık”kelimesi kapsamında ifadesini bulmuş olarak hased kavramından namus anlayışınakadar kıskançlığa dair pek çok farklı duruşun şiire dökülmüş halini, klasikedebiyatımızda görebilmekteyiz. Bilhassa âşık, sevgili ve rakip üçgeni arasındakiilişkide karşımıza çıkan kıskançlık duygusu, en fazla âşığın rakibe yönelik hislerinikarşılar. Söz konusu temayı, dîvân şiirimizde, genel bir tasnifle dört ayrı sahadadeğerlendirmemiz mümkündür: Sevdiğini kıskanma, rakip şairi kıskanma, “öteki”ni kıskandırma ve tasavvuftaki gayret kavramına işaret edici kıskanma. Herbiri için daha detaylı ve müstakil araştırmalara imkân tanımak istidadındaki budört alanı tespit, bu makaleye temel oluşturmaktadır. Bu yazıda, kıskançlık temasınınyalnızca dîvân şiirindeki işleniş tarzları üzerinde durulmuş olduğuna dikkatçekerek aynı konunun âşık-saz edebiyatında ve Tanzimat’tan sonraki dönemlerinedebiyatlarında da araştırılabilir bir saha olduğunu belirtmeliyiz. Sonuç itibariyle,bu çalışmada -makale sınırları içinde kalınarak- ilgili metinlerden seçilmiş örneklerlekıskançlık kavramının klasik şiirimizdeki yansımalarına dikkat çekilmesi vedaha kapsamlı bilimsel çalışmalara yol açılması hedeflenmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/821504şiirdîvân şiirikıskançlık |
| spellingShingle | Ömer Demirbağ DÎVÂN ŞİİRİNDE KISKANÇLIK Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi şiir dîvân şiiri kıskançlık |
| title | DÎVÂN ŞİİRİNDE KISKANÇLIK |
| title_full | DÎVÂN ŞİİRİNDE KISKANÇLIK |
| title_fullStr | DÎVÂN ŞİİRİNDE KISKANÇLIK |
| title_full_unstemmed | DÎVÂN ŞİİRİNDE KISKANÇLIK |
| title_short | DÎVÂN ŞİİRİNDE KISKANÇLIK |
| title_sort | divan siirinde kiskanclik |
| topic | şiir dîvân şiiri kıskançlık |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/821504 |
| work_keys_str_mv | AT omerdemirbag divansiirindekiskanclik |