بهینه یابی مناسبترین مدل برآورد رسوب معلق رودخانه سد آبشینه همدان
مدل های ریاضی با استفاده از معادلات حاکم بر انتقال، توزیع و انباشت رسوب، یکی از روشهای کارآمد برای پیشبینی و برآورد بار معلق رودخانه ها محسوب میشوند. در این بررسی بار معلق رودخانه سد آبشینه همدان با استفاده از مدل های USBR، منحنی حد وسط دسته ها، منحنی سنجه فصلی و FAO برآورد و ضمن نمونه بردا...
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | fas |
Published: |
University of Tabriz
2021-08-01
|
Series: | هیدروژئومورفولوژی |
Subjects: | |
Online Access: | https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_13433_df627e2e7bb365c0d57fe8d0fc15274d.pdf |
_version_ | 1817993287226621952 |
---|---|
author | علیرضا ایلدرمی مهران محمدپناه مقدم |
author_facet | علیرضا ایلدرمی مهران محمدپناه مقدم |
author_sort | علیرضا ایلدرمی |
collection | DOAJ |
description | مدل های ریاضی با استفاده از معادلات حاکم بر انتقال، توزیع و انباشت رسوب، یکی از روشهای کارآمد برای پیشبینی و برآورد بار معلق رودخانه ها محسوب میشوند. در این بررسی بار معلق رودخانه سد آبشینه همدان با استفاده از مدل های USBR، منحنی حد وسط دسته ها، منحنی سنجه فصلی و FAO برآورد و ضمن نمونه برداری مستقیم از بار معلق، مدلها با روش اصلاحی تبدیل لگاریتمی (CF1, CF2) و مدل آماری GS+ ارزیابی و مناسبترین مدل برآورد بار معلق رودخانه انتخاب شد. نتایج نشان داد که مدل فائو به دلیل بررسی پارامترهای بیشتر در شرایط مرزی و کمترین مقدار ضرایب تصحیح CF1 وCF2 و خطای کمتر میزان رسوبات بار معلق را با دقت و کارایی قابلقبولتری محاسبه نموده و از برازش و تطابق بیشتری با مقادیر رسوب مشاهداتی برخوردار است. بررسی ها نشان می دهد که مدلهای ﻣﺨﺘﻠﻒ هیدرولوژیکی ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺩﺍشته و تقسیم بندی داده ها برحسب زمان وقوع، تأثیر فراوانی در کاهش خطا دارد، به طوری که مدل فائو با کمترین درصد خطای نسبی و میانگین توان دوم خطابه ترتیب به میزان 58/99 درصد و 0001/0 بهعنوان روش بهینه و مدل دوره ی مشابه هیدرولوژیکی با بیشترین درصد خطای نسبی به میزان 34/100و ضریب همبستگی پایین بهعنوان نامناسب ترین مدل برآورد رسوب معلق رودخانه ی آبشینه انتخاب شدند. نتایج نشان داد که مدل فائو در برآورد میزان رسوب معلق رودخانه با ضرایب تصحیح CF1=1.24و CF2=1.46 وکمترین میزان خطا نسبت به مدل USBR خطی باCF1=1.87 و CF2=1.97 و حد وسط باCF1=2.43 و CF2=3.01از دقت بیشتری برخوردار است. پیشنهاد میشود در مدلهای برآورد بار معلق رودخانهها بازنگری و از مدلهای با کمترین خطا استفاده گردد. |
first_indexed | 2024-04-14T01:36:57Z |
format | Article |
id | doaj.art-c3bdc8accdb94615a0cd0c8c77e20c3d |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2383-3254 2676-4571 |
language | fas |
last_indexed | 2024-04-14T01:36:57Z |
publishDate | 2021-08-01 |
publisher | University of Tabriz |
record_format | Article |
series | هیدروژئومورفولوژی |
spelling | doaj.art-c3bdc8accdb94615a0cd0c8c77e20c3d2022-12-22T02:19:54ZfasUniversity of Tabrizهیدروژئومورفولوژی2383-32542676-45712021-08-01827573710.22034/hyd.2021.41680.154613433بهینه یابی مناسبترین مدل برآورد رسوب معلق رودخانه سد آبشینه همدانعلیرضا ایلدرمی0مهران محمدپناه مقدم1دانشیار دانشگاهدانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ایرانمدل های ریاضی با استفاده از معادلات حاکم بر انتقال، توزیع و انباشت رسوب، یکی از روشهای کارآمد برای پیشبینی و برآورد بار معلق رودخانه ها محسوب میشوند. در این بررسی بار معلق رودخانه سد آبشینه همدان با استفاده از مدل های USBR، منحنی حد وسط دسته ها، منحنی سنجه فصلی و FAO برآورد و ضمن نمونه برداری مستقیم از بار معلق، مدلها با روش اصلاحی تبدیل لگاریتمی (CF1, CF2) و مدل آماری GS+ ارزیابی و مناسبترین مدل برآورد بار معلق رودخانه انتخاب شد. نتایج نشان داد که مدل فائو به دلیل بررسی پارامترهای بیشتر در شرایط مرزی و کمترین مقدار ضرایب تصحیح CF1 وCF2 و خطای کمتر میزان رسوبات بار معلق را با دقت و کارایی قابلقبولتری محاسبه نموده و از برازش و تطابق بیشتری با مقادیر رسوب مشاهداتی برخوردار است. بررسی ها نشان می دهد که مدلهای ﻣﺨﺘﻠﻒ هیدرولوژیکی ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺩﺍشته و تقسیم بندی داده ها برحسب زمان وقوع، تأثیر فراوانی در کاهش خطا دارد، به طوری که مدل فائو با کمترین درصد خطای نسبی و میانگین توان دوم خطابه ترتیب به میزان 58/99 درصد و 0001/0 بهعنوان روش بهینه و مدل دوره ی مشابه هیدرولوژیکی با بیشترین درصد خطای نسبی به میزان 34/100و ضریب همبستگی پایین بهعنوان نامناسب ترین مدل برآورد رسوب معلق رودخانه ی آبشینه انتخاب شدند. نتایج نشان داد که مدل فائو در برآورد میزان رسوب معلق رودخانه با ضرایب تصحیح CF1=1.24و CF2=1.46 وکمترین میزان خطا نسبت به مدل USBR خطی باCF1=1.87 و CF2=1.97 و حد وسط باCF1=2.43 و CF2=3.01از دقت بیشتری برخوردار است. پیشنهاد میشود در مدلهای برآورد بار معلق رودخانهها بازنگری و از مدلهای با کمترین خطا استفاده گردد.https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_13433_df627e2e7bb365c0d57fe8d0fc15274d.pdfبارمعلقمدل فائومدل usbrرودخانه آبشینهمنحنی سنجه رسوبهمدان |
spellingShingle | علیرضا ایلدرمی مهران محمدپناه مقدم بهینه یابی مناسبترین مدل برآورد رسوب معلق رودخانه سد آبشینه همدان هیدروژئومورفولوژی بارمعلق مدل فائو مدل usbr رودخانه آبشینه منحنی سنجه رسوب همدان |
title | بهینه یابی مناسبترین مدل برآورد رسوب معلق رودخانه سد آبشینه همدان |
title_full | بهینه یابی مناسبترین مدل برآورد رسوب معلق رودخانه سد آبشینه همدان |
title_fullStr | بهینه یابی مناسبترین مدل برآورد رسوب معلق رودخانه سد آبشینه همدان |
title_full_unstemmed | بهینه یابی مناسبترین مدل برآورد رسوب معلق رودخانه سد آبشینه همدان |
title_short | بهینه یابی مناسبترین مدل برآورد رسوب معلق رودخانه سد آبشینه همدان |
title_sort | بهینه یابی مناسبترین مدل برآورد رسوب معلق رودخانه سد آبشینه همدان |
topic | بارمعلق مدل فائو مدل usbr رودخانه آبشینه منحنی سنجه رسوب همدان |
url | https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_13433_df627e2e7bb365c0d57fe8d0fc15274d.pdf |
work_keys_str_mv | AT ʿlyrḍạạyldrmy bhynhyạbymnạsbtrynmdlbrậwrdrswbmʿlqrwdkẖạnhsdậbsẖynhhmdạn AT mhrạnmḥmdpnạhmqdm bhynhyạbymnạsbtrynmdlbrậwrdrswbmʿlqrwdkẖạnhsdậbsẖynhhmdạn |