ارزیابی ابعاد تابآوری کشاورزان روستایی در برابر خشکسالی و شناسایی راهبردهای معیشتی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شازند)
افزایش تاب آوری کشاورزان به منظور کاهش اثرات منفی خشکسالی بر منابع معیشتی، امری ضروری است. بهبود معیشت پایدار مردم روستایی در طی دهه های گذشته مورد توجه زیادی قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف اصلی توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. لذا هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل ابعاد تابآوری کشاورزان و...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Agricultural Planning, Economics and Rural Development Research Institute
2022-09-01
|
| Series: | روستا و توسعه |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_127886_6dea21699a4da0bca7963bbffb2f10a6.pdf |
| _version_ | 1827613969160863744 |
|---|---|
| author | علیرضا دربان آستانه فرزانه قاسمی |
| author_facet | علیرضا دربان آستانه فرزانه قاسمی |
| author_sort | علیرضا دربان آستانه |
| collection | DOAJ |
| description | افزایش تاب آوری کشاورزان به منظور کاهش اثرات منفی خشکسالی بر منابع معیشتی، امری ضروری است. بهبود معیشت پایدار مردم روستایی در طی دهه های گذشته مورد توجه زیادی قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف اصلی توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. لذا هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل ابعاد تابآوری کشاورزان و ارائه راهبردهای معیشتی در بخش مرکزی شهرستان شازند است. برای این منظور اطلاعات مورد نیاز در سال 1395 از طریق تکمیل پرسشنامه از 12 روستا جمع آوری شد که با استفاده از نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای ارزیابی تاب آوری روستاهای مذکور از چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، نهادی و کالبدی-زیستمحیطی بر اساس چارچوب معیشت پایدار استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد تاب آوری کشاورزان در شرایط خشکسالی در ابعاد اقتصادی و نهادی، ناپایدار و در شاخص های کالبدی-زیست محیطی و اجتماعی در وضعیت پایدار قرار دارد. نتایج حاصل از روش تحلیل خوشه ای، پنج راهبرد معیشتی برای جبران و تاب آوری کشاورزان در برابر خشکسالی شامل راهبرد اول ناظر بر کشاورزی عمقی و افزایش بهره وری، راهبردهای دوم، سوم و چهارم بر تنوع بخشی به فعالیت های غیرکشاورزی و خانگی و در نهایت راهبرد پنجم مبتنی بر تمایل به مهاجرت شناسایی و ارائه شد. در این راستا حمایت دولت از کشاورزان و ارائه تسهیلات ویژه برای آنها در جهت کاهش آسیب پذیری کشاورزان و تنوع بخشی به فعالیت های کشاورزان پیشنهاد می شود. |
| first_indexed | 2024-03-09T08:47:22Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-c62939f14ca944e19f4818ef84b9be47 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1563-3322 2645-6486 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-03-09T08:47:22Z |
| publishDate | 2022-09-01 |
| publisher | Agricultural Planning, Economics and Rural Development Research Institute |
| record_format | Article |
| series | روستا و توسعه |
| spelling | doaj.art-c62939f14ca944e19f4818ef84b9be472023-12-02T15:07:05ZfasAgricultural Planning, Economics and Rural Development Research Instituteروستا و توسعه1563-33222645-64862022-09-0125212210.30490/rvt.2020.265393.1018127886ارزیابی ابعاد تابآوری کشاورزان روستایی در برابر خشکسالی و شناسایی راهبردهای معیشتی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شازند)علیرضا دربان آستانه0فرزانه قاسمی1نویسنده مسئول و دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه تهران، ایران. (astaneali@ut. ac.ir)دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.افزایش تاب آوری کشاورزان به منظور کاهش اثرات منفی خشکسالی بر منابع معیشتی، امری ضروری است. بهبود معیشت پایدار مردم روستایی در طی دهه های گذشته مورد توجه زیادی قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف اصلی توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. لذا هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل ابعاد تابآوری کشاورزان و ارائه راهبردهای معیشتی در بخش مرکزی شهرستان شازند است. برای این منظور اطلاعات مورد نیاز در سال 1395 از طریق تکمیل پرسشنامه از 12 روستا جمع آوری شد که با استفاده از نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای ارزیابی تاب آوری روستاهای مذکور از چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، نهادی و کالبدی-زیستمحیطی بر اساس چارچوب معیشت پایدار استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد تاب آوری کشاورزان در شرایط خشکسالی در ابعاد اقتصادی و نهادی، ناپایدار و در شاخص های کالبدی-زیست محیطی و اجتماعی در وضعیت پایدار قرار دارد. نتایج حاصل از روش تحلیل خوشه ای، پنج راهبرد معیشتی برای جبران و تاب آوری کشاورزان در برابر خشکسالی شامل راهبرد اول ناظر بر کشاورزی عمقی و افزایش بهره وری، راهبردهای دوم، سوم و چهارم بر تنوع بخشی به فعالیت های غیرکشاورزی و خانگی و در نهایت راهبرد پنجم مبتنی بر تمایل به مهاجرت شناسایی و ارائه شد. در این راستا حمایت دولت از کشاورزان و ارائه تسهیلات ویژه برای آنها در جهت کاهش آسیب پذیری کشاورزان و تنوع بخشی به فعالیت های کشاورزان پیشنهاد می شود.http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_127886_6dea21699a4da0bca7963bbffb2f10a6.pdfتاب آوریراهبردهای معیشتیکشاورزانشهرستان شازندخشکسالی |
| spellingShingle | علیرضا دربان آستانه فرزانه قاسمی ارزیابی ابعاد تابآوری کشاورزان روستایی در برابر خشکسالی و شناسایی راهبردهای معیشتی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شازند) روستا و توسعه تاب آوری راهبردهای معیشتی کشاورزان شهرستان شازند خشکسالی |
| title | ارزیابی ابعاد تابآوری کشاورزان روستایی در برابر خشکسالی و شناسایی راهبردهای معیشتی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شازند) |
| title_full | ارزیابی ابعاد تابآوری کشاورزان روستایی در برابر خشکسالی و شناسایی راهبردهای معیشتی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شازند) |
| title_fullStr | ارزیابی ابعاد تابآوری کشاورزان روستایی در برابر خشکسالی و شناسایی راهبردهای معیشتی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شازند) |
| title_full_unstemmed | ارزیابی ابعاد تابآوری کشاورزان روستایی در برابر خشکسالی و شناسایی راهبردهای معیشتی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شازند) |
| title_short | ارزیابی ابعاد تابآوری کشاورزان روستایی در برابر خشکسالی و شناسایی راهبردهای معیشتی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شازند) |
| title_sort | ارزیابی ابعاد تابآوری کشاورزان روستایی در برابر خشکسالی و شناسایی راهبردهای معیشتی مطالعه موردی بخش مرکزی شهرستان شازند |
| topic | تاب آوری راهبردهای معیشتی کشاورزان شهرستان شازند خشکسالی |
| url | http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_127886_6dea21699a4da0bca7963bbffb2f10a6.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ʿlyrḍạdrbạnậstạnh ạrzyạbyạbʿạdtạbậwryḵsẖạwrzạnrwstạyydrbrạbrkẖsẖḵsạlywsẖnạsạyyrạhbrdhạymʿysẖtymṭạlʿhmwrdybkẖsẖmrḵzysẖhrstạnsẖạznd AT frzạnhqạsmy ạrzyạbyạbʿạdtạbậwryḵsẖạwrzạnrwstạyydrbrạbrkẖsẖḵsạlywsẖnạsạyyrạhbrdhạymʿysẖtymṭạlʿhmwrdybkẖsẖmrḵzysẖhrstạnsẖạznd |