Tarih, Tarihî Roman ve Toplumsal-Kültürel Bellek İlişkisi Temelinde Tarihî Romanların İşlevsel Özellikleri
Bu çalışmanın amacı; tarih, toplum, edebiyat birlikteliğini temsil eden tarihî romanların yalnızca edebî nitelik taşıyan metinler olmadıklarını, aynı zamanda bazı insanî değerlerin bireye ve topluma kazandırılmasında etkin rol oynayabileceklerini ortaya koymaktır. Nitekim kurgu-gerçek birlik...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selcuk University
2022-12-01
|
| Series: | Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://sefad.selcuk.edu.tr/index.php/sefad/article/view/1537/1139 |
| _version_ | 1827010350126465024 |
|---|---|
| author | Fatih Aynacı |
| author_facet | Fatih Aynacı |
| author_sort | Fatih Aynacı |
| collection | DOAJ |
| description | Bu çalışmanın amacı; tarih, toplum, edebiyat birlikteliğini temsil eden
tarihî romanların yalnızca edebî nitelik taşıyan metinler olmadıklarını,
aynı zamanda bazı insanî değerlerin bireye ve topluma
kazandırılmasında etkin rol oynayabileceklerini ortaya koymaktır.
Nitekim kurgu-gerçek birlikteliğinin en somut biçimlerinden birini
simgeleyen tarihî romanların, dış gerçeklikten bağımsız olmadıkları
gözlenebilmektedir. Bu bağlamda çalışma boyunca öncelikle toplumsalkültürel bellek kavramıyla ifade edilmek istenenin ne olduğu konusuna
ve bu kavramla tarih bilimi arasındaki ilişkiye kısaca açıklık
getirilecektir. Ardından tarihî romanları ortaya çıkaran etkenlere ve bu
etkenlerin toplumsal-kültürel bellek oluşumu üzerindeki etkilerine
değinilecektir. Son olarak tarihî romanların özellikle “yeniden
canlandırma” ve “eğlendirme” olmak üzere iki ana başlıkta ele alınacak
işlevsel özelliklerinin, toplumsal-kültürel bellek kavramının
devamlılığının sağlanmasına ve tarih-kimlik-aidiyet bilincinin inşa
edilmesine belli düzeyde katkı sunabileceğinden bahsedilecektir. Öte
yandan konuyla bağlantılı olarak, kurmaca metinlerin temelini
oluşturan anlatı unsurlarının (kişi, zaman, uzam, olay örgüsü) tüm bu
faaliyetlerin yürütülmesi sürecinde etkin rol üstlendiği gösterilecektir.
Tarihî romanların işlevsel özellikleri arasında özellikle “yeniden
canlandırma” işlevinin bahsi geçen amaçlara doğrudan katkıda
bulunduğu belirtilecek; diğerinin ise, ancak bu işlev kapsamında
anlamlı bir bütün oluşturduğu anlatılacaktır. Bunun yanında tarihsel
gerçeklerin kurmacayla yoğrulduğu bu tür romanlarda, tarihsel
verilerin roman yazarları tarafından daha dikkatli ve sorumluluk
duygusu çerçevesinde ele alınması gerektiği konusu üzerinde
durulacaktır. |
| first_indexed | 2024-04-10T14:15:45Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-c916b11861424cc288b8933e77367346 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1300-4921 2458-908X |
| language | English |
| last_indexed | 2025-02-18T13:03:35Z |
| publishDate | 2022-12-01 |
| publisher | Selcuk University |
| record_format | Article |
| series | Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi |
| spelling | doaj.art-c916b11861424cc288b8933e773673462024-11-02T03:08:40ZengSelcuk UniversitySelçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi1300-49212458-908X2022-12-0148213810.21497/sefad.1218349Tarih, Tarihî Roman ve Toplumsal-Kültürel Bellek İlişkisi Temelinde Tarihî Romanların İşlevsel ÖzellikleriFatih AynacıBu çalışmanın amacı; tarih, toplum, edebiyat birlikteliğini temsil eden tarihî romanların yalnızca edebî nitelik taşıyan metinler olmadıklarını, aynı zamanda bazı insanî değerlerin bireye ve topluma kazandırılmasında etkin rol oynayabileceklerini ortaya koymaktır. Nitekim kurgu-gerçek birlikteliğinin en somut biçimlerinden birini simgeleyen tarihî romanların, dış gerçeklikten bağımsız olmadıkları gözlenebilmektedir. Bu bağlamda çalışma boyunca öncelikle toplumsalkültürel bellek kavramıyla ifade edilmek istenenin ne olduğu konusuna ve bu kavramla tarih bilimi arasındaki ilişkiye kısaca açıklık getirilecektir. Ardından tarihî romanları ortaya çıkaran etkenlere ve bu etkenlerin toplumsal-kültürel bellek oluşumu üzerindeki etkilerine değinilecektir. Son olarak tarihî romanların özellikle “yeniden canlandırma” ve “eğlendirme” olmak üzere iki ana başlıkta ele alınacak işlevsel özelliklerinin, toplumsal-kültürel bellek kavramının devamlılığının sağlanmasına ve tarih-kimlik-aidiyet bilincinin inşa edilmesine belli düzeyde katkı sunabileceğinden bahsedilecektir. Öte yandan konuyla bağlantılı olarak, kurmaca metinlerin temelini oluşturan anlatı unsurlarının (kişi, zaman, uzam, olay örgüsü) tüm bu faaliyetlerin yürütülmesi sürecinde etkin rol üstlendiği gösterilecektir. Tarihî romanların işlevsel özellikleri arasında özellikle “yeniden canlandırma” işlevinin bahsi geçen amaçlara doğrudan katkıda bulunduğu belirtilecek; diğerinin ise, ancak bu işlev kapsamında anlamlı bir bütün oluşturduğu anlatılacaktır. Bunun yanında tarihsel gerçeklerin kurmacayla yoğrulduğu bu tür romanlarda, tarihsel verilerin roman yazarları tarafından daha dikkatli ve sorumluluk duygusu çerçevesinde ele alınması gerektiği konusu üzerinde durulacaktır.https://sefad.selcuk.edu.tr/index.php/sefad/article/view/1537/1139tarihromanişlevsellikbellekbilinç |
| spellingShingle | Fatih Aynacı Tarih, Tarihî Roman ve Toplumsal-Kültürel Bellek İlişkisi Temelinde Tarihî Romanların İşlevsel Özellikleri Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi tarih roman işlevsellik bellek bilinç |
| title | Tarih, Tarihî Roman ve Toplumsal-Kültürel Bellek İlişkisi Temelinde Tarihî Romanların İşlevsel Özellikleri |
| title_full | Tarih, Tarihî Roman ve Toplumsal-Kültürel Bellek İlişkisi Temelinde Tarihî Romanların İşlevsel Özellikleri |
| title_fullStr | Tarih, Tarihî Roman ve Toplumsal-Kültürel Bellek İlişkisi Temelinde Tarihî Romanların İşlevsel Özellikleri |
| title_full_unstemmed | Tarih, Tarihî Roman ve Toplumsal-Kültürel Bellek İlişkisi Temelinde Tarihî Romanların İşlevsel Özellikleri |
| title_short | Tarih, Tarihî Roman ve Toplumsal-Kültürel Bellek İlişkisi Temelinde Tarihî Romanların İşlevsel Özellikleri |
| title_sort | tarih tarihi roman ve toplumsal kulturel bellek iliskisi temelinde tarihi romanlarin islevsel ozellikleri |
| topic | tarih roman işlevsellik bellek bilinç |
| url | https://sefad.selcuk.edu.tr/index.php/sefad/article/view/1537/1139 |
| work_keys_str_mv | AT fatihaynacı tarihtarihiromanvetoplumsalkulturelbellekiliskisitemelindetarihiromanlarınislevselozellikleri |