Giyim ve Ayakkabılar Üzerinden Alınan Tehlikeli Kimyasal Vergisi Önerisi: İsveç Örneği

Tehlikeli kimyasal maddeler, çevre ve insan sağlığı için yüksek risk oluşturur. İnsan yaşamının her alanında yer alan ürünlerden olan giyim ve ayakkabılarda kullanılan tehlikeli kimyasallar ise, cilde zarar vermekte; tekstil liflerinden salınan tozun cilt teması, solunması veya istenmeden yutulması...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Tuğçe Akdemir
Format: Article
Language:English
Published: International Public Finance Conference/Turkey 2023-06-01
Series:International Journal of Public Finance
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2601395
_version_ 1797780856719278080
author Tuğçe Akdemir
author_facet Tuğçe Akdemir
author_sort Tuğçe Akdemir
collection DOAJ
description Tehlikeli kimyasal maddeler, çevre ve insan sağlığı için yüksek risk oluşturur. İnsan yaşamının her alanında yer alan ürünlerden olan giyim ve ayakkabılarda kullanılan tehlikeli kimyasallar ise, cilde zarar vermekte; tekstil liflerinden salınan tozun cilt teması, solunması veya istenmeden yutulması yoluyla tüketiciler tarafından çeşitli sağlık sorunları ile karşı karşıya kalınmaktadır. Dünya pazarı ve küresel ticaret sistemi içerisinde önemli bir paya sahip olan hazır giyim ve tekstil endüstrisi, artık teknolojik gelişmeler sayesinde ekonomik koşullara bağlı olarak kapsamlı bir dönüşüm süreci içine girmiş, tehlikeli kimyasal maddelerin kullanılmaması veya kısıtlanması yönünde birçok tedbir almaya başlayarak çeşitli yöntemler denemiştir. Bu kapsamda bir taraftan Avrupa Birliği REACH Tüzüğü, CLP Tüzüğü, Avrupa Yeşil Mutabakatı (European Green Deal) gibi birçok hususta düzenleme yaparken; diğer taraftan üye ülkeler kendi mevzuatını bu yönde güncellemeye ve değiştirmeye başlamıştır. Buna göre, Avrupa Birliği, kansere ve üreme sağlığı sorunlarına neden olduğu bilinen kimyasallara karşı tüketicilerinin sağlığını korumada önemli bir adım atmış, bu türden zararlı kimyasalların giyim, tekstil ve ayakkabılarda kullanımını sınırlandırmıştır. Kanserojen, mutajenik veya üreme için toksik olan kimyasal maddelerin, artık günlük giyim, tekstil ve ayakkabılarda belirli bir yoğunluk sınırının üzerinde kullanılamayacağına karar verilmiştir. Avrupa Birliği ülkelerinden İsveç ise “giyim ve ayakkabılar üzerinden alınan tehlikeli kimyasal vergisi” önerisi ile bu hususta yeni bir vergi uygulamasının önünü açmıştır. Söz konusu vergi, giysi ve ayakkabılarda çevreye ve insan sağlığına zararlı maddelere maruz kalma veya yayılma riskini etkin maliyet ile azaltmayı amaçlamaktadır. Gerek Avrupa Birliği gerek İsveç ulusal mevzuat dikkate alınarak hazırlanan bu çalışmada, uygulamaya konulması önerilen verginin hem şirketler ve tüketiciler nezdinde hem de sürdürülebilir çevre anlayışı doğrultusunda etkisi tartışılacaktır.
first_indexed 2024-03-12T23:49:43Z
format Article
id doaj.art-c93b40f1dbe44ba5a80b05e5bc230047
institution Directory Open Access Journal
issn 2548-0499
language English
last_indexed 2024-03-12T23:49:43Z
publishDate 2023-06-01
publisher International Public Finance Conference/Turkey
record_format Article
series International Journal of Public Finance
spelling doaj.art-c93b40f1dbe44ba5a80b05e5bc2300472023-07-13T19:51:55ZengInternational Public Finance Conference/TurkeyInternational Journal of Public Finance2548-04992023-06-018116718410.30927/ijpf.11632711042Giyim ve Ayakkabılar Üzerinden Alınan Tehlikeli Kimyasal Vergisi Önerisi: İsveç ÖrneğiTuğçe Akdemir0ANKARA ÜNİVERSİTESİ, HUKUK FAKÜLTESİTehlikeli kimyasal maddeler, çevre ve insan sağlığı için yüksek risk oluşturur. İnsan yaşamının her alanında yer alan ürünlerden olan giyim ve ayakkabılarda kullanılan tehlikeli kimyasallar ise, cilde zarar vermekte; tekstil liflerinden salınan tozun cilt teması, solunması veya istenmeden yutulması yoluyla tüketiciler tarafından çeşitli sağlık sorunları ile karşı karşıya kalınmaktadır. Dünya pazarı ve küresel ticaret sistemi içerisinde önemli bir paya sahip olan hazır giyim ve tekstil endüstrisi, artık teknolojik gelişmeler sayesinde ekonomik koşullara bağlı olarak kapsamlı bir dönüşüm süreci içine girmiş, tehlikeli kimyasal maddelerin kullanılmaması veya kısıtlanması yönünde birçok tedbir almaya başlayarak çeşitli yöntemler denemiştir. Bu kapsamda bir taraftan Avrupa Birliği REACH Tüzüğü, CLP Tüzüğü, Avrupa Yeşil Mutabakatı (European Green Deal) gibi birçok hususta düzenleme yaparken; diğer taraftan üye ülkeler kendi mevzuatını bu yönde güncellemeye ve değiştirmeye başlamıştır. Buna göre, Avrupa Birliği, kansere ve üreme sağlığı sorunlarına neden olduğu bilinen kimyasallara karşı tüketicilerinin sağlığını korumada önemli bir adım atmış, bu türden zararlı kimyasalların giyim, tekstil ve ayakkabılarda kullanımını sınırlandırmıştır. Kanserojen, mutajenik veya üreme için toksik olan kimyasal maddelerin, artık günlük giyim, tekstil ve ayakkabılarda belirli bir yoğunluk sınırının üzerinde kullanılamayacağına karar verilmiştir. Avrupa Birliği ülkelerinden İsveç ise “giyim ve ayakkabılar üzerinden alınan tehlikeli kimyasal vergisi” önerisi ile bu hususta yeni bir vergi uygulamasının önünü açmıştır. Söz konusu vergi, giysi ve ayakkabılarda çevreye ve insan sağlığına zararlı maddelere maruz kalma veya yayılma riskini etkin maliyet ile azaltmayı amaçlamaktadır. Gerek Avrupa Birliği gerek İsveç ulusal mevzuat dikkate alınarak hazırlanan bu çalışmada, uygulamaya konulması önerilen verginin hem şirketler ve tüketiciler nezdinde hem de sürdürülebilir çevre anlayışı doğrultusunda etkisi tartışılacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2601395tekstilvergi hukukutehlikeli kimyasal vergisitextiletax lawhazardous chemical tax
spellingShingle Tuğçe Akdemir
Giyim ve Ayakkabılar Üzerinden Alınan Tehlikeli Kimyasal Vergisi Önerisi: İsveç Örneği
International Journal of Public Finance
tekstil
vergi hukuku
tehlikeli kimyasal vergisi
textile
tax law
hazardous chemical tax
title Giyim ve Ayakkabılar Üzerinden Alınan Tehlikeli Kimyasal Vergisi Önerisi: İsveç Örneği
title_full Giyim ve Ayakkabılar Üzerinden Alınan Tehlikeli Kimyasal Vergisi Önerisi: İsveç Örneği
title_fullStr Giyim ve Ayakkabılar Üzerinden Alınan Tehlikeli Kimyasal Vergisi Önerisi: İsveç Örneği
title_full_unstemmed Giyim ve Ayakkabılar Üzerinden Alınan Tehlikeli Kimyasal Vergisi Önerisi: İsveç Örneği
title_short Giyim ve Ayakkabılar Üzerinden Alınan Tehlikeli Kimyasal Vergisi Önerisi: İsveç Örneği
title_sort giyim ve ayakkabilar uzerinden alinan tehlikeli kimyasal vergisi onerisi isvec ornegi
topic tekstil
vergi hukuku
tehlikeli kimyasal vergisi
textile
tax law
hazardous chemical tax
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2601395
work_keys_str_mv AT tugceakdemir giyimveayakkabılaruzerindenalınantehlikelikimyasalvergisionerisiisvecornegi