Emeviler Döneminde Gayrimüslim İstihdamı (41-132/661-750)
Emeviler, Bizans’ın güneydeki önemli üs merkezi olan Suriye bölgesinde kurulmuştur. Bu bölgenin nüfusu, çoğunlukla Bizans’ın bakiyesi olan Rumlardan ve Hristiyan Araplardan oluşmaktaydı. Muaviye tarafından Şam merkezli olarak kurulan Emeviler Devleti de bölgedeki yetişmiş, tecrübeli bürokratlardan y...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Necmettin Erbakan University Press
2019-12-01
|
| Series: | İstem |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/913557 |
| _version_ | 1797403451084242944 |
|---|---|
| author | Adnan Adıgüzel Barış Çakan |
| author_facet | Adnan Adıgüzel Barış Çakan |
| author_sort | Adnan Adıgüzel |
| collection | DOAJ |
| description | Emeviler, Bizans’ın güneydeki önemli üs merkezi olan Suriye bölgesinde
kurulmuştur. Bu bölgenin nüfusu, çoğunlukla Bizans’ın bakiyesi olan Rumlardan
ve Hristiyan Araplardan oluşmaktaydı. Muaviye tarafından Şam merkezli olarak
kurulan Emeviler Devleti de bölgedeki yetişmiş, tecrübeli bürokratlardan
yararlanma yoluna gitmiştir. Böyle bir uygulama, devraldıkları bu toprakların
yönetiminde sürekliliği sağlamasında Emevilere destek olmuştur. Müslümanlar aynı
siyaseti Irak-İran ve Mısır’da da uygulamışlardır. Sonuçta İslam tarihinde
yaklaşık 90 yıl süren Emeviler dönemi, gayrimüslimler açısından oldukça rahat
bir dönem olmuştur. Bu durum, kısmen İslam’ın gayrimüslimlere tanıdığı
haklardan, daha çok da Emevilerin devlet yapısından kaynaklanmıştır.
Hz. Muhammed (sav) hayattayken başlayan ve Hulefa-yi Râşidîn tarafından devam
ettirilen fetih hareketleri, Emeviler döneminde de hızla sürdürülmüştür. Bu
dönemde çok geniş topraklar Emevilerin hâkimiyetine girmişti. Bizans ve Sasani
gibi iki önemli köklü medeniyetten Müslümanların hâkimiyetine geçen devasa
toprakların en az sorunla idare edilmesi için daha önce işleri yürüten
kişilerden yardım almak mantıklı bir uygulama olarak kabul edilebilir.
Müslümanlar da özellikle vergi toplama ve toplanan vergilerin divan kayıtlarına
geçirilmesi gibi resmî görevlerde tecrübeli, işi bilen gayrimüslimlerden
istifade etmişlerdir.
Bu çalışmada Emeviler
döneminde ağırlıklı olarak divanlarda kâtip olarak istihdam edilen ve halifelere
özel doktorluk görevinde bulunan gayrimüslimler ele alınacaktır. Bunun yanında,
bu dönemde farklı işlerde ve alanlarda hizmet vermiş olan gayrimüslimler hakkında
da örnekler verilecektir. |
| first_indexed | 2024-03-09T02:38:47Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-cc20663f5c9440f6bc6260ecff14fcf3 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1304-0618 2602-408X |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-09T02:38:47Z |
| publishDate | 2019-12-01 |
| publisher | Necmettin Erbakan University Press |
| record_format | Article |
| series | İstem |
| spelling | doaj.art-cc20663f5c9440f6bc6260ecff14fcf32023-12-06T06:55:05ZengNecmettin Erbakan University Pressİstem1304-06182602-408X2019-12-013432935110.31591/istem.595745370Emeviler Döneminde Gayrimüslim İstihdamı (41-132/661-750)Adnan Adıgüzel0Barış Çakan1ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİEmeviler, Bizans’ın güneydeki önemli üs merkezi olan Suriye bölgesinde kurulmuştur. Bu bölgenin nüfusu, çoğunlukla Bizans’ın bakiyesi olan Rumlardan ve Hristiyan Araplardan oluşmaktaydı. Muaviye tarafından Şam merkezli olarak kurulan Emeviler Devleti de bölgedeki yetişmiş, tecrübeli bürokratlardan yararlanma yoluna gitmiştir. Böyle bir uygulama, devraldıkları bu toprakların yönetiminde sürekliliği sağlamasında Emevilere destek olmuştur. Müslümanlar aynı siyaseti Irak-İran ve Mısır’da da uygulamışlardır. Sonuçta İslam tarihinde yaklaşık 90 yıl süren Emeviler dönemi, gayrimüslimler açısından oldukça rahat bir dönem olmuştur. Bu durum, kısmen İslam’ın gayrimüslimlere tanıdığı haklardan, daha çok da Emevilerin devlet yapısından kaynaklanmıştır. Hz. Muhammed (sav) hayattayken başlayan ve Hulefa-yi Râşidîn tarafından devam ettirilen fetih hareketleri, Emeviler döneminde de hızla sürdürülmüştür. Bu dönemde çok geniş topraklar Emevilerin hâkimiyetine girmişti. Bizans ve Sasani gibi iki önemli köklü medeniyetten Müslümanların hâkimiyetine geçen devasa toprakların en az sorunla idare edilmesi için daha önce işleri yürüten kişilerden yardım almak mantıklı bir uygulama olarak kabul edilebilir. Müslümanlar da özellikle vergi toplama ve toplanan vergilerin divan kayıtlarına geçirilmesi gibi resmî görevlerde tecrübeli, işi bilen gayrimüslimlerden istifade etmişlerdir. Bu çalışmada Emeviler döneminde ağırlıklı olarak divanlarda kâtip olarak istihdam edilen ve halifelere özel doktorluk görevinde bulunan gayrimüslimler ele alınacaktır. Bunun yanında, bu dönemde farklı işlerde ve alanlarda hizmet vermiş olan gayrimüslimler hakkında da örnekler verilecektir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/913557i̇slam tarihiemevilergayrimüslimi̇stihdamkatipdoktor |
| spellingShingle | Adnan Adıgüzel Barış Çakan Emeviler Döneminde Gayrimüslim İstihdamı (41-132/661-750) İstem i̇slam tarihi emeviler gayrimüslim i̇stihdam katip doktor |
| title | Emeviler Döneminde Gayrimüslim İstihdamı (41-132/661-750) |
| title_full | Emeviler Döneminde Gayrimüslim İstihdamı (41-132/661-750) |
| title_fullStr | Emeviler Döneminde Gayrimüslim İstihdamı (41-132/661-750) |
| title_full_unstemmed | Emeviler Döneminde Gayrimüslim İstihdamı (41-132/661-750) |
| title_short | Emeviler Döneminde Gayrimüslim İstihdamı (41-132/661-750) |
| title_sort | emeviler doneminde gayrimuslim istihdami 41 132 661 750 |
| topic | i̇slam tarihi emeviler gayrimüslim i̇stihdam katip doktor |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/913557 |
| work_keys_str_mv | AT adnanadıguzel emevilerdonemindegayrimuslimistihdamı41132661750 AT barıscakan emevilerdonemindegayrimuslimistihdamı41132661750 |