| Summary: | Amaç: Meme kanseri kadınlarda en sık
görülen kanser olması nedeniyle önemlidir. Literatürde meme kanserinin ailenin
hastalığı olarak değerlendirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Bu çalışmada,
meme kanserli hasta yakınlarının sosyodemografik özellikleri ile bakım yükleri
ve yaşam kaliteleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır.Materyal
ve Metot: Çalışmamıza
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesi Tıbbi Onkoloji ve
Radyasyon Onkolojisi polikliniklerine Kasım 2016-Mart 2017 tarihleri arasında
başvuran 100 meme kanserli hastanın öncelikli yakını dâhil edilmiştir. Veri
toplama aracı olarak sosyodemografik form, Zarit Bakıcı Yükü Ölçeği, WHOQOL
BREF-TR (Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği – Türkçe Ulusal Kısa Sürümü)
kullanılmıştır. Anketler yüz yüze görüşme tekniği ile araştırmacı tarafından
uygulanmıştır.Bulgular: Meme kanserli hasta yakınlarının %68,00 oranında erkek ve %54,00
oranında hastanın eşi olduğu, %56,00 oranında ilköğretim eğitim seviyesinde,
%53,00 oranında gelir düzeylerinin orta düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Yaşam kalitesi sosyal alan puanının erkek cinsiyette ve hastaya yakınlığa göre
eşlerde daha düşük olduğu; bakım verenin yaş ortalaması arttıkça sosyal alanda
yaşam kalitesinin azaldığı; gelir seviyesi arttıkça çevresel, ulusal çevresel
ve sosyal alanda yaşam kalitesinin arttığı; eğitim seviyesi arttıkça çevresel
ve ulusal çevresel alanda yaşam kalitesinin arttığı; bakım verme süresi
açısından ilk 6 ay sosyal alan yaşam kalitesi puanlarının en yüksek düzeyde
olduğu ve bakım yükü arttıkça çevresel, ulusal çevresel ve sosyal alanda yaşam
kalitesinin azaldığı, bakım yükünün ise gelir seviyesi azaldıkça arttığı,
cerrahi, kemoterapi, radyoterapi süreçlerini tamamladıktan sonraki süreçte daha
fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç: Meme kanserli hasta
yakınlarının bakım yükleri ve yaşam kaliteleri periyodik aralıklarla
değerlendirilmeli, meme kanserli hastalar kadar onlara bakım veren hasta
yakınları; sosyoekonomik durumları göz önünde bulundurularak sosyal açıdan,
özellikle hastanın eşi eğitim açısından desteklenmelidir. Bakım verenlerin
eğitim alanında, sosyal ve ekonomik alanda gereksinimlerinin belirlenmesi ve
karşılanması, sorunlarının göz ardı edilmemesi gerekmektedir. Böylece bakım
verenlerin bakım yüklerinin azaltılması ve yaşam kalitelerinin iyileşmesi, meme
kanseri tedavisi alan hastaların tedavi süreçlerini ve hastalıkla başa çıkabilme
çabalarını da olumlu etkileyecektir.
|
|---|