بررسی اندیشههای عبدالجلیل قزوینی در تبیین مفهوم وحدت و همگرایی عصر سلجوقی
پژوهش حاضر با هدف تبیین مفهوم وحدت و همگرایی به جمع بندی و ارزیابی آراء و اندیشههای تفسیری علمای مسلمان بویژه شیخ عبدالجلیل قزوینی در قرن پنجم هجری میپردازد. طرح این موضوع در عصری است که اختلافات و منازعات مذهبی فراوانی میان شیعیان و اهل سنت دراقصی نقاط مختلف سرزمینهای اسلامی مطرح بوده و متفکران...
Main Authors: | , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | fas |
Published: |
University of Sistan and Baluchestan
2019-03-01
|
Series: | پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام |
Subjects: | |
Online Access: | https://jhr.usb.ac.ir/article_4767_5b1c4581a1862316a7b2f3c08ab12d03.pdf |
_version_ | 1797790370764947456 |
---|---|
author | طلعت ده پهلوان اصغر منتظرالقائم مصطفی پیرمرادیان |
author_facet | طلعت ده پهلوان اصغر منتظرالقائم مصطفی پیرمرادیان |
author_sort | طلعت ده پهلوان |
collection | DOAJ |
description | پژوهش حاضر با هدف تبیین مفهوم وحدت و همگرایی به جمع بندی و ارزیابی آراء و اندیشههای تفسیری علمای مسلمان بویژه شیخ عبدالجلیل قزوینی در قرن پنجم هجری میپردازد. طرح این موضوع در عصری است که اختلافات و منازعات مذهبی فراوانی میان شیعیان و اهل سنت دراقصی نقاط مختلف سرزمینهای اسلامی مطرح بوده و متفکران مسلمان را بدین اندیشه وا داشت که بسیاری از مسائل و نظریات تفرقه افکنانه و اختلاف برانگیز مذهبی را از میان بردارند و اندیشههای همگرایانه و تلاشهای مصلحانه در راه نزدیک کردن فرق و مذاهب اسلامی را جایگزین نمایند. شیخ عبدالجلیل قزوینی یکی از نخستین متفکران شیعی بود که به شکل جدی و تئوریک به بحث همگرایی و تقریب مذاهب پرداخت. تلاشهای عقل گرایانه وی این تسامح و تساهل و همگرایی را رونق بخشید، ایشان با توجه مسائل سیاسی و درک شرایط حکومتی در عصر غیبت، همکاری مشروط با حکومت و حل منازعات اعتقادی در راستای مفهوم امت واحده روابط حسنهای برقرار کردند، که تعالی علمی مسلمانان در این دوره از نتایج تلاشهای آنان بوده است. طرح اینگونه دیدگاه بعدها به جهت حفظ مکتب تشیع مبنای تلاشها و عملکرد بسیاری از علما و متفکران مسلمان در ادوار دیگر قرار گرفت. پژوهش حاضر درصدد است با روش توصیفی-تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانهای، دیدگاههای ایشان را به جهت همگرایی و تقریب، از طریق طرح مسائل و مشترکات اعتقادی، نقد عقاید افراطی فرق اسلامی، برگزاری مناظرات، پاسخگویی به شبهات حدیثی- فقهی و اتهامات علیه شیعه و.. تبیین نماید. فرضیه تحقیق آن است که شیخ عبدالجلیل قزوینی با درک شرایط سیاسی- اجتماعی، نظریه احیاء همگرایی و تقریب مذاهب اسلامی را کاربردی برای حل بحران تبیین کردند. |
first_indexed | 2024-03-13T02:03:41Z |
format | Article |
id | doaj.art-cd0db1bc88334fcf9440333046dc9d31 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2345-2099 2717-2953 |
language | fas |
last_indexed | 2024-03-13T02:03:41Z |
publishDate | 2019-03-01 |
publisher | University of Sistan and Baluchestan |
record_format | Article |
series | پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام |
spelling | doaj.art-cd0db1bc88334fcf9440333046dc9d312023-07-01T19:14:09ZfasUniversity of Sistan and Baluchestanپژوهشهای تاریخی ایران و اسلام2345-20992717-29532019-03-011324416010.22111/jhr.2019.23415.22414767بررسی اندیشههای عبدالجلیل قزوینی در تبیین مفهوم وحدت و همگرایی عصر سلجوقیطلعت ده پهلوان0اصغر منتظرالقائم1مصطفی پیرمرادیان2دانشجوی دکترای تاریخ دانشگاه اصفهاناستاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهاناستادیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهانپژوهش حاضر با هدف تبیین مفهوم وحدت و همگرایی به جمع بندی و ارزیابی آراء و اندیشههای تفسیری علمای مسلمان بویژه شیخ عبدالجلیل قزوینی در قرن پنجم هجری میپردازد. طرح این موضوع در عصری است که اختلافات و منازعات مذهبی فراوانی میان شیعیان و اهل سنت دراقصی نقاط مختلف سرزمینهای اسلامی مطرح بوده و متفکران مسلمان را بدین اندیشه وا داشت که بسیاری از مسائل و نظریات تفرقه افکنانه و اختلاف برانگیز مذهبی را از میان بردارند و اندیشههای همگرایانه و تلاشهای مصلحانه در راه نزدیک کردن فرق و مذاهب اسلامی را جایگزین نمایند. شیخ عبدالجلیل قزوینی یکی از نخستین متفکران شیعی بود که به شکل جدی و تئوریک به بحث همگرایی و تقریب مذاهب پرداخت. تلاشهای عقل گرایانه وی این تسامح و تساهل و همگرایی را رونق بخشید، ایشان با توجه مسائل سیاسی و درک شرایط حکومتی در عصر غیبت، همکاری مشروط با حکومت و حل منازعات اعتقادی در راستای مفهوم امت واحده روابط حسنهای برقرار کردند، که تعالی علمی مسلمانان در این دوره از نتایج تلاشهای آنان بوده است. طرح اینگونه دیدگاه بعدها به جهت حفظ مکتب تشیع مبنای تلاشها و عملکرد بسیاری از علما و متفکران مسلمان در ادوار دیگر قرار گرفت. پژوهش حاضر درصدد است با روش توصیفی-تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانهای، دیدگاههای ایشان را به جهت همگرایی و تقریب، از طریق طرح مسائل و مشترکات اعتقادی، نقد عقاید افراطی فرق اسلامی، برگزاری مناظرات، پاسخگویی به شبهات حدیثی- فقهی و اتهامات علیه شیعه و.. تبیین نماید. فرضیه تحقیق آن است که شیخ عبدالجلیل قزوینی با درک شرایط سیاسی- اجتماعی، نظریه احیاء همگرایی و تقریب مذاهب اسلامی را کاربردی برای حل بحران تبیین کردند.https://jhr.usb.ac.ir/article_4767_5b1c4581a1862316a7b2f3c08ab12d03.pdfعبدالجلیل قزوینیتشیعسلجوقیانمذهبهمگرایی |
spellingShingle | طلعت ده پهلوان اصغر منتظرالقائم مصطفی پیرمرادیان بررسی اندیشههای عبدالجلیل قزوینی در تبیین مفهوم وحدت و همگرایی عصر سلجوقی پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام عبدالجلیل قزوینی تشیع سلجوقیان مذهب همگرایی |
title | بررسی اندیشههای عبدالجلیل قزوینی در تبیین مفهوم وحدت و همگرایی عصر سلجوقی |
title_full | بررسی اندیشههای عبدالجلیل قزوینی در تبیین مفهوم وحدت و همگرایی عصر سلجوقی |
title_fullStr | بررسی اندیشههای عبدالجلیل قزوینی در تبیین مفهوم وحدت و همگرایی عصر سلجوقی |
title_full_unstemmed | بررسی اندیشههای عبدالجلیل قزوینی در تبیین مفهوم وحدت و همگرایی عصر سلجوقی |
title_short | بررسی اندیشههای عبدالجلیل قزوینی در تبیین مفهوم وحدت و همگرایی عصر سلجوقی |
title_sort | بررسی اندیشههای عبدالجلیل قزوینی در تبیین مفهوم وحدت و همگرایی عصر سلجوقی |
topic | عبدالجلیل قزوینی تشیع سلجوقیان مذهب همگرایی |
url | https://jhr.usb.ac.ir/article_4767_5b1c4581a1862316a7b2f3c08ab12d03.pdf |
work_keys_str_mv | AT ṭlʿtdhphlwạn brrsyạndysẖhhạyʿbdạljlylqzwynydrtbyynmfhwmwḥdtwhmgrạyyʿṣrsljwqy AT ạṣgẖrmntẓrạlqạỷm brrsyạndysẖhhạyʿbdạljlylqzwynydrtbyynmfhwmwḥdtwhmgrạyyʿṣrsljwqy AT mṣṭfypyrmrạdyạn brrsyạndysẖhhạyʿbdạljlylqzwynydrtbyynmfhwmwḥdtwhmgrạyyʿṣrsljwqy |