زمینه‌های ارتباط و دلایل مشکلات در مناسبات ایران و افغانستان(1324-1344ه.ق)

روابط و مناسبات مرزی ایران و افغانستان در سال­های 1324-1344ه.ق دارای فراز و نشیب­های بسیاری بود. این افت‌وخیزها دلایل متعددی داشت که ریشة بسیاری از مشکلات کنونی دو کشور نیز محسوب می‌شود. عامل اصلی این مسائل، جدایی افغانستان از ایران بود. تحرک­های جمعیتی مهم­ترین معلول این فضا، خود محملِ گره­هایِ کور...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: کبری نودهی, علی اکبر کجباف
Format: Article
Language:fas
Published: Alzahra University 2017-05-01
Series:تاریخ اسلام و ایران
Subjects:
Online Access:http://hii.alzahra.ac.ir/article_2789_23a0e08b8b1657856d6f6e54619f6f5a.pdf
_version_ 1818911283007717376
author کبری نودهی
علی اکبر کجباف
author_facet کبری نودهی
علی اکبر کجباف
author_sort کبری نودهی
collection DOAJ
description روابط و مناسبات مرزی ایران و افغانستان در سال­های 1324-1344ه.ق دارای فراز و نشیب­های بسیاری بود. این افت‌وخیزها دلایل متعددی داشت که ریشة بسیاری از مشکلات کنونی دو کشور نیز محسوب می‌شود. عامل اصلی این مسائل، جدایی افغانستان از ایران بود. تحرک­های جمعیتی مهم­ترین معلول این فضا، خود محملِ گره­هایِ کور دیگری شد که می­توان به مهاجرت بخش­هایی از جمعیت شهرنشین غرب افغانستان و قبایلی از هزاره­ به­واسطه موج تکفیر علیه آن‌ها اشاره کرد. عبور غیرقانونی افراد و ایلات مرزیِ افغانستان، که گاهی به سرقت و ناامنی در مناطق مرزی ایران منجر می­شد و نیز جریان قاچاق اسلحه، روی دیگرِ سکة تحرکات جمعیتی بود. همچنان‌که انتقال بخشی از مشکلات داخلی افغانستان مانند جریان فتاوای جهاد علیه انگلیس و بیماری­های واگیردار در همین بستر رخ نمود. در کنار عامل اصلی یعنی جدایی افغانستان، مدیریت سیاست ­خارجی افغانستان که به موجب عهدنامة گندمک در اختیار انگلستان بود نیز در آشفتگی مناسبات مؤثر بود. مدیریت غیربومی سیاست­ خارجی در افغانستان، حل معضلات را در بسیاری مواقع ناممکن می­کرد. شرایط آشفتة ایران و خراسان در سال­های1324-1344ه.ق نیز به عنوان عامل مکمل، این مسائل و تنش­ها را پیچیده­تر ساخت. پس از مشروطه، انسجام امور از میان رفته بود و حکام خراسان با شورش­های شهری و قبیله­ای فراوانی روبه‌رو بودند. در پی این تحرکات، توجه و ارادة لازم برای تأمین امنیت مرزها و حل مسائل پیش‌آمده شکل نمی­گرفت.
first_indexed 2024-12-19T22:56:14Z
format Article
id doaj.art-cd7b0b2fe377454f86426f077d66b084
institution Directory Open Access Journal
issn 2008-885X
2538-3493
language fas
last_indexed 2024-12-19T22:56:14Z
publishDate 2017-05-01
publisher Alzahra University
record_format Article
series تاریخ اسلام و ایران
spelling doaj.art-cd7b0b2fe377454f86426f077d66b0842022-12-21T20:02:38ZfasAlzahra Universityتاریخ اسلام و ایران2008-885X2538-34932017-05-01273319121810.22051/hii.2017.15567.13782789زمینه‌های ارتباط و دلایل مشکلات در مناسبات ایران و افغانستان(1324-1344ه.ق)کبری نودهی0علی اکبر کجباف1دانشجوی دکتری گروه تاریخ ایران اسلامی دانشگاه اصفهاناستاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهانروابط و مناسبات مرزی ایران و افغانستان در سال­های 1324-1344ه.ق دارای فراز و نشیب­های بسیاری بود. این افت‌وخیزها دلایل متعددی داشت که ریشة بسیاری از مشکلات کنونی دو کشور نیز محسوب می‌شود. عامل اصلی این مسائل، جدایی افغانستان از ایران بود. تحرک­های جمعیتی مهم­ترین معلول این فضا، خود محملِ گره­هایِ کور دیگری شد که می­توان به مهاجرت بخش­هایی از جمعیت شهرنشین غرب افغانستان و قبایلی از هزاره­ به­واسطه موج تکفیر علیه آن‌ها اشاره کرد. عبور غیرقانونی افراد و ایلات مرزیِ افغانستان، که گاهی به سرقت و ناامنی در مناطق مرزی ایران منجر می­شد و نیز جریان قاچاق اسلحه، روی دیگرِ سکة تحرکات جمعیتی بود. همچنان‌که انتقال بخشی از مشکلات داخلی افغانستان مانند جریان فتاوای جهاد علیه انگلیس و بیماری­های واگیردار در همین بستر رخ نمود. در کنار عامل اصلی یعنی جدایی افغانستان، مدیریت سیاست ­خارجی افغانستان که به موجب عهدنامة گندمک در اختیار انگلستان بود نیز در آشفتگی مناسبات مؤثر بود. مدیریت غیربومی سیاست­ خارجی در افغانستان، حل معضلات را در بسیاری مواقع ناممکن می­کرد. شرایط آشفتة ایران و خراسان در سال­های1324-1344ه.ق نیز به عنوان عامل مکمل، این مسائل و تنش­ها را پیچیده­تر ساخت. پس از مشروطه، انسجام امور از میان رفته بود و حکام خراسان با شورش­های شهری و قبیله­ای فراوانی روبه‌رو بودند. در پی این تحرکات، توجه و ارادة لازم برای تأمین امنیت مرزها و حل مسائل پیش‌آمده شکل نمی­گرفت.http://hii.alzahra.ac.ir/article_2789_23a0e08b8b1657856d6f6e54619f6f5a.pdfایرانافغانستانمرزتنش‌های مرزیقاچاق اسلحهمهاجرت
spellingShingle کبری نودهی
علی اکبر کجباف
زمینه‌های ارتباط و دلایل مشکلات در مناسبات ایران و افغانستان(1324-1344ه.ق)
تاریخ اسلام و ایران
ایران
افغانستان
مرز
تنش‌های مرزی
قاچاق اسلحه
مهاجرت
title زمینه‌های ارتباط و دلایل مشکلات در مناسبات ایران و افغانستان(1324-1344ه.ق)
title_full زمینه‌های ارتباط و دلایل مشکلات در مناسبات ایران و افغانستان(1324-1344ه.ق)
title_fullStr زمینه‌های ارتباط و دلایل مشکلات در مناسبات ایران و افغانستان(1324-1344ه.ق)
title_full_unstemmed زمینه‌های ارتباط و دلایل مشکلات در مناسبات ایران و افغانستان(1324-1344ه.ق)
title_short زمینه‌های ارتباط و دلایل مشکلات در مناسبات ایران و افغانستان(1324-1344ه.ق)
title_sort زمینه‌های ارتباط و دلایل مشکلات در مناسبات ایران و افغانستان 1324 1344ه ق
topic ایران
افغانستان
مرز
تنش‌های مرزی
قاچاق اسلحه
مهاجرت
url http://hii.alzahra.ac.ir/article_2789_23a0e08b8b1657856d6f6e54619f6f5a.pdf
work_keys_str_mv AT ḵbrynwdhy zmynhhạyạrtbạṭwdlạylmsẖḵlạtdrmnạsbạtạyrạnwạfgẖạnstạn13241344hq
AT ʿlyạḵbrḵjbạf zmynhhạyạrtbạṭwdlạylmsẖḵlạtdrmnạsbạtạyrạnwạfgẖạnstạn13241344hq