طراحی برنامه آموزش شناخت اجتماعی(SCT)، و بررسی اثربخشی آن بر توانایی و مهارت‌های تشخیص، درک و ابراز حالات هیجانی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا (HFA)

آسیب جدی در شناخت اجتماعی و مشکلات هیجانی به عنوان ویژگی‌های آشکار افراد اتیستیک بویژه اتیستیک با عملکرد بالا، محسوب می‌شوند. نقایص شناختی-اجتماعی؛ مجموع مشکلاتی در درک حالات و عواطف خود و دیگری است و نقص در کارکرد اجتماعی؛ مشکل در شروع، ایجاد، حفظ و توسعه روابط اجتماعی مثبت و سازنده است و به عبارتی...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: سعید رضایی, غلامعلی افروز, سعید حسن زاده, الهه حجازی, سید کمال خرازی
Format: Article
Language:fas
Published: Payame Noor University 2014-11-01
Series:Āmūzish va Yādgīrī
Subjects:
Online Access:http://etl.journals.pnu.ac.ir/article_1191_0d768c02dcb26e1cd319bc9136f13158.pdf
_version_ 1811227450438320128
author سعید رضایی
غلامعلی افروز
سعید حسن زاده
الهه حجازی
سید کمال خرازی
author_facet سعید رضایی
غلامعلی افروز
سعید حسن زاده
الهه حجازی
سید کمال خرازی
author_sort سعید رضایی
collection DOAJ
description آسیب جدی در شناخت اجتماعی و مشکلات هیجانی به عنوان ویژگی‌های آشکار افراد اتیستیک بویژه اتیستیک با عملکرد بالا، محسوب می‌شوند. نقایص شناختی-اجتماعی؛ مجموع مشکلاتی در درک حالات و عواطف خود و دیگری است و نقص در کارکرد اجتماعی؛ مشکل در شروع، ایجاد، حفظ و توسعه روابط اجتماعی مثبت و سازنده است و به عبارتی، نقص در تعامل با دیگران است. چنین نقایصی در طی دوران کودکی ظهور و تا بزرگ‌سالی می‌مانند. تحقیق حاضر با هدف طراحی آموزش برنامه شناخت اجتماعی، به منظور بهبود و افزایش مهارت‌های تشخیص، تفسیر و ابراز حالات‌های هیجانی کودکان اتیستیک با عملکرد بالا انجام شده است. تحقیق حاضر از نوع مطالعات آزمایشی، با سری‌های زمانی همراه با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه دانش‌آموزان با اختلالات طیف اتیسم، در مدارس ویژه‌اتیسم شهر تهران است. مشارکت‌کنندگان به عنوان آزمودنی‌های این تحقیق، بعد از غربالگری اولیه با استفاده از مقیاس گیلیام، در آزمون تفکیک اتیسم عملکرد بالا از سایر طیف‌ها، شرکت کردند و بعد از کسب نمره قابل قبول، به عنوان جامعه هدف، تعیین شدند. تعداد 14 دانش‌آموز (پسر) اتیستیک با عملکرد بالا، که دارای ملاک‌های ورود به آزمایش بودند، به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند و سپس از بین آن‌ها، تعداد هفت نفر در گروه آزمایش و هفت نفر دیگر در گروه کنترل، به طور تصادفی جایگزین شدند. برنامه آموزش شناخت اجتماعی با محتوای مهارت‌های هیجان‌خوانی، به عنوان برنامه مداخله‌ای، در 14 جلسه آموزشی، به مدت دو و نیم ساعت، در کلینیک روان‌شناسی دانشگاه تهران، برای گروه آزمایش، اجرا شد. از آزمون بازشناسی هیجانات بارون و کوهن، به منظور بررسی توانایی تشخیص، تفسیر و ابراز حالات هیجانی مشارکت‌کنندگان استفاده شد. نتایج حاصل از اجرای برنامه آموزشی، با استفاده از آزمون‌های پیشرفته آماری، تحلیل واریانس و اندازه‌گیری مکرر تحلیل شدند. هر سه فرضیه این پژوهش، در سطح آلفای 001/0 یا (1%p یافته‌های حاصل نشان دادند که برنامه آموزش شناخت اجتماعی (SCT-A)، موجب بهبود و افزایش توانایی تشخیص، تفسیر و ابراز حالات هیجانی مشارکت‌کنندگان در گروه آزمایش شد. اما این بهبودی در مشارکت‌‌کنندگان گروه کنترل که مداخله را دریافت نکرده بودند، دیده نشد. در مجموع یافته‌های حاصل نشان داد که برنامه آموزش شناخت اجتماعی، می‌تواند به عنوان یک راهبرد درمانی-مداخله‌ای اثربخش برای بهبود مهارت‌های هیجانی افراد اتیستیک با عملکرد بالا، که نقش بسیار مهمی در ارتباطات و تعاملات اجتماعی دارند، به‌کار برده شود.
first_indexed 2024-04-12T09:42:39Z
format Article
id doaj.art-cf1243cdd1b14c10bcca89c82ef20a5d
institution Directory Open Access Journal
issn 2345-6523
2345-6531
language fas
last_indexed 2024-04-12T09:42:39Z
publishDate 2014-11-01
publisher Payame Noor University
record_format Article
series Āmūzish va Yādgīrī
spelling doaj.art-cf1243cdd1b14c10bcca89c82ef20a5d2022-12-22T03:38:02ZfasPayame Noor UniversityĀmūzish va Yādgīrī2345-65232345-65312014-11-011شماره 4 (1393)77841191طراحی برنامه آموزش شناخت اجتماعی(SCT)، و بررسی اثربخشی آن بر توانایی و مهارت‌های تشخیص، درک و ابراز حالات هیجانی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا (HFA)سعید رضایی0غلامعلی افروز1سعید حسن زاده2الهه حجازی3سید کمال خرازی4دانشگاه تهراندانشگاه تهراندانشگاه تهراندانشگاه تهراندانشگاه تهرانآسیب جدی در شناخت اجتماعی و مشکلات هیجانی به عنوان ویژگی‌های آشکار افراد اتیستیک بویژه اتیستیک با عملکرد بالا، محسوب می‌شوند. نقایص شناختی-اجتماعی؛ مجموع مشکلاتی در درک حالات و عواطف خود و دیگری است و نقص در کارکرد اجتماعی؛ مشکل در شروع، ایجاد، حفظ و توسعه روابط اجتماعی مثبت و سازنده است و به عبارتی، نقص در تعامل با دیگران است. چنین نقایصی در طی دوران کودکی ظهور و تا بزرگ‌سالی می‌مانند. تحقیق حاضر با هدف طراحی آموزش برنامه شناخت اجتماعی، به منظور بهبود و افزایش مهارت‌های تشخیص، تفسیر و ابراز حالات‌های هیجانی کودکان اتیستیک با عملکرد بالا انجام شده است. تحقیق حاضر از نوع مطالعات آزمایشی، با سری‌های زمانی همراه با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه دانش‌آموزان با اختلالات طیف اتیسم، در مدارس ویژه‌اتیسم شهر تهران است. مشارکت‌کنندگان به عنوان آزمودنی‌های این تحقیق، بعد از غربالگری اولیه با استفاده از مقیاس گیلیام، در آزمون تفکیک اتیسم عملکرد بالا از سایر طیف‌ها، شرکت کردند و بعد از کسب نمره قابل قبول، به عنوان جامعه هدف، تعیین شدند. تعداد 14 دانش‌آموز (پسر) اتیستیک با عملکرد بالا، که دارای ملاک‌های ورود به آزمایش بودند، به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند و سپس از بین آن‌ها، تعداد هفت نفر در گروه آزمایش و هفت نفر دیگر در گروه کنترل، به طور تصادفی جایگزین شدند. برنامه آموزش شناخت اجتماعی با محتوای مهارت‌های هیجان‌خوانی، به عنوان برنامه مداخله‌ای، در 14 جلسه آموزشی، به مدت دو و نیم ساعت، در کلینیک روان‌شناسی دانشگاه تهران، برای گروه آزمایش، اجرا شد. از آزمون بازشناسی هیجانات بارون و کوهن، به منظور بررسی توانایی تشخیص، تفسیر و ابراز حالات هیجانی مشارکت‌کنندگان استفاده شد. نتایج حاصل از اجرای برنامه آموزشی، با استفاده از آزمون‌های پیشرفته آماری، تحلیل واریانس و اندازه‌گیری مکرر تحلیل شدند. هر سه فرضیه این پژوهش، در سطح آلفای 001/0 یا (1%p یافته‌های حاصل نشان دادند که برنامه آموزش شناخت اجتماعی (SCT-A)، موجب بهبود و افزایش توانایی تشخیص، تفسیر و ابراز حالات هیجانی مشارکت‌کنندگان در گروه آزمایش شد. اما این بهبودی در مشارکت‌‌کنندگان گروه کنترل که مداخله را دریافت نکرده بودند، دیده نشد. در مجموع یافته‌های حاصل نشان داد که برنامه آموزش شناخت اجتماعی، می‌تواند به عنوان یک راهبرد درمانی-مداخله‌ای اثربخش برای بهبود مهارت‌های هیجانی افراد اتیستیک با عملکرد بالا، که نقش بسیار مهمی در ارتباطات و تعاملات اجتماعی دارند، به‌کار برده شود.http://etl.journals.pnu.ac.ir/article_1191_0d768c02dcb26e1cd319bc9136f13158.pdfشناخت اجتماعیمهارت‌های هیجانیکودکان اتیستیک با عملکرد بالا
spellingShingle سعید رضایی
غلامعلی افروز
سعید حسن زاده
الهه حجازی
سید کمال خرازی
طراحی برنامه آموزش شناخت اجتماعی(SCT)، و بررسی اثربخشی آن بر توانایی و مهارت‌های تشخیص، درک و ابراز حالات هیجانی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا (HFA)
Āmūzish va Yādgīrī
شناخت اجتماعی
مهارت‌های هیجانی
کودکان اتیستیک با عملکرد بالا
title طراحی برنامه آموزش شناخت اجتماعی(SCT)، و بررسی اثربخشی آن بر توانایی و مهارت‌های تشخیص، درک و ابراز حالات هیجانی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا (HFA)
title_full طراحی برنامه آموزش شناخت اجتماعی(SCT)، و بررسی اثربخشی آن بر توانایی و مهارت‌های تشخیص، درک و ابراز حالات هیجانی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا (HFA)
title_fullStr طراحی برنامه آموزش شناخت اجتماعی(SCT)، و بررسی اثربخشی آن بر توانایی و مهارت‌های تشخیص، درک و ابراز حالات هیجانی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا (HFA)
title_full_unstemmed طراحی برنامه آموزش شناخت اجتماعی(SCT)، و بررسی اثربخشی آن بر توانایی و مهارت‌های تشخیص، درک و ابراز حالات هیجانی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا (HFA)
title_short طراحی برنامه آموزش شناخت اجتماعی(SCT)، و بررسی اثربخشی آن بر توانایی و مهارت‌های تشخیص، درک و ابراز حالات هیجانی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا (HFA)
title_sort طراحی برنامه آموزش شناخت اجتماعی sct ، و بررسی اثربخشی آن بر توانایی و مهارت‌های تشخیص، درک و ابراز حالات هیجانی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا hfa
topic شناخت اجتماعی
مهارت‌های هیجانی
کودکان اتیستیک با عملکرد بالا
url http://etl.journals.pnu.ac.ir/article_1191_0d768c02dcb26e1cd319bc9136f13158.pdf
work_keys_str_mv AT sʿydrḍạyy ṭrạḥybrnạmhậmwzsẖsẖnạkẖtạjtmạʿysctwbrrsyạtẖrbkẖsẖyậnbrtwạnạyywmhạrthạytsẖkẖyṣdrḵwạbrạzḥạlạthyjạnyḵwdḵạnmbtlạbhạkẖtlạlạtysmbạʿmlḵrdbạlạhfa
AT gẖlạmʿlyạfrwz ṭrạḥybrnạmhậmwzsẖsẖnạkẖtạjtmạʿysctwbrrsyạtẖrbkẖsẖyậnbrtwạnạyywmhạrthạytsẖkẖyṣdrḵwạbrạzḥạlạthyjạnyḵwdḵạnmbtlạbhạkẖtlạlạtysmbạʿmlḵrdbạlạhfa
AT sʿydḥsnzạdh ṭrạḥybrnạmhậmwzsẖsẖnạkẖtạjtmạʿysctwbrrsyạtẖrbkẖsẖyậnbrtwạnạyywmhạrthạytsẖkẖyṣdrḵwạbrạzḥạlạthyjạnyḵwdḵạnmbtlạbhạkẖtlạlạtysmbạʿmlḵrdbạlạhfa
AT ạlhhḥjạzy ṭrạḥybrnạmhậmwzsẖsẖnạkẖtạjtmạʿysctwbrrsyạtẖrbkẖsẖyậnbrtwạnạyywmhạrthạytsẖkẖyṣdrḵwạbrạzḥạlạthyjạnyḵwdḵạnmbtlạbhạkẖtlạlạtysmbạʿmlḵrdbạlạhfa
AT sydḵmạlkẖrạzy ṭrạḥybrnạmhậmwzsẖsẖnạkẖtạjtmạʿysctwbrrsyạtẖrbkẖsẖyậnbrtwạnạyywmhạrthạytsẖkẖyṣdrḵwạbrạzḥạlạthyjạnyḵwdḵạnmbtlạbhạkẖtlạlạtysmbạʿmlḵrdbạlạhfa