Çalçık Çunijekov’un Munduzak Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme
Köklü bir sözlü kültür geleneğine sahip olan Altay Türklerinin yazılı edebiyatları 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren oluşmaya başlamış, Sovyet Devrimi’yle birlikte gelişme göstermiştir. Çağdaş Altay edebiyatının kurucuları arasında kabul edilen yazarlardan biri Çalçık Çunijekov’dur. 1898 yılın...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Gaziantep University
2023-04-01
|
Series: | Gaziantep University Journal of Social Sciences |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2929067 |
_version_ | 1797837533692821504 |
---|---|
author | Abdullah Elcan |
author_facet | Abdullah Elcan |
author_sort | Abdullah Elcan |
collection | DOAJ |
description | Köklü bir sözlü kültür geleneğine sahip olan Altay Türklerinin yazılı edebiyatları 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren oluşmaya başlamış, Sovyet Devrimi’yle birlikte gelişme göstermiştir. Çağdaş Altay edebiyatının kurucuları arasında kabul edilen yazarlardan biri Çalçık Çunijekov’dur. 1898 yılında Elikmanar bölgesindeki Kuyum’a bağlı Üstügi-Koroçı’da doğan yazar, 1973 yılında Gorno-Altaysk’ta ölmüştür. 1958 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği, Yazarlar Birliği üyeliğine seçilen Çunijekov ölümüne kadar bu görevi sürdürmüştür. Çunijekov; şiir, masal, hikâye gibi edebî eserler yanında makale, röportaj gibi bilimsel eserlerle de çağdaş Altay edebiyatına katkıda bulunmuştur. Çunijekov’un Munduzak adlı eseri, yazarın hayatından izler taşıyan otobiyografik tarzda bir uzun hikâyedir. Hikâyede Munduzak adında bir genç merkeze alınarak Altay Türklerinin Sovyet Devrimi’nden önceki hayatları, devrim sırasında devrim karşıtı Aklar ile devrim yanlısı Kızıllar arasındaki iç çatışmaları ve devrimden sonraki yeni hayatları anlatılmaktadır. Sovyet edebiyatı ilkelerine bağlı bir yazar olan Çunijekov, bu ilkeleri Munduzak adlı eserine de yansıtmıştır. Hikâyede Altay Türklerinin geleneksel yaşam biçimleri olumsuzlanmakta, Sovyet Devrimi ile birlikte oluşturulan yeni hayat biçimi öne çıkarılmaktadır. Yazar eski ile yeninin karşılaştırılmasını emek ve inanç sömürüsü, devrim ve iç savaş yılları, yeni hayatın önemli simgelerinden olan kolhozlar ve eğitim gibi temalar üzerinden yapar. Bu çalışmada, Çalçık Çunijekov’un hayatı ve eserleri üzerine kısaca bilgiler verildikten sonra yazarın Munduzak adlı eseri yapı ve tema bakımından incelenecektir. |
first_indexed | 2024-04-09T15:27:22Z |
format | Article |
id | doaj.art-cfc9f9e95d104acb883d67a767040e61 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1303-0094 2149-5459 |
language | English |
last_indexed | 2024-04-09T15:27:22Z |
publishDate | 2023-04-01 |
publisher | Gaziantep University |
record_format | Article |
series | Gaziantep University Journal of Social Sciences |
spelling | doaj.art-cfc9f9e95d104acb883d67a767040e612023-04-28T16:25:51ZengGaziantep UniversityGaziantep University Journal of Social Sciences1303-00942149-54592023-04-0122244746410.21547/jss.1245308136Çalçık Çunijekov’un Munduzak Adlı Eseri Üzerine Bir İncelemeAbdullah Elcan0Mersin Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı BölümüKöklü bir sözlü kültür geleneğine sahip olan Altay Türklerinin yazılı edebiyatları 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren oluşmaya başlamış, Sovyet Devrimi’yle birlikte gelişme göstermiştir. Çağdaş Altay edebiyatının kurucuları arasında kabul edilen yazarlardan biri Çalçık Çunijekov’dur. 1898 yılında Elikmanar bölgesindeki Kuyum’a bağlı Üstügi-Koroçı’da doğan yazar, 1973 yılında Gorno-Altaysk’ta ölmüştür. 1958 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği, Yazarlar Birliği üyeliğine seçilen Çunijekov ölümüne kadar bu görevi sürdürmüştür. Çunijekov; şiir, masal, hikâye gibi edebî eserler yanında makale, röportaj gibi bilimsel eserlerle de çağdaş Altay edebiyatına katkıda bulunmuştur. Çunijekov’un Munduzak adlı eseri, yazarın hayatından izler taşıyan otobiyografik tarzda bir uzun hikâyedir. Hikâyede Munduzak adında bir genç merkeze alınarak Altay Türklerinin Sovyet Devrimi’nden önceki hayatları, devrim sırasında devrim karşıtı Aklar ile devrim yanlısı Kızıllar arasındaki iç çatışmaları ve devrimden sonraki yeni hayatları anlatılmaktadır. Sovyet edebiyatı ilkelerine bağlı bir yazar olan Çunijekov, bu ilkeleri Munduzak adlı eserine de yansıtmıştır. Hikâyede Altay Türklerinin geleneksel yaşam biçimleri olumsuzlanmakta, Sovyet Devrimi ile birlikte oluşturulan yeni hayat biçimi öne çıkarılmaktadır. Yazar eski ile yeninin karşılaştırılmasını emek ve inanç sömürüsü, devrim ve iç savaş yılları, yeni hayatın önemli simgelerinden olan kolhozlar ve eğitim gibi temalar üzerinden yapar. Bu çalışmada, Çalçık Çunijekov’un hayatı ve eserleri üzerine kısaca bilgiler verildikten sonra yazarın Munduzak adlı eseri yapı ve tema bakımından incelenecektir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2929067contemporary altai literaturechalchik chunizhekovmunduzakçağdaş altay edebiyatıçalçık çunijekovmunduzak |
spellingShingle | Abdullah Elcan Çalçık Çunijekov’un Munduzak Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme Gaziantep University Journal of Social Sciences contemporary altai literature chalchik chunizhekov munduzak çağdaş altay edebiyatı çalçık çunijekov munduzak |
title | Çalçık Çunijekov’un Munduzak Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme |
title_full | Çalçık Çunijekov’un Munduzak Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme |
title_fullStr | Çalçık Çunijekov’un Munduzak Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme |
title_full_unstemmed | Çalçık Çunijekov’un Munduzak Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme |
title_short | Çalçık Çunijekov’un Munduzak Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme |
title_sort | calcik cunijekov un munduzak adli eseri uzerine bir inceleme |
topic | contemporary altai literature chalchik chunizhekov munduzak çağdaş altay edebiyatı çalçık çunijekov munduzak |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2929067 |
work_keys_str_mv | AT abdullahelcan calcıkcunijekovunmunduzakadlıeseriuzerinebirinceleme |