Fürû-ı Fıkıhtaki Örnekleri ve Yansımalarıyla Fıkıh Usûlünde Rüşd Kavramı

Rüşd, kişinin aklî ve fikrî gelişimini ifade eder. Dinî mükellefiyet için kişinin reşid olması gerekir. Fukahânın çoğunluğu akıllı ve ergen olmayı rüşd için yeterli bulmamış kişinin reşid sayılması için rüşdünü ispat eden davranışlar sergilemesini gerekli görmüştür. İbn Hazm gibi bazı fakihler ise a...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Hasan Şahin
Format: Article
Language:deu
Published: Mustafa Süleyman ÖZCAN 2023-12-01
Series:İtobiad
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3319431
_version_ 1797224428591906816
author Hasan Şahin
author_facet Hasan Şahin
author_sort Hasan Şahin
collection DOAJ
description Rüşd, kişinin aklî ve fikrî gelişimini ifade eder. Dinî mükellefiyet için kişinin reşid olması gerekir. Fukahânın çoğunluğu akıllı ve ergen olmayı rüşd için yeterli bulmamış kişinin reşid sayılması için rüşdünü ispat eden davranışlar sergilemesini gerekli görmüştür. İbn Hazm gibi bazı fakihler ise akıllı ergen kişiyi reşid saymış böylece rüşd vasfını bunlardan ayrı bir kavram olarak düşünmemiştir. Klasik fıkıh usulü eserlerinde genel olarak müstakil bir başlık olarak yer almasa da rüşd, hüküm konusunda mahkûm-ı aleyh başlığı altında ehliyet ile bağlantılı olarak ele alınmıştır. Fıkıhta genelde malı korumak konusunda akla ve ticari kurallara uygun davranmak şeklinde tanımlansa da rüşdün ibadetler, nikâh, talak, ticari konular, borçlar, hibe hatta ceza hukuku ile ilgili birçok hususta etkisi vardır. Bu çalışmamız usul çerçevesinde sınırlandırılmış ve fıkıh usûlünde rüşdün tanımı, önemi, yaş sınırı ve ilgili olduğu konu ve kavramlara fürû-ı fıkıhtaki görünümleriyle birlikte yer verilmiştir. Çalışmanın giriş kısmında konunun önemi, amacı ve kapsamına yer verilmiştir. Rüşdün genel tanımı başlığında tüm İslâmî ilimler açısından genel bir tanım yapılmış, fıkhî tanımında ise fıkıh usulü merkezli tanımlara yer verilmiştir. Rüşd yaşı başlığında ise bu konuda fukahânın farklı değerlendirmeleri gerekçeleriyle birlikte ele alınmıştır. Fıkıh usûlünde rüşdün ilişkili olduğu kavramlar başlığında akıl, bulûğ, ehliyet, sefeh ve hacr konuları ele alınmış ve bu kavramların rüşd ile olan ilişkisi değerlendirilmiştir. Fıkıh usûlünde rüşdün ilişkili olduğu konular başlığında da mükellef tutulma ve mükellefiyet şartları açısından rüşd konusu ele alınmıştır. Sonuç kısmında fakihlerin rüşd konusuna yaklaşımları hakkında genel bir değerlendirme yapılmış ve bazı tercihlerde bulunulmuştur.
first_indexed 2024-04-24T13:52:58Z
format Article
id doaj.art-d03876edb100457bb2d27a768f99f749
institution Directory Open Access Journal
issn 2147-1185
language deu
last_indexed 2024-04-24T13:52:58Z
publishDate 2023-12-01
publisher Mustafa Süleyman ÖZCAN
record_format Article
series İtobiad
spelling doaj.art-d03876edb100457bb2d27a768f99f7492024-04-04T02:06:53ZdeuMustafa Süleyman ÖZCANİtobiad2147-11852023-12-011252799281610.15869/itobiad.13403032197Fürû-ı Fıkıhtaki Örnekleri ve Yansımalarıyla Fıkıh Usûlünde Rüşd KavramıHasan Şahin0SİNOP ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİRüşd, kişinin aklî ve fikrî gelişimini ifade eder. Dinî mükellefiyet için kişinin reşid olması gerekir. Fukahânın çoğunluğu akıllı ve ergen olmayı rüşd için yeterli bulmamış kişinin reşid sayılması için rüşdünü ispat eden davranışlar sergilemesini gerekli görmüştür. İbn Hazm gibi bazı fakihler ise akıllı ergen kişiyi reşid saymış böylece rüşd vasfını bunlardan ayrı bir kavram olarak düşünmemiştir. Klasik fıkıh usulü eserlerinde genel olarak müstakil bir başlık olarak yer almasa da rüşd, hüküm konusunda mahkûm-ı aleyh başlığı altında ehliyet ile bağlantılı olarak ele alınmıştır. Fıkıhta genelde malı korumak konusunda akla ve ticari kurallara uygun davranmak şeklinde tanımlansa da rüşdün ibadetler, nikâh, talak, ticari konular, borçlar, hibe hatta ceza hukuku ile ilgili birçok hususta etkisi vardır. Bu çalışmamız usul çerçevesinde sınırlandırılmış ve fıkıh usûlünde rüşdün tanımı, önemi, yaş sınırı ve ilgili olduğu konu ve kavramlara fürû-ı fıkıhtaki görünümleriyle birlikte yer verilmiştir. Çalışmanın giriş kısmında konunun önemi, amacı ve kapsamına yer verilmiştir. Rüşdün genel tanımı başlığında tüm İslâmî ilimler açısından genel bir tanım yapılmış, fıkhî tanımında ise fıkıh usulü merkezli tanımlara yer verilmiştir. Rüşd yaşı başlığında ise bu konuda fukahânın farklı değerlendirmeleri gerekçeleriyle birlikte ele alınmıştır. Fıkıh usûlünde rüşdün ilişkili olduğu kavramlar başlığında akıl, bulûğ, ehliyet, sefeh ve hacr konuları ele alınmış ve bu kavramların rüşd ile olan ilişkisi değerlendirilmiştir. Fıkıh usûlünde rüşdün ilişkili olduğu konular başlığında da mükellef tutulma ve mükellefiyet şartları açısından rüşd konusu ele alınmıştır. Sonuç kısmında fakihlerin rüşd konusuna yaklaşımları hakkında genel bir değerlendirme yapılmış ve bazı tercihlerde bulunulmuştur.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3319431fiqh methodfuru fiqhmaturitylegal capacityintelligencelegal agemental deficiencyimpedimentsfıkıh usûlüfürû fıkıhrüşdehliyetakılbulûğsefehhacr
spellingShingle Hasan Şahin
Fürû-ı Fıkıhtaki Örnekleri ve Yansımalarıyla Fıkıh Usûlünde Rüşd Kavramı
İtobiad
fiqh method
furu fiqh
maturity
legal capacity
intelligence
legal age
mental deficiency
impediments
fıkıh usûlü
fürû fıkıh
rüşd
ehliyet
akıl
bulûğ
sefeh
hacr
title Fürû-ı Fıkıhtaki Örnekleri ve Yansımalarıyla Fıkıh Usûlünde Rüşd Kavramı
title_full Fürû-ı Fıkıhtaki Örnekleri ve Yansımalarıyla Fıkıh Usûlünde Rüşd Kavramı
title_fullStr Fürû-ı Fıkıhtaki Örnekleri ve Yansımalarıyla Fıkıh Usûlünde Rüşd Kavramı
title_full_unstemmed Fürû-ı Fıkıhtaki Örnekleri ve Yansımalarıyla Fıkıh Usûlünde Rüşd Kavramı
title_short Fürû-ı Fıkıhtaki Örnekleri ve Yansımalarıyla Fıkıh Usûlünde Rüşd Kavramı
title_sort furu i fikihtaki ornekleri ve yansimalariyla fikih usulunde rusd kavrami
topic fiqh method
furu fiqh
maturity
legal capacity
intelligence
legal age
mental deficiency
impediments
fıkıh usûlü
fürû fıkıh
rüşd
ehliyet
akıl
bulûğ
sefeh
hacr
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3319431
work_keys_str_mv AT hasansahin furuıfıkıhtakiornekleriveyansımalarıylafıkıhusulunderusdkavramı