MAXA SCHELERA PLURALISTYCZNA KONCEPCJA WIEDZY

Celem artykułu jest rekonstrukcja koncepcji trzech typów wiedzy, którą Max Scheler przedstawił w swej późnej pracy Światopogląd filozoficzny (1928). Scheler wyróżnił trzy rodzaje wiedzy: empiryczną wiedzę służącą panowaniu nad przyrodą, wiedzę ejdetyczną/esencjalną oraz wiedzę metafizyczną. Autor ro...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Stanisław Czerniak
Format: Article
Language:Polish
Published: Polish Academy of Sciences 2020-09-01
Series:Filozofia i Nauka
Subjects:
Online Access:http://filozofiainauka.ifispan.waw.pl/wp-content/uploads/2020/09/Czerniak_35.pdf
_version_ 1811267708893790208
author Stanisław Czerniak
author_facet Stanisław Czerniak
author_sort Stanisław Czerniak
collection DOAJ
description Celem artykułu jest rekonstrukcja koncepcji trzech typów wiedzy, którą Max Scheler przedstawił w swej późnej pracy Światopogląd filozoficzny (1928). Scheler wyróżnił trzy rodzaje wiedzy: empiryczną wiedzę służącą panowaniu nad przyrodą, wiedzę ejdetyczną/esencjalną oraz wiedzę metafizyczną. Autor rozważa kryteria epistemologiczne tego podziału oraz zastanawia się nad jego założeniami funkcjonalistycznymi. W części polemicznej zarzuca Schelerowi: a) krypto-dualizm w koncepcji wiedzy, która niedostatecznie wyraźnie odróżnia od siebie wiedzę metafizyczną od ejdetycznej; b) całkowite pominięcie w klasyfikacji typów wiedzy statusu humanistyki; c) programowe rozwijanie filozofii wiedzy niezależnie od warsztatu badawczego filozofii nauki, co odrywa tego rodzaju analizę od kontekstu społeczno-historycznego (tzn. od tego, jak się tworzy wiedzę we współczesnych wspólnotach naukowych).
first_indexed 2024-04-12T21:07:43Z
format Article
id doaj.art-d172d45dc57049f9a05649950db7648b
institution Directory Open Access Journal
issn 2300-4711
2545-1936
language Polish
last_indexed 2024-04-12T21:07:43Z
publishDate 2020-09-01
publisher Polish Academy of Sciences
record_format Article
series Filozofia i Nauka
spelling doaj.art-d172d45dc57049f9a05649950db7648b2022-12-22T03:16:40ZpolPolish Academy of SciencesFilozofia i Nauka2300-47112545-19362020-09-0182354610.37240/FiN.2020.8.2.2MAXA SCHELERA PLURALISTYCZNA KONCEPCJA WIEDZYStanisław Czerniak0Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, ul. Nowy Świat 72, 00–330 Warszawa.Celem artykułu jest rekonstrukcja koncepcji trzech typów wiedzy, którą Max Scheler przedstawił w swej późnej pracy Światopogląd filozoficzny (1928). Scheler wyróżnił trzy rodzaje wiedzy: empiryczną wiedzę służącą panowaniu nad przyrodą, wiedzę ejdetyczną/esencjalną oraz wiedzę metafizyczną. Autor rozważa kryteria epistemologiczne tego podziału oraz zastanawia się nad jego założeniami funkcjonalistycznymi. W części polemicznej zarzuca Schelerowi: a) krypto-dualizm w koncepcji wiedzy, która niedostatecznie wyraźnie odróżnia od siebie wiedzę metafizyczną od ejdetycznej; b) całkowite pominięcie w klasyfikacji typów wiedzy statusu humanistyki; c) programowe rozwijanie filozofii wiedzy niezależnie od warsztatu badawczego filozofii nauki, co odrywa tego rodzaju analizę od kontekstu społeczno-historycznego (tzn. od tego, jak się tworzy wiedzę we współczesnych wspólnotach naukowych).http://filozofiainauka.ifispan.waw.pl/wp-content/uploads/2020/09/Czerniak_35.pdfrodzaje wiedzyindukcjaesencjametafizykaantropologia filozoficznamax scheler
spellingShingle Stanisław Czerniak
MAXA SCHELERA PLURALISTYCZNA KONCEPCJA WIEDZY
Filozofia i Nauka
rodzaje wiedzy
indukcja
esencja
metafizyka
antropologia filozoficzna
max scheler
title MAXA SCHELERA PLURALISTYCZNA KONCEPCJA WIEDZY
title_full MAXA SCHELERA PLURALISTYCZNA KONCEPCJA WIEDZY
title_fullStr MAXA SCHELERA PLURALISTYCZNA KONCEPCJA WIEDZY
title_full_unstemmed MAXA SCHELERA PLURALISTYCZNA KONCEPCJA WIEDZY
title_short MAXA SCHELERA PLURALISTYCZNA KONCEPCJA WIEDZY
title_sort maxa schelera pluralistyczna koncepcja wiedzy
topic rodzaje wiedzy
indukcja
esencja
metafizyka
antropologia filozoficzna
max scheler
url http://filozofiainauka.ifispan.waw.pl/wp-content/uploads/2020/09/Czerniak_35.pdf
work_keys_str_mv AT stanisławczerniak maxaschelerapluralistycznakoncepcjawiedzy