Son Dönem Osmanlı Şeyhlerinden Kenân Rifâî: Hayatı, Eserleri ve Tasavvuf Anlayışı
Ken’ân Rifâî, 20. yüzyılın önemli sûfi şeyhlerinden birisidir. Tasavvufî görüşlerinde tevhid ve aşk vurgusu öne çıkan şeyh Ken’ân Rifâî, meşrebinde sahv unsuru galip gelen dengeli ve orta yolu takip etmiş bir sûfî portresi çizmektedir. Söz konusu denge hâli, onun din ve tasavvuf anlayışında da kendi...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Sirnak University
2020-06-01
|
Series: | Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1148706 |
Summary: | Ken’ân Rifâî, 20. yüzyılın önemli sûfi şeyhlerinden birisidir. Tasavvufî
görüşlerinde tevhid ve aşk vurgusu öne çıkan şeyh Ken’ân Rifâî, meşrebinde sahv
unsuru galip gelen dengeli ve orta yolu takip etmiş bir sûfî portresi
çizmektedir. Söz konusu denge hâli, onun din ve tasavvuf anlayışında da
kendisini hissettirmektedir. Bu makalede, Osmanlı son dönem sûfî ve maârifçilerinden
Ken’ân Rifâî’nin hayatı ve tasavvuf anlayışı ortaya konulacaktır. Bunun için
öncelikle onun hayatı ve tasavvuf eğitiminin ayrıntıları hakkında bilgi
verilecektir. Şeyh Ken’ân Rifâî, 1869 yılında Selânik’te dünyaya geldi. Filibe
Hânedanı’na mensup olan Rifâî, 1876 Bulgar isyânı sırasında ailesi ile birlikte
İstanbul’a gelerek Fatih semtine yerleşti. Galatasaray Lisesi’nden
mezuniyetinin ardından, Bâbıâli’de görev aldıktan sonra, Maârif Nezâreti
bünyesindeki kurumlarda çalışmaya başladı. Balıkesir’de başlayan memuriyet
hayatı boyunca, Anadolu’dan Balkanlara, İstanbul’dan Medine’ye kadar birçok
vilayette Maârif müdürlüğü, idarecilik ve müfettişlik gibi vazifelerde bulunan
Ken’ân Rifâî, bu süre zarfında iki tarikattan seyr ü sülûkunu tamamladı.
Filibeli Ethem Efendi’den Kadiri icazeti ve Medine Şeyhü’l-Meşâyıhı Hamza
er-Rifâî’den, Rifâî icazeti alarak, 1908 yılından itibaren Fatih semtindeki
Ümmü Ken’ân Dergâhında resmi olarak şeyhlik görevine başladı. Meclis-i
Meşâyıh’a bağlı bir şeyh olarak on yedi yıl boyunca irşad faaliyetlerine devam
eden Rifâî, yazdığı eserler ve bestelediği ilahilerle tasavvuf literatürüne ve
tekke kültürüne önemli katkılarda bulundu. Ken'ân Rifâî, tekkelerin ilgası ile
ilgili kararı, Hakk'ın bir tecellisi olarak kabul ederek 1925 yılında tekke
faaliyetlerine son vermiştir. Ken’ân Rifâî Osmanlı Devleti’nin geleneksel ve
modern eğitim kurumlarında yetişmiş bir eğitimci ve mutasavvıftır. Onun hayatı
ve tasavvuf anlayışını incelemek, Osmanlı Devleti’nin son döneminde tasavvuf
hareketlerini anlamaya da imkân vermektedir. |
---|---|
ISSN: | 2146-4901 2667-6575 |