Język w procesie kształtowania wrażliwości emocjonalnej dziecka – studium empiryczne

<p>Wrażliwość emocjonalna to pojęcie złożone i nieostre, wielowymiarowe, uwikłane w relacje interpersonalne, czynniki językowe i kontekstualne. W prezentowanym artykule przedmiotem analizy są poznawcze i językowe aspekty wrażliwości emocjonalnej, rozumianej jako zdolność do decentracji afektyw...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Dorota Zdybel, Magda Śliwa
Format: Article
Language:English
Published: Ignatianum University Press 2020-12-01
Series:Studia Paedagogica Ignatiana
Subjects:
Online Access:https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/SPI/article/view/28214
_version_ 1818452556664274944
author Dorota Zdybel
Magda Śliwa
author_facet Dorota Zdybel
Magda Śliwa
author_sort Dorota Zdybel
collection DOAJ
description <p>Wrażliwość emocjonalna to pojęcie złożone i nieostre, wielowymiarowe, uwikłane w relacje interpersonalne, czynniki językowe i kontekstualne. W prezentowanym artykule przedmiotem analizy są poznawcze i językowe aspekty wrażliwości emocjonalnej, rozumianej jako zdolność do decentracji afektywnej, tj. przyjęcia perspektywy partnera rozmowy, wyobrażenia sobie, jak on postrzega i rozumie konkretną sytuację porozumiewania się, jak interpretuje jej zawartość emocjonalną, jakie wyprowadza wnioski. Kluczem do tak rozumianej wrażliwości emocjonalnej jest nie tylko znajomość środków językowych służących ekspresji emocji, ale także – a może przede wszystkim – zdolność do metapoznawczego monitorowania przebiegu interakcji, podejmowania refleksji nad skutecznością własnych zachowań ekspresywnych w zakresie „dostrojenia się” do emocji rozmówcy.</p><p>Głównym celem artykułu jest ukazanie metodologicznych konsekwencji przyjęcia takiej perspektywy badawczej. W teoretycznej części przedstawiono psychologiczne i językoznawcze ujęcie wrażliwości emocjonalnej jako ważnego obszaru kompetencji komunikacyjnych dziecka. W części badawczej ukazano dziecięcą zdolność do formułowania wypowiedzi wrażliwej emocjonalnie w sytuacji konfliktu poznawczego, tj. zderzenia odmiennych sposobów przeżywania tej samej sytuacji komunikacyjnej/doświadczenia życiowego przez partnerów dialogu. Wykorzystano w tym celu test Branta R. Burlesona wraz z opracowaną przez niego skalą oceny poziomu wrażliwości wypowiedzi wspierającej. W podsumowaniu zwrócono uwagę na konsekwencje zaniedbywania wrażliwości emocjonalnej dziecka przez współczesną edukację.</p>
first_indexed 2024-12-14T21:24:58Z
format Article
id doaj.art-d2c2f0a9f53a4f3f8a86e5f47ce8324e
institution Directory Open Access Journal
issn 2450-5358
2450-5366
language English
last_indexed 2024-12-14T21:24:58Z
publishDate 2020-12-01
publisher Ignatianum University Press
record_format Article
series Studia Paedagogica Ignatiana
spelling doaj.art-d2c2f0a9f53a4f3f8a86e5f47ce8324e2022-12-21T22:46:52ZengIgnatianum University PressStudia Paedagogica Ignatiana2450-53582450-53662020-12-0123418920910.12775/SPI.2020.4.00826017Język w procesie kształtowania wrażliwości emocjonalnej dziecka – studium empiryczneDorota Zdybel0Magda Śliwa1Akademia Ignatianum w KrakowiePrzedszkole Montessori Muszelka w Krakowie<p>Wrażliwość emocjonalna to pojęcie złożone i nieostre, wielowymiarowe, uwikłane w relacje interpersonalne, czynniki językowe i kontekstualne. W prezentowanym artykule przedmiotem analizy są poznawcze i językowe aspekty wrażliwości emocjonalnej, rozumianej jako zdolność do decentracji afektywnej, tj. przyjęcia perspektywy partnera rozmowy, wyobrażenia sobie, jak on postrzega i rozumie konkretną sytuację porozumiewania się, jak interpretuje jej zawartość emocjonalną, jakie wyprowadza wnioski. Kluczem do tak rozumianej wrażliwości emocjonalnej jest nie tylko znajomość środków językowych służących ekspresji emocji, ale także – a może przede wszystkim – zdolność do metapoznawczego monitorowania przebiegu interakcji, podejmowania refleksji nad skutecznością własnych zachowań ekspresywnych w zakresie „dostrojenia się” do emocji rozmówcy.</p><p>Głównym celem artykułu jest ukazanie metodologicznych konsekwencji przyjęcia takiej perspektywy badawczej. W teoretycznej części przedstawiono psychologiczne i językoznawcze ujęcie wrażliwości emocjonalnej jako ważnego obszaru kompetencji komunikacyjnych dziecka. W części badawczej ukazano dziecięcą zdolność do formułowania wypowiedzi wrażliwej emocjonalnie w sytuacji konfliktu poznawczego, tj. zderzenia odmiennych sposobów przeżywania tej samej sytuacji komunikacyjnej/doświadczenia życiowego przez partnerów dialogu. Wykorzystano w tym celu test Branta R. Burlesona wraz z opracowaną przez niego skalą oceny poziomu wrażliwości wypowiedzi wspierającej. W podsumowaniu zwrócono uwagę na konsekwencje zaniedbywania wrażliwości emocjonalnej dziecka przez współczesną edukację.</p>https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/SPI/article/view/28214wrażliwość emocjonalnakompetencje komunikacyjne dzieckadecentracja afektywnakomunikacja wspierającajęzyk emocji
spellingShingle Dorota Zdybel
Magda Śliwa
Język w procesie kształtowania wrażliwości emocjonalnej dziecka – studium empiryczne
Studia Paedagogica Ignatiana
wrażliwość emocjonalna
kompetencje komunikacyjne dziecka
decentracja afektywna
komunikacja wspierająca
język emocji
title Język w procesie kształtowania wrażliwości emocjonalnej dziecka – studium empiryczne
title_full Język w procesie kształtowania wrażliwości emocjonalnej dziecka – studium empiryczne
title_fullStr Język w procesie kształtowania wrażliwości emocjonalnej dziecka – studium empiryczne
title_full_unstemmed Język w procesie kształtowania wrażliwości emocjonalnej dziecka – studium empiryczne
title_short Język w procesie kształtowania wrażliwości emocjonalnej dziecka – studium empiryczne
title_sort jezyk w procesie ksztaltowania wrazliwosci emocjonalnej dziecka studium empiryczne
topic wrażliwość emocjonalna
kompetencje komunikacyjne dziecka
decentracja afektywna
komunikacja wspierająca
język emocji
url https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/SPI/article/view/28214
work_keys_str_mv AT dorotazdybel jezykwprocesiekształtowaniawrazliwosciemocjonalnejdzieckastudiumempiryczne
AT magdasliwa jezykwprocesiekształtowaniawrazliwosciemocjonalnejdzieckastudiumempiryczne