Obowiązek „celibatu wstrzemięźliwości” duchownych w Kościele starożytnym według przepisów prawa kościelnego i prawa rzymskiego (IV - V wiek)

W Kościele starożytnym nie znano celibatu w sensie obowiązku zachowania bezżeństwa przez wyższych duchownych. Udzielano święceń mężczyznom żonatym, jak i dobrowolnie żyjącym w bezżeństwie. Istniała jednak praktyka zachowania całkowitej wstrzemięźliwości przez diakonów, prezbiterów i biskupów, po pr...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Wojciech Stanisław Wąsik
Format: Article
Language:English
Published: The John Paul II Catholic University of Lublin 2024-03-01
Series:Vox Patrum
Subjects:
Online Access:https://czasopisma.kul.pl/index.php/vp/article/view/16623
_version_ 1827317603680387072
author Wojciech Stanisław Wąsik
author_facet Wojciech Stanisław Wąsik
author_sort Wojciech Stanisław Wąsik
collection DOAJ
description W Kościele starożytnym nie znano celibatu w sensie obowiązku zachowania bezżeństwa przez wyższych duchownych. Udzielano święceń mężczyznom żonatym, jak i dobrowolnie żyjącym w bezżeństwie. Istniała jednak praktyka zachowania całkowitej wstrzemięźliwości przez diakonów, prezbiterów i biskupów, po przyjęciu święceń. Do IV w. nie było norm prawa stanowionego przez Kościół na ten temat, co wynikało z surowych przepisów prawa rzymskiego, które wymierzone było w celibatariuszy. Chodziło o to, aby nie dawać pretekstu do prześladowania chrześcijan. Dopiero wprowadzenie przez Konstantyna Wielkiego w IV w. nowych zasad polityki religijnej zmieniło sytuację. Synod w Elwirze wprowadził najstarsze, stanowione prawo partykularne, dotyczące celibatu wstrzemięźliwości. Kolejne synody nakazywały duchownym wstrzemięźliwość, ze względu na pełnioną służbę Bożą, a za jej niezachowanie wprowadziły kary, w postaci utraty urzędu kościelnego. Synody zabraniały udzielania święceń mężczyznom drugi raz żonatym oraz tzw. małżeństw duchowych kleru z synezaktami. Sobór Nicejski I wprowadził prawo dla całego Kościoła. Nie tylko nakazał duchownym życie w doskonałej wstrzemięźliwości, ale też zakazał duchownym żonatym, zamieszkania z prawowitą żoną. Papieże z IV i V w., wydawali dekretały, nakazując duchownym zachowanie celibatu wstrzemięźliwości, a uzasadniali to sprawowaniem kultu Bożego. Również prawo rzymskie usankcjonowało istniejący w Kościele celibat wstrzemięźliwości.
first_indexed 2024-04-24T23:42:44Z
format Article
id doaj.art-d2c3c6fb49a04957bc5838a869efe036
institution Directory Open Access Journal
issn 0860-9411
2719-3586
language English
last_indexed 2024-04-24T23:42:44Z
publishDate 2024-03-01
publisher The John Paul II Catholic University of Lublin
record_format Article
series Vox Patrum
spelling doaj.art-d2c3c6fb49a04957bc5838a869efe0362024-03-15T11:23:37ZengThe John Paul II Catholic University of LublinVox Patrum0860-94112719-35862024-03-018910.31743/vp.16623Obowiązek „celibatu wstrzemięźliwości” duchownych w Kościele starożytnym według przepisów prawa kościelnego i prawa rzymskiego (IV - V wiek)Wojciech Stanisław Wąsik0Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II W Kościele starożytnym nie znano celibatu w sensie obowiązku zachowania bezżeństwa przez wyższych duchownych. Udzielano święceń mężczyznom żonatym, jak i dobrowolnie żyjącym w bezżeństwie. Istniała jednak praktyka zachowania całkowitej wstrzemięźliwości przez diakonów, prezbiterów i biskupów, po przyjęciu święceń. Do IV w. nie było norm prawa stanowionego przez Kościół na ten temat, co wynikało z surowych przepisów prawa rzymskiego, które wymierzone było w celibatariuszy. Chodziło o to, aby nie dawać pretekstu do prześladowania chrześcijan. Dopiero wprowadzenie przez Konstantyna Wielkiego w IV w. nowych zasad polityki religijnej zmieniło sytuację. Synod w Elwirze wprowadził najstarsze, stanowione prawo partykularne, dotyczące celibatu wstrzemięźliwości. Kolejne synody nakazywały duchownym wstrzemięźliwość, ze względu na pełnioną służbę Bożą, a za jej niezachowanie wprowadziły kary, w postaci utraty urzędu kościelnego. Synody zabraniały udzielania święceń mężczyznom drugi raz żonatym oraz tzw. małżeństw duchowych kleru z synezaktami. Sobór Nicejski I wprowadził prawo dla całego Kościoła. Nie tylko nakazał duchownym życie w doskonałej wstrzemięźliwości, ale też zakazał duchownym żonatym, zamieszkania z prawowitą żoną. Papieże z IV i V w., wydawali dekretały, nakazując duchownym zachowanie celibatu wstrzemięźliwości, a uzasadniali to sprawowaniem kultu Bożego. Również prawo rzymskie usankcjonowało istniejący w Kościele celibat wstrzemięźliwości. https://czasopisma.kul.pl/index.php/vp/article/view/16623celibatwstrzemięźliwośćduchowieństwosynod kościelnySobór powszechnydekretały papieskie
spellingShingle Wojciech Stanisław Wąsik
Obowiązek „celibatu wstrzemięźliwości” duchownych w Kościele starożytnym według przepisów prawa kościelnego i prawa rzymskiego (IV - V wiek)
Vox Patrum
celibat
wstrzemięźliwość
duchowieństwo
synod kościelny
Sobór powszechny
dekretały papieskie
title Obowiązek „celibatu wstrzemięźliwości” duchownych w Kościele starożytnym według przepisów prawa kościelnego i prawa rzymskiego (IV - V wiek)
title_full Obowiązek „celibatu wstrzemięźliwości” duchownych w Kościele starożytnym według przepisów prawa kościelnego i prawa rzymskiego (IV - V wiek)
title_fullStr Obowiązek „celibatu wstrzemięźliwości” duchownych w Kościele starożytnym według przepisów prawa kościelnego i prawa rzymskiego (IV - V wiek)
title_full_unstemmed Obowiązek „celibatu wstrzemięźliwości” duchownych w Kościele starożytnym według przepisów prawa kościelnego i prawa rzymskiego (IV - V wiek)
title_short Obowiązek „celibatu wstrzemięźliwości” duchownych w Kościele starożytnym według przepisów prawa kościelnego i prawa rzymskiego (IV - V wiek)
title_sort obowiazek celibatu wstrzemiezliwosci duchownych w kosciele starozytnym wedlug przepisow prawa koscielnego i prawa rzymskiego iv v wiek
topic celibat
wstrzemięźliwość
duchowieństwo
synod kościelny
Sobór powszechny
dekretały papieskie
url https://czasopisma.kul.pl/index.php/vp/article/view/16623
work_keys_str_mv AT wojciechstanisławwasik obowiazekcelibatuwstrzemiezliwosciduchownychwkoscielestarozytnymwedługprzepisowprawakoscielnegoiprawarzymskiegoivvwiek