BOZKIR BİRLİĞİ KAYA BİRİMLERİNİN TRİYAS RİFTLEŞMESİ İLE KONTROL EDİLEN DİYAJENETİK TARİHÇESİ, BOZKIR-KONYA
Toros Kuşağı’nın kuzey birimlerinden Bozkır Birliği, yapısal konumlarına göre, alttan üste doğru, riftleşme öncesi kayaları temsil eden Üst Triyas yaşlı Korualan Grubu, riftleşmeyle eş zamanlı Üst Triyas-Üst Kretase yaşlı Huğlu Grubu ve Jura-Kretase yaşlı Boyalı Tepe Grubu birimlerinden oluşmaktadır...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
General Directorate of Mineral Research and Exploration
2016-10-01
|
| Series: | Bulletin of the Mineral Research and Exploration |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/26489/266051?publisher=mta |
| Summary: | Toros Kuşağı’nın kuzey birimlerinden Bozkır Birliği, yapısal konumlarına
göre, alttan üste doğru, riftleşme öncesi kayaları temsil eden Üst Triyas yaşlı
Korualan Grubu, riftleşmeyle eş zamanlı Üst Triyas-Üst Kretase yaşlı Huğlu
Grubu ve Jura-Kretase yaşlı Boyalı Tepe Grubu birimlerinden oluşmaktadır.
Korualan Grubu; radyolarit ve çört arakatkılı, karbonat (kireçtaşı, dolomitik
kireçtaşı, dolomit) ve klastik kayaç (kumtaşı, silttaşı, çamurtaşı, şeyl)
ardalanması ile temsil edilmektedir. Huğlu Grubu; radyolarit, kireçtaşı ve
klastik kayaç (kumtaşı, silttaşı, şeyl) arakatkıları içeren volkanik (bazalt,
andezit) ve piroklastik (tüflü kumtaşı) kayaçlardan; Boyalı Tepe Grubu ise
bütünüyle karbonat kayaçlarından oluşmaktadır. Bozkır Birliği’nin
karbonat-silisiklastik-volkanojenik kayaçları bolluk sırasına göre karbonat
(kalsit, dolomit), kuvars, feldispat (plajiyoklaz, anortoklaz), fillosilikat
(illit, klorit, karışık tabakalı illit-klorit / I-C ve klorit-vermikülit / C-V,
klorit-smektit / C-S ve ender smektit), ojit, hematit, analsim ve höylandit
içermektedir. İllit Kübler indeksi verilerine göre; Korualan Grubu litolojileri
düşük dereceli diyajenez, Huğlu Grubu litolojileri ise yüksek dereceli
diyajenez-ankizon derecesini yansıtmaktadır. Riftleşme öncesi birimlere ait
illit/mikalar muskovitik, riftleşmeyle ilişkili birimlere ait olanlar ise
fenjitik ve seladonitik bileşime sahiptir. İllitlerde iz ve nadir toprak
element (REE) içeriklerinin kondrite göre dağılımları Korualan ve Huğlu
grupları için benzer yönelim sunmakta, ancak bu elementlerin miktarları Huğlu
Grubu’nda az da olsa artmaktadır. İllit minerallerini oluşturan suyun d18O–dD
izotopsal bileşimi deniz suyu bileşiminden uzak olup; Doğu Akdeniz Meteorik Su
(DAMS) ile magmatik su bileşimi arasında yer almaktadır. Bozkır Birliği
kayaçlarından elde edilen veriler, riftleşme öncesi ve riftleşmeyle eş zamanlı
birimlerin farklı mineralojikpetrografik ve jeokimyasal özelliklere sahip
olduğunu göstermektedir. Riftleşmeyle ilişkili gerilme ve kabuk incelmesi
nedeni ile riftin iç kısmındaki giderek gençleşen birimler kenarlarda kalan
daha yaşlı birimlere göre daha fazla gömülerek ve ısınarak daha yüksek
diyajenez koşullarına uğramış olmalıdırlar. |
|---|---|
| ISSN: | 0026-4563 2651-3048 |