Klasik ve Modern Dönem Tefsir Kaynaklarında Ayetlerin Yorumlanmasında Kafkasya-Azerbaycan Coğrafyasına Dair Zikredilen Rivayetlerin Tespit ve Tahlili
Bu çalışmada Kafkasya ve özellikle Güney Kafkasya’nın Azerbaycan coğrafyasına ait klasik ve modern Tefsir kaynaklarında zikredilen olay ve yerlerin tespit ve tahlili yapılmıştır. Bu konunun temellenmesi için öncelikli olarak bölge tarihi ile ilgili kaynaklar taranıp literatür tespitinde bulunulmuştu...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Nevsehir Haci Bektas Veli University
2023-07-01
|
| Series: | Umde Dini Tetkikler Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3190169 |
| _version_ | 1827381900508921856 |
|---|---|
| author | Yakup Bıyıkoğlu |
| author_facet | Yakup Bıyıkoğlu |
| author_sort | Yakup Bıyıkoğlu |
| collection | DOAJ |
| description | Bu çalışmada Kafkasya ve özellikle Güney Kafkasya’nın Azerbaycan coğrafyasına ait klasik ve modern Tefsir kaynaklarında zikredilen olay ve yerlerin tespit ve tahlili yapılmıştır. Bu konunun temellenmesi için öncelikli olarak bölge tarihi ile ilgili kaynaklar taranıp literatür tespitinde bulunulmuştur. Yapılan araştırmalar sonucunda Kur’ân tarihine dair kırâat ilmi ile alakalı olarak zikredilen birtakım olayların Azerbaycan bölgesinde meydana geldiği görülmüştür. Yine kaynaklarda ayetlerin tefsiri yapılırken coğrafyaya ilişkin cereyan eden birtakım hususlara da değinildiği tespit edilmiştir. Kur’ân kıssaları bağlamında kaynaklara bakıldığında Kehf sûresinde anlatılan Zülkarneyn kıssasındaki Ye’cüc ve Me’cüc’ün zulmüne karşılık bölge halkının isteği üzere Zülkarneyn’in inşa ettiği seddin yüksek ihtimalle bu coğrafyada bulunduğu görülür. Bir görüşe göre “Ashâbü’r-ress” isimli topluluğun, Azerbaycan bölgesinde yaşamış ve peygamberlerini öldürmüş bir kavim oldukları ve peygamberlerini dinlemedikleri için cezalandırıldıkları şeklinde rivâyet de mevcuttur. Ayrıca Kur’ân’da Hızır-Mûsa kıssasına bağlı olarak zikredilen “Mecmau’l-Bahreyn” ile ilgili zikredilen birtakım rivâyetler de bu bölge ile ilişkilendirilmektedir. Sonuç olarak bu çalışmada klasik ve modern dönem kaynaklar üzerinden Kafkasya-Azerbaycan bölgesinde vuku bulan olay ve mekânlara dair rivâyetler incelenmiş, söz konusu coğrafyanın Tefsir ilmi literatüründeki önemi ortaya konmuştur. |
| first_indexed | 2024-03-08T14:10:24Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-d46dcc7198f24a46a40e27dd7cb9f4fb |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2667-4939 |
| language | Arabic |
| last_indexed | 2024-03-08T14:10:24Z |
| publishDate | 2023-07-01 |
| publisher | Nevsehir Haci Bektas Veli University |
| record_format | Article |
| series | Umde Dini Tetkikler Dergisi |
| spelling | doaj.art-d46dcc7198f24a46a40e27dd7cb9f4fb2024-01-14T17:53:36ZaraNevsehir Haci Bektas Veli UniversityUmde Dini Tetkikler Dergisi2667-49392023-07-016114416310.54122/umde.1310098371Klasik ve Modern Dönem Tefsir Kaynaklarında Ayetlerin Yorumlanmasında Kafkasya-Azerbaycan Coğrafyasına Dair Zikredilen Rivayetlerin Tespit ve TahliliYakup Bıyıkoğlu0TEKİRDAĞ NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİBu çalışmada Kafkasya ve özellikle Güney Kafkasya’nın Azerbaycan coğrafyasına ait klasik ve modern Tefsir kaynaklarında zikredilen olay ve yerlerin tespit ve tahlili yapılmıştır. Bu konunun temellenmesi için öncelikli olarak bölge tarihi ile ilgili kaynaklar taranıp literatür tespitinde bulunulmuştur. Yapılan araştırmalar sonucunda Kur’ân tarihine dair kırâat ilmi ile alakalı olarak zikredilen birtakım olayların Azerbaycan bölgesinde meydana geldiği görülmüştür. Yine kaynaklarda ayetlerin tefsiri yapılırken coğrafyaya ilişkin cereyan eden birtakım hususlara da değinildiği tespit edilmiştir. Kur’ân kıssaları bağlamında kaynaklara bakıldığında Kehf sûresinde anlatılan Zülkarneyn kıssasındaki Ye’cüc ve Me’cüc’ün zulmüne karşılık bölge halkının isteği üzere Zülkarneyn’in inşa ettiği seddin yüksek ihtimalle bu coğrafyada bulunduğu görülür. Bir görüşe göre “Ashâbü’r-ress” isimli topluluğun, Azerbaycan bölgesinde yaşamış ve peygamberlerini öldürmüş bir kavim oldukları ve peygamberlerini dinlemedikleri için cezalandırıldıkları şeklinde rivâyet de mevcuttur. Ayrıca Kur’ân’da Hızır-Mûsa kıssasına bağlı olarak zikredilen “Mecmau’l-Bahreyn” ile ilgili zikredilen birtakım rivâyetler de bu bölge ile ilişkilendirilmektedir. Sonuç olarak bu çalışmada klasik ve modern dönem kaynaklar üzerinden Kafkasya-Azerbaycan bölgesinde vuku bulan olay ve mekânlara dair rivâyetler incelenmiş, söz konusu coğrafyanın Tefsir ilmi literatüründeki önemi ortaya konmuştur.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3190169tefsiri̇slâm tarihi ve coğrafyasıkafkasyaazerbaycankıssatafsīrhistory and geography of islamcaucasusazerbaijankissa |
| spellingShingle | Yakup Bıyıkoğlu Klasik ve Modern Dönem Tefsir Kaynaklarında Ayetlerin Yorumlanmasında Kafkasya-Azerbaycan Coğrafyasına Dair Zikredilen Rivayetlerin Tespit ve Tahlili Umde Dini Tetkikler Dergisi tefsir i̇slâm tarihi ve coğrafyası kafkasya azerbaycan kıssa tafsīr history and geography of islam caucasus azerbaijan kissa |
| title | Klasik ve Modern Dönem Tefsir Kaynaklarında Ayetlerin Yorumlanmasında Kafkasya-Azerbaycan Coğrafyasına Dair Zikredilen Rivayetlerin Tespit ve Tahlili |
| title_full | Klasik ve Modern Dönem Tefsir Kaynaklarında Ayetlerin Yorumlanmasında Kafkasya-Azerbaycan Coğrafyasına Dair Zikredilen Rivayetlerin Tespit ve Tahlili |
| title_fullStr | Klasik ve Modern Dönem Tefsir Kaynaklarında Ayetlerin Yorumlanmasında Kafkasya-Azerbaycan Coğrafyasına Dair Zikredilen Rivayetlerin Tespit ve Tahlili |
| title_full_unstemmed | Klasik ve Modern Dönem Tefsir Kaynaklarında Ayetlerin Yorumlanmasında Kafkasya-Azerbaycan Coğrafyasına Dair Zikredilen Rivayetlerin Tespit ve Tahlili |
| title_short | Klasik ve Modern Dönem Tefsir Kaynaklarında Ayetlerin Yorumlanmasında Kafkasya-Azerbaycan Coğrafyasına Dair Zikredilen Rivayetlerin Tespit ve Tahlili |
| title_sort | klasik ve modern donem tefsir kaynaklarinda ayetlerin yorumlanmasinda kafkasya azerbaycan cografyasina dair zikredilen rivayetlerin tespit ve tahlili |
| topic | tefsir i̇slâm tarihi ve coğrafyası kafkasya azerbaycan kıssa tafsīr history and geography of islam caucasus azerbaijan kissa |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3190169 |
| work_keys_str_mv | AT yakupbıyıkoglu klasikvemoderndonemtefsirkaynaklarındaayetlerinyorumlanmasındakafkasyaazerbaycancografyasınadairzikredilenrivayetlerintespitvetahlili |