Geneza filmu atemporalnego
Tekst jest rozdziałem wprowadzającym do książki Out of Time: Desire in Atemporal Cinema (2011). Autor jest przedstawicielem psychoanalitycznego nurtu w teorii filmu. Tym razem zastanawia się nad kwestią czasu, temporalności i atemporalności w kinie. Interesuje go pewna tendencja sztuki nowoczesnej,...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Institute of Art of the Polish Academy of Sciences
2014-06-01
|
| Series: | Kwartalnik Filmowy |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/2314 |
| _version_ | 1797388022015066112 |
|---|---|
| author | Todd McGowan |
| author_facet | Todd McGowan |
| author_sort | Todd McGowan |
| collection | DOAJ |
| description |
Tekst jest rozdziałem wprowadzającym do książki Out of Time: Desire in Atemporal Cinema (2011). Autor jest przedstawicielem psychoanalitycznego nurtu w teorii filmu. Tym razem zastanawia się nad kwestią czasu, temporalności i atemporalności w kinie. Interesuje go pewna tendencja sztuki nowoczesnej, żywotna także w filozofii, teorii kultury i nauki, która czas stawia w centrum swoich dociekań, począwszy do Virginii Woolf i Prousta, przez Einsteina, po fenomenologię. McGowan szuka argumentów u Heideggera, Bergsona, Levinasa, ale także u Marksa, sięga też do teorii filmu Kracauera, Bazina i Deleuze’a, by wykazać, że film ze wszystkich sztuk jest najmocniej predestynowany do eksplorowania problematyki temporalności i że to w kinie widz zyskuje możliwość doświadczania czasu w sposób wyjątkowy, a zarazem głęboko autentyczny. Esencją tego doświadczenia staje się stopniowe odchodzenie od chronologii na rzecz radykalnych zaburzeń porządku czasowego, nie tylko na poziomie fabuły, ale przede wszystkim na płaszczyźnie formalnej. Widz zostaje zmuszony, by doświadczyć temporalnej konfuzji w kinie jako odzwierciedlenia fundamentalnego doświadczenia egzystencjalnego. To doświadczenie McGowan filtruje przez psychoanalityczną teorię popędu i podmiotowości, która konstytuuje się w powtarzalnym procesie utraty obiektu pragnienia. Pozostałe rozdziały książki są poświęcone filmom nurtu atemporalnego, który znakomicie odzwierciedla ten aspekt współczesności.
Tekst jest tłumaczeniem wprowadzenia (Introduction: The Origins of the Atemporal Film) do książki Todda McGowana Out of Time: Desire in Atemporal Cinema, University of Minnesota Press, Minneapolis 2011. Copyright © 2011 by the Regents of the University of Minnesota.
Ze względu na ograniczenia praw autorskich artykuł jest dostępny tylko w wydaniu papierowym.
|
| first_indexed | 2024-03-08T22:33:46Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-d5227f19e951485897f1bb3640a80831 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 0452-9502 2719-2725 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-08T22:33:46Z |
| publishDate | 2014-06-01 |
| publisher | Institute of Art of the Polish Academy of Sciences |
| record_format | Article |
| series | Kwartalnik Filmowy |
| spelling | doaj.art-d5227f19e951485897f1bb3640a808312023-12-17T16:30:24ZengInstitute of Art of the Polish Academy of SciencesKwartalnik Filmowy0452-95022719-27252014-06-018610.36744/kf.2314Geneza filmu atemporalnegoTodd McGowan0Uniwersytet Vermontu Tekst jest rozdziałem wprowadzającym do książki Out of Time: Desire in Atemporal Cinema (2011). Autor jest przedstawicielem psychoanalitycznego nurtu w teorii filmu. Tym razem zastanawia się nad kwestią czasu, temporalności i atemporalności w kinie. Interesuje go pewna tendencja sztuki nowoczesnej, żywotna także w filozofii, teorii kultury i nauki, która czas stawia w centrum swoich dociekań, począwszy do Virginii Woolf i Prousta, przez Einsteina, po fenomenologię. McGowan szuka argumentów u Heideggera, Bergsona, Levinasa, ale także u Marksa, sięga też do teorii filmu Kracauera, Bazina i Deleuze’a, by wykazać, że film ze wszystkich sztuk jest najmocniej predestynowany do eksplorowania problematyki temporalności i że to w kinie widz zyskuje możliwość doświadczania czasu w sposób wyjątkowy, a zarazem głęboko autentyczny. Esencją tego doświadczenia staje się stopniowe odchodzenie od chronologii na rzecz radykalnych zaburzeń porządku czasowego, nie tylko na poziomie fabuły, ale przede wszystkim na płaszczyźnie formalnej. Widz zostaje zmuszony, by doświadczyć temporalnej konfuzji w kinie jako odzwierciedlenia fundamentalnego doświadczenia egzystencjalnego. To doświadczenie McGowan filtruje przez psychoanalityczną teorię popędu i podmiotowości, która konstytuuje się w powtarzalnym procesie utraty obiektu pragnienia. Pozostałe rozdziały książki są poświęcone filmom nurtu atemporalnego, który znakomicie odzwierciedla ten aspekt współczesności. Tekst jest tłumaczeniem wprowadzenia (Introduction: The Origins of the Atemporal Film) do książki Todda McGowana Out of Time: Desire in Atemporal Cinema, University of Minnesota Press, Minneapolis 2011. Copyright © 2011 by the Regents of the University of Minnesota. Ze względu na ograniczenia praw autorskich artykuł jest dostępny tylko w wydaniu papierowym. https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/2314film atemporalnytemporalnośćatemporalnośćczas |
| spellingShingle | Todd McGowan Geneza filmu atemporalnego Kwartalnik Filmowy film atemporalny temporalność atemporalność czas |
| title | Geneza filmu atemporalnego |
| title_full | Geneza filmu atemporalnego |
| title_fullStr | Geneza filmu atemporalnego |
| title_full_unstemmed | Geneza filmu atemporalnego |
| title_short | Geneza filmu atemporalnego |
| title_sort | geneza filmu atemporalnego |
| topic | film atemporalny temporalność atemporalność czas |
| url | https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/2314 |
| work_keys_str_mv | AT toddmcgowan genezafilmuatemporalnego |