Güç ve Teslimiyet Sembolü Olarak Moğollarda Kemer/Kuşak
İç Asya tarihinin siyasi örgütlenmesi içerisinde Moğollar bozkır geleneğinin en önemli halkalarından birini oluşturmaktaydı. Türk-Moğol siyasi ve kültürel yapısı, bütünleşik bir çerçeve içerisinde doğmuş ve gelişimini sürdürmüştür. Bu doğrultuda mitsel öğeler, destansı anlatılar ve kültürel motifler...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Atatürk University
2024-03-01
|
| Series: | Current Perspectives in Social Sciences |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3802344 |
| _version_ | 1797247658087153664 |
|---|---|
| author | Coşkun Erdoğan |
| author_facet | Coşkun Erdoğan |
| author_sort | Coşkun Erdoğan |
| collection | DOAJ |
| description | İç Asya tarihinin siyasi örgütlenmesi içerisinde Moğollar bozkır geleneğinin en önemli halkalarından birini oluşturmaktaydı. Türk-Moğol siyasi ve kültürel yapısı, bütünleşik bir çerçeve içerisinde doğmuş ve gelişimini sürdürmüştür. Bu doğrultuda mitsel öğeler, destansı anlatılar ve kültürel motifler kadim dönemlerden gelen psişik yapısıyla zaman içerisinde bahsi geçen toplumlarda zengin bir anlam derinliğine ulaşmıştır. Kemer/Kuşak’ın kullanımı da aynı gelişim seyri içerisinde Türklerden Moğollara taşınarak devam etmiş ve hatta Moğollar bu motifi siyasi ve sosyal alanda güç, iktidar, teslimiyet ve itaat anlamlarını baskın bir şekilde deruhte ederek kullanmışlardır. Daha sonra sembolik anlamlar yüklenen bu tür kültürleşmiş öğeler üzerinden gücün ve teslimiyetin göstergesi olan birçok tören ve ayinler de tertip etmişlerdir. Nitekim Cengiz Han bozkır kültür çevresi içerisinde kabileler halinde yaşayan toplulukların inanç değerlerine saygı duymuş ve onların geleneklerinin koruyucu ruhunu kendi başarılarının temel dayanağı yapmıştır. Cengiz Han ve ardılları arasında kemer/kuşak kullanımı inanç temelli bir düşünce altyapısını özünde taşıyarak siyasi ve sosyal alanda önemli bir sembol olarak kullanılmıştır. Aynı zamanda onun halefleri Tanrısal iradenin tecellisini ve Altın Urug olarak gücü temsil ederken, kemer motifinin simgeselliğini siyasi alanda etkinleştirmişlerdir. Güç ve iktidarın kaynağı olan Tanrısal iradenin temsili ise aslında figüratif dünyalarında mitolojk inançlarının bir yansıması olarak görülmektedir. Bu doğrultuda Moğollar arasında şaman elbiselerinde ve onun üzerindeki motiflerde çeşitli işlevselliklerle kemer kullanılmıştır. Bilhassa iradenin teslimi, özgürlüğün sunumu ve itaat olarak inanç dünyasında imgesellik kazanan kemer her daim bu özelliğini içinde barındırarak algılanmıştır. Ayrıca tarihsel süreç içerisinde kemerin bu simgeselliği Türk ve Moğollar tarafından yayıldıkları alanlara taşınmış ve Müslüman toplumlar arasında da kullanımı yaygınlaşmıştır. Araştırmada kemerin hem siyasi bir simge olarak Moğollarda kazandığı anlam ve törenlerdeki kullanımı üzerinden işlevselliği incelenecek hem de sosyal hayattaki yansımaları ele alınacaktır. |
| first_indexed | 2024-04-24T20:02:11Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-d72d5063901040b3ab5d02bfa1421be3 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2822-3160 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-24T20:02:11Z |
| publishDate | 2024-03-01 |
| publisher | Atatürk University |
| record_format | Article |
| series | Current Perspectives in Social Sciences |
| spelling | doaj.art-d72d5063901040b3ab5d02bfa1421be32024-03-24T07:29:10ZengAtatürk UniversityCurrent Perspectives in Social Sciences2822-31602024-03-0128113714655Güç ve Teslimiyet Sembolü Olarak Moğollarda Kemer/KuşakCoşkun Erdoğan0ATATÜRK ÜNİVERSİTESİİç Asya tarihinin siyasi örgütlenmesi içerisinde Moğollar bozkır geleneğinin en önemli halkalarından birini oluşturmaktaydı. Türk-Moğol siyasi ve kültürel yapısı, bütünleşik bir çerçeve içerisinde doğmuş ve gelişimini sürdürmüştür. Bu doğrultuda mitsel öğeler, destansı anlatılar ve kültürel motifler kadim dönemlerden gelen psişik yapısıyla zaman içerisinde bahsi geçen toplumlarda zengin bir anlam derinliğine ulaşmıştır. Kemer/Kuşak’ın kullanımı da aynı gelişim seyri içerisinde Türklerden Moğollara taşınarak devam etmiş ve hatta Moğollar bu motifi siyasi ve sosyal alanda güç, iktidar, teslimiyet ve itaat anlamlarını baskın bir şekilde deruhte ederek kullanmışlardır. Daha sonra sembolik anlamlar yüklenen bu tür kültürleşmiş öğeler üzerinden gücün ve teslimiyetin göstergesi olan birçok tören ve ayinler de tertip etmişlerdir. Nitekim Cengiz Han bozkır kültür çevresi içerisinde kabileler halinde yaşayan toplulukların inanç değerlerine saygı duymuş ve onların geleneklerinin koruyucu ruhunu kendi başarılarının temel dayanağı yapmıştır. Cengiz Han ve ardılları arasında kemer/kuşak kullanımı inanç temelli bir düşünce altyapısını özünde taşıyarak siyasi ve sosyal alanda önemli bir sembol olarak kullanılmıştır. Aynı zamanda onun halefleri Tanrısal iradenin tecellisini ve Altın Urug olarak gücü temsil ederken, kemer motifinin simgeselliğini siyasi alanda etkinleştirmişlerdir. Güç ve iktidarın kaynağı olan Tanrısal iradenin temsili ise aslında figüratif dünyalarında mitolojk inançlarının bir yansıması olarak görülmektedir. Bu doğrultuda Moğollar arasında şaman elbiselerinde ve onun üzerindeki motiflerde çeşitli işlevselliklerle kemer kullanılmıştır. Bilhassa iradenin teslimi, özgürlüğün sunumu ve itaat olarak inanç dünyasında imgesellik kazanan kemer her daim bu özelliğini içinde barındırarak algılanmıştır. Ayrıca tarihsel süreç içerisinde kemerin bu simgeselliği Türk ve Moğollar tarafından yayıldıkları alanlara taşınmış ve Müslüman toplumlar arasında da kullanımı yaygınlaşmıştır. Araştırmada kemerin hem siyasi bir simge olarak Moğollarda kazandığı anlam ve törenlerdeki kullanımı üzerinden işlevselliği incelenecek hem de sosyal hayattaki yansımaları ele alınacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3802344moğolcengiz hankemerkuşaktören |
| spellingShingle | Coşkun Erdoğan Güç ve Teslimiyet Sembolü Olarak Moğollarda Kemer/Kuşak Current Perspectives in Social Sciences moğol cengiz han kemer kuşak tören |
| title | Güç ve Teslimiyet Sembolü Olarak Moğollarda Kemer/Kuşak |
| title_full | Güç ve Teslimiyet Sembolü Olarak Moğollarda Kemer/Kuşak |
| title_fullStr | Güç ve Teslimiyet Sembolü Olarak Moğollarda Kemer/Kuşak |
| title_full_unstemmed | Güç ve Teslimiyet Sembolü Olarak Moğollarda Kemer/Kuşak |
| title_short | Güç ve Teslimiyet Sembolü Olarak Moğollarda Kemer/Kuşak |
| title_sort | guc ve teslimiyet sembolu olarak mogollarda kemer kusak |
| topic | moğol cengiz han kemer kuşak tören |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3802344 |
| work_keys_str_mv | AT coskunerdogan gucveteslimiyetsemboluolarakmogollardakemerkusak |