Mizahın Arka Sokakları: Gülmece Kültürü ve Argo Üzerinden Karikatürü Yeniden Okumak

Mizah kültürü içerdiği şeyler açısından düşünüldüğünde sözlü kültüre dair öğelerden bağımsız düşünülemez. Gücünü mevcut eşitsizlikler ve dilsel pratiklerden alan mizah kültürü eleştirel üslubunu oluştururken dile dair birçok enstrümandan yararlanmaktadır. Bunların başında da argo gelmektedir. Mizah...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Tahsin Emre FIRAT
Format: Article
Language:English
Published: Gaziantep University 2020-04-01
Series:Gaziantep University Journal of Social Sciences
Subjects:
Online Access:http://dergipark.org.tr/tr/pub/jss/issue/53719/616847?publisher=gantep
_version_ 1797923785837379584
author Tahsin Emre FIRAT
author_facet Tahsin Emre FIRAT
author_sort Tahsin Emre FIRAT
collection DOAJ
description Mizah kültürü içerdiği şeyler açısından düşünüldüğünde sözlü kültüre dair öğelerden bağımsız düşünülemez. Gücünü mevcut eşitsizlikler ve dilsel pratiklerden alan mizah kültürü eleştirel üslubunu oluştururken dile dair birçok enstrümandan yararlanmaktadır. Bunların başında da argo gelmektedir. Mizah kültürünün, halkın alanı olan sokak arenasında şekillendiği varsayımından hareketle, sokak dilinin en önemli öğelerinden olan argo ile mizah arasında yakın bir ilişkiden bahsedilebilir. Özellikle karikatürlerde kendini gösteren bu durum, argo terimleri kullanımıyla gülünç bir anlamın oluşturulmasına işaret etmektedir. Mizah yayınlarında tercih edilen bu argo dil öylesine alışılmadıktır ki bu durum onun gülünçlüğünü daha da arttırmaktadır. Sokakta sıklıkla duyulan fakat okumaya alışık olunmayan çeşitli argo terim ve nitelemeleri bir karikatürde görüyor olmak onun gülünçlüğü arttırmaktadır. Özellikle karikatürlerde kullanılan bazı argo terimlerin üzeri örtülerek kapalı bir görünüme büründürülmektedir. Bunun için de noktalama işaretleri koyma ya da ünlü veya ünsüz harfleri çıkartma yoluyla argo deyim üzerinde oto sansür uygulanmaktadır. Bununla birlikte daha hafif olan birtakım argo nitelemeler ise doğrudan ifade edilerek herhangi bir sansür uygulamasına gidilmediği de gözlerden kaçmamaktadır. Bu çalışma popüler mizah dergilerinden olan Penguen, Leman ve Uykusuz’da yer alan argo içerikli karikatürlere odaklanmaktadır. Rastlantısal olarak seçilen bu karikatürler, söylem açısından analiz edilerek mizahi ifadelerin argo ile ilişkisi üzerinde durulmuştur. Özetle bu çalışma kapsamında karikatür söyleminden hareketle argo ile mizah kültürü arasındaki ilişki ortaya konmak istenmektedir.
first_indexed 2024-04-10T14:52:44Z
format Article
id doaj.art-d7487d953d41423c9557c00633965c72
institution Directory Open Access Journal
issn 1303-0094
2149-5459
language English
last_indexed 2024-04-10T14:52:44Z
publishDate 2020-04-01
publisher Gaziantep University
record_format Article
series Gaziantep University Journal of Social Sciences
spelling doaj.art-d7487d953d41423c9557c00633965c722023-02-15T16:07:34ZengGaziantep UniversityGaziantep University Journal of Social Sciences1303-00942149-54592020-04-0119228931010.21547/jss.616847136Mizahın Arka Sokakları: Gülmece Kültürü ve Argo Üzerinden Karikatürü Yeniden OkumakTahsin Emre FIRAT0ATATÜRK ÜNİVERSİTESİMizah kültürü içerdiği şeyler açısından düşünüldüğünde sözlü kültüre dair öğelerden bağımsız düşünülemez. Gücünü mevcut eşitsizlikler ve dilsel pratiklerden alan mizah kültürü eleştirel üslubunu oluştururken dile dair birçok enstrümandan yararlanmaktadır. Bunların başında da argo gelmektedir. Mizah kültürünün, halkın alanı olan sokak arenasında şekillendiği varsayımından hareketle, sokak dilinin en önemli öğelerinden olan argo ile mizah arasında yakın bir ilişkiden bahsedilebilir. Özellikle karikatürlerde kendini gösteren bu durum, argo terimleri kullanımıyla gülünç bir anlamın oluşturulmasına işaret etmektedir. Mizah yayınlarında tercih edilen bu argo dil öylesine alışılmadıktır ki bu durum onun gülünçlüğünü daha da arttırmaktadır. Sokakta sıklıkla duyulan fakat okumaya alışık olunmayan çeşitli argo terim ve nitelemeleri bir karikatürde görüyor olmak onun gülünçlüğü arttırmaktadır. Özellikle karikatürlerde kullanılan bazı argo terimlerin üzeri örtülerek kapalı bir görünüme büründürülmektedir. Bunun için de noktalama işaretleri koyma ya da ünlü veya ünsüz harfleri çıkartma yoluyla argo deyim üzerinde oto sansür uygulanmaktadır. Bununla birlikte daha hafif olan birtakım argo nitelemeler ise doğrudan ifade edilerek herhangi bir sansür uygulamasına gidilmediği de gözlerden kaçmamaktadır. Bu çalışma popüler mizah dergilerinden olan Penguen, Leman ve Uykusuz’da yer alan argo içerikli karikatürlere odaklanmaktadır. Rastlantısal olarak seçilen bu karikatürler, söylem açısından analiz edilerek mizahi ifadelerin argo ile ilişkisi üzerinde durulmuştur. Özetle bu çalışma kapsamında karikatür söyleminden hareketle argo ile mizah kültürü arasındaki ilişki ortaya konmak istenmektedir.http://dergipark.org.tr/tr/pub/jss/issue/53719/616847?publisher=gantephumorslangcaricaturediscourse analysismizahargokarikatürsöylem analizi
spellingShingle Tahsin Emre FIRAT
Mizahın Arka Sokakları: Gülmece Kültürü ve Argo Üzerinden Karikatürü Yeniden Okumak
Gaziantep University Journal of Social Sciences
humor
slang
caricature
discourse analysis
mizah
argo
karikatür
söylem analizi
title Mizahın Arka Sokakları: Gülmece Kültürü ve Argo Üzerinden Karikatürü Yeniden Okumak
title_full Mizahın Arka Sokakları: Gülmece Kültürü ve Argo Üzerinden Karikatürü Yeniden Okumak
title_fullStr Mizahın Arka Sokakları: Gülmece Kültürü ve Argo Üzerinden Karikatürü Yeniden Okumak
title_full_unstemmed Mizahın Arka Sokakları: Gülmece Kültürü ve Argo Üzerinden Karikatürü Yeniden Okumak
title_short Mizahın Arka Sokakları: Gülmece Kültürü ve Argo Üzerinden Karikatürü Yeniden Okumak
title_sort mizahin arka sokaklari gulmece kulturu ve argo uzerinden karikaturu yeniden okumak
topic humor
slang
caricature
discourse analysis
mizah
argo
karikatür
söylem analizi
url http://dergipark.org.tr/tr/pub/jss/issue/53719/616847?publisher=gantep
work_keys_str_mv AT tahsinemrefirat mizahınarkasokaklarıgulmecekulturuveargouzerindenkarikaturuyenidenokumak