Çine-Tepecik Höyük Obsidiyen Tedarik ve Takas Sistemi
Obsidiyenin, tarihin en eski dönemlerinden itibaren uzun mesafeli dağıtımı çeşitli takas modelleri ile gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda, tarihöncesi dönemlerdeki bölgeler arası ilişkileri ve dönemin sosyal yapısını belirlemede en ideal arkeolojik malzemelerden birini obsidyen oluşturmaktadır. Aydın...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | deu |
| Published: |
Hacettepe University
2020-06-01
|
| Series: | Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/huefd/issue/54769/589229 |
| _version_ | 1797915695285010432 |
|---|---|
| author | Tristan Carter Ellie Weir Neyir Kolankaya Bostancı |
| author_facet | Tristan Carter Ellie Weir Neyir Kolankaya Bostancı |
| author_sort | Tristan Carter |
| collection | DOAJ |
| description | Obsidiyenin, tarihin en eski dönemlerinden itibaren uzun mesafeli dağıtımı çeşitli takas modelleri ile gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda, tarihöncesi dönemlerdeki bölgeler arası ilişkileri ve dönemin sosyal yapısını belirlemede en ideal arkeolojik malzemelerden birini obsidyen oluşturmaktadır. Aydın ili, Çine ilçesi sınırları içinde yer alan Çine-Tepecik Höyük’te şimdiye kadar yapılan kazılar sırasında toplam 10,070 adet yontmataş buluntu ele geçmiş olup bunların 6113 tanesi obsidiyenden meydana gelmektedir. Çine Tepecik Höyük’te Kalkolitik Çağ’dan itibaren alet yapımında obsidiyen kullanımının diğer kayaçlara oranla daha fazla olduğu anlaşılmaktadır. Bu makalede, Çine-Tepecik Höyük’ün Kalkolitik, Erken, Orta ve Geç Tunç Çağı tabakalarından ele geçen obsidiyen buluntuların genel yapısı ve buna bağlı olarak bu dönemlerdeki obsidiyen tedarik ve takas ağındaki yeri belirtilmeye çalışılmıştır. Söz konusu obsidiyen buluntuların kaynak yerlerinin anlaşılması amacıyla XRF analizleri yapılmıştır. Bunun yanı sıra, obsidiyen endüstrisinin genel yapısının anlaşılması için, söz konusu buluntular üzerinde tekno-tipolojik incelemeler yapılmıştır. Elde edilen veriler, Çine Tepecik Höyüğün obsidiyen dağılımındaki rolünü belirlemede kullanılmıştır. Bu analizler sonucunda, obsidiyenin Melos ve Giali Adaları ile Orta Anadolu’daki Nenezi, Göllüdağ ve Acıgöl kaynaklarından farklı şekillerde tedarik edilmiş olduğu anlaşılmıştır. Birden fazla kaynaktan elde edilen obsidiyenin farklı takas modelleri ile yerleşim yerine getirilmiş olduğu görülmektedir. Stratejik pozisyonlarına bağlı olarak Çine-Tepecik Höyüğün, Kalkolitik Çağ’dan itibaren Menderes nehri vadisi aracılığıyla obsidiyen dağıtımını yapan önemli bir yerleşim yeri olduğu düşünülmektedir. Bu açıdan bakıldığında, Çine-Tepecik Höyük Batı Anadolu’daki çağdaş yerleşimleri arasında oldukça önemli bir yere sahiptir. |
| first_indexed | 2024-04-10T12:46:39Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-d77a0c1401674d63a962f7f4458b2581 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1301-5737 |
| language | deu |
| last_indexed | 2024-04-10T12:46:39Z |
| publishDate | 2020-06-01 |
| publisher | Hacettepe University |
| record_format | Article |
| series | Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi |
| spelling | doaj.art-d77a0c1401674d63a962f7f4458b25812023-02-15T16:14:04ZdeuHacettepe UniversityHacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi1301-57372020-06-01371839510.32600/huefd.58922987Çine-Tepecik Höyük Obsidiyen Tedarik ve Takas SistemiTristan Carter0Ellie WeirNeyir Kolankaya Bostancı1McMaster University, Department of AnthropologyHACETTEPE ÜNİVERSİTESİ, EDEBİYAT FAKÜLTESİ, ARKEOLOJİ BÖLÜMÜObsidiyenin, tarihin en eski dönemlerinden itibaren uzun mesafeli dağıtımı çeşitli takas modelleri ile gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda, tarihöncesi dönemlerdeki bölgeler arası ilişkileri ve dönemin sosyal yapısını belirlemede en ideal arkeolojik malzemelerden birini obsidyen oluşturmaktadır. Aydın ili, Çine ilçesi sınırları içinde yer alan Çine-Tepecik Höyük’te şimdiye kadar yapılan kazılar sırasında toplam 10,070 adet yontmataş buluntu ele geçmiş olup bunların 6113 tanesi obsidiyenden meydana gelmektedir. Çine Tepecik Höyük’te Kalkolitik Çağ’dan itibaren alet yapımında obsidiyen kullanımının diğer kayaçlara oranla daha fazla olduğu anlaşılmaktadır. Bu makalede, Çine-Tepecik Höyük’ün Kalkolitik, Erken, Orta ve Geç Tunç Çağı tabakalarından ele geçen obsidiyen buluntuların genel yapısı ve buna bağlı olarak bu dönemlerdeki obsidiyen tedarik ve takas ağındaki yeri belirtilmeye çalışılmıştır. Söz konusu obsidiyen buluntuların kaynak yerlerinin anlaşılması amacıyla XRF analizleri yapılmıştır. Bunun yanı sıra, obsidiyen endüstrisinin genel yapısının anlaşılması için, söz konusu buluntular üzerinde tekno-tipolojik incelemeler yapılmıştır. Elde edilen veriler, Çine Tepecik Höyüğün obsidiyen dağılımındaki rolünü belirlemede kullanılmıştır. Bu analizler sonucunda, obsidiyenin Melos ve Giali Adaları ile Orta Anadolu’daki Nenezi, Göllüdağ ve Acıgöl kaynaklarından farklı şekillerde tedarik edilmiş olduğu anlaşılmıştır. Birden fazla kaynaktan elde edilen obsidiyenin farklı takas modelleri ile yerleşim yerine getirilmiş olduğu görülmektedir. Stratejik pozisyonlarına bağlı olarak Çine-Tepecik Höyüğün, Kalkolitik Çağ’dan itibaren Menderes nehri vadisi aracılığıyla obsidiyen dağıtımını yapan önemli bir yerleşim yeri olduğu düşünülmektedir. Bu açıdan bakıldığında, Çine-Tepecik Höyük Batı Anadolu’daki çağdaş yerleşimleri arasında oldukça önemli bir yere sahiptir.https://dergipark.org.tr/tr/pub/huefd/issue/54769/589229western anatoliaçine-tepecik höyükchalcolithic periodbronze agesobsidianchipped stoneexchangebatı anadoluçine-tepecik höyükkalkolitik çağtunç çağlarıobsidiyenyontmataşyontmataştakas |
| spellingShingle | Tristan Carter Ellie Weir Neyir Kolankaya Bostancı Çine-Tepecik Höyük Obsidiyen Tedarik ve Takas Sistemi Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi western anatolia çine-tepecik höyük chalcolithic period bronze ages obsidian chipped stone exchange batı anadolu çine-tepecik höyük kalkolitik çağ tunç çağları obsidiyen yontmataş yontmataş takas |
| title | Çine-Tepecik Höyük Obsidiyen Tedarik ve Takas Sistemi |
| title_full | Çine-Tepecik Höyük Obsidiyen Tedarik ve Takas Sistemi |
| title_fullStr | Çine-Tepecik Höyük Obsidiyen Tedarik ve Takas Sistemi |
| title_full_unstemmed | Çine-Tepecik Höyük Obsidiyen Tedarik ve Takas Sistemi |
| title_short | Çine-Tepecik Höyük Obsidiyen Tedarik ve Takas Sistemi |
| title_sort | cine tepecik hoyuk obsidiyen tedarik ve takas sistemi |
| topic | western anatolia çine-tepecik höyük chalcolithic period bronze ages obsidian chipped stone exchange batı anadolu çine-tepecik höyük kalkolitik çağ tunç çağları obsidiyen yontmataş yontmataş takas |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/pub/huefd/issue/54769/589229 |
| work_keys_str_mv | AT tristancarter cinetepecikhoyukobsidiyentedarikvetakassistemi AT ellieweir cinetepecikhoyukobsidiyentedarikvetakassistemi AT neyirkolankayabostancı cinetepecikhoyukobsidiyentedarikvetakassistemi |