تأثیر تاریخ و بسترهای کاشت بر تقویم رشد گیاه دارویی گل میمونی سازویی

گیاه دارویی گل‌سازویی (Scrophularia striata) با نام محلی تشنه‌داری، گیاهی خودرو، چندساله و بومی ایران می‌باشد. یک مطالعه مزرعه‌ای به‌منظور شناخت بهترین بستر و تاریخ کاشت برای این گیاه و بررسی تأثیر این دو فاکتور روی تقویم رشد (فنولوژی) این گیاه به‌صورت طرح کرت‌های خردشده در قالب بلوک‌ کامل تصادفی با...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: ناصر مجنون حسینی, محمدحسین نعیمی, مصطفی اویسی
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2019-06-01
Series:پژوهشهای زراعی ایران
Subjects:
Online Access:https://jcesc.um.ac.ir/article_38231_d54d0bb29ebe338577e2203e96ba2bb7.pdf
_version_ 1819066308304568320
author ناصر مجنون حسینی
محمدحسین نعیمی
مصطفی اویسی
author_facet ناصر مجنون حسینی
محمدحسین نعیمی
مصطفی اویسی
author_sort ناصر مجنون حسینی
collection DOAJ
description گیاه دارویی گل‌سازویی (Scrophularia striata) با نام محلی تشنه‌داری، گیاهی خودرو، چندساله و بومی ایران می‌باشد. یک مطالعه مزرعه‌ای به‌منظور شناخت بهترین بستر و تاریخ کاشت برای این گیاه و بررسی تأثیر این دو فاکتور روی تقویم رشد (فنولوژی) این گیاه به‌صورت طرح کرت‌های خردشده در قالب بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کرت‎های اصلی شامل تیمارهای تاریخ کاشت در پنج سطح ]پانزدهم ماه‌های خرداد (D1)، شهریور (D2)، مهر (D3)، آبان (D4) و اسفند (D5)[ و کرت‎های فرعی شامل بسترهای مختلف کاشت ]پیت‌ماس، پیت‌ماس+ پرلیت (1:1) و کوکوپیت + پیت‌ماس+ پرلیت (1:1:2)[ در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از بررسی میزان درجه روز رشد (GDD) مورد نیاز برای رسیدن به مراحل مختلف فنولوژیک گل‌سازویی (گره اول و دوم ساقه، گل‌دهی، کپسول‌دهی، دانه‌بندی و رسیدگی) نشان دادند که در تیمار تاریخ کاشت خردادماه،گیاهان کمترین مقدار GDD را در بستر کاشت پیت‌ماس داشتند. با تأخیر تاریخ کاشت به سمت آبان‌ماه، گیاهان به GDD بیشتری برای مراحل مختلف فنولوژیک نیاز داشتند. در تاریخ کاشت اسفندماه نیز گیاهان درمرحله رویشی باقی ماندند و نتوانستند وارد مرحله زایشی شوند، که نشانگر نیاز گل‌سازویی به سرما برای ورود به فاز زایشی می‌باشد. بر اساس نتایج این تحقیق، خرداد ماه به‌عنوان مناسب‌ترین زمان برای کاشت گل‌سازویی تعیین شد. این نتایج می‌تواند در راستای اهلی‌سازی و کشت زراعی این گیاه اطلاعات مناسبی در اختیار بهره‌‌برداران قرار دهد.
first_indexed 2024-12-21T16:00:18Z
format Article
id doaj.art-d82b9e6d13b2440e865520c9d3c7d10a
institution Directory Open Access Journal
issn 2008-1472
2423-3978
language fas
last_indexed 2024-12-21T16:00:18Z
publishDate 2019-06-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series پژوهشهای زراعی ایران
spelling doaj.art-d82b9e6d13b2440e865520c9d3c7d10a2022-12-21T18:58:01ZfasFerdowsi University of Mashhadپژوهشهای زراعی ایران2008-14722423-39782019-06-0117225526410.22067/gsc.v17i2.7044838231تأثیر تاریخ و بسترهای کاشت بر تقویم رشد گیاه دارویی گل میمونی سازوییناصر مجنون حسینی0محمدحسین نعیمی1مصطفی اویسی2دانشگاه تهراندانشگاه تهراندانشگاه تهرانگیاه دارویی گل‌سازویی (Scrophularia striata) با نام محلی تشنه‌داری، گیاهی خودرو، چندساله و بومی ایران می‌باشد. یک مطالعه مزرعه‌ای به‌منظور شناخت بهترین بستر و تاریخ کاشت برای این گیاه و بررسی تأثیر این دو فاکتور روی تقویم رشد (فنولوژی) این گیاه به‌صورت طرح کرت‌های خردشده در قالب بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کرت‎های اصلی شامل تیمارهای تاریخ کاشت در پنج سطح ]پانزدهم ماه‌های خرداد (D1)، شهریور (D2)، مهر (D3)، آبان (D4) و اسفند (D5)[ و کرت‎های فرعی شامل بسترهای مختلف کاشت ]پیت‌ماس، پیت‌ماس+ پرلیت (1:1) و کوکوپیت + پیت‌ماس+ پرلیت (1:1:2)[ در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از بررسی میزان درجه روز رشد (GDD) مورد نیاز برای رسیدن به مراحل مختلف فنولوژیک گل‌سازویی (گره اول و دوم ساقه، گل‌دهی، کپسول‌دهی، دانه‌بندی و رسیدگی) نشان دادند که در تیمار تاریخ کاشت خردادماه،گیاهان کمترین مقدار GDD را در بستر کاشت پیت‌ماس داشتند. با تأخیر تاریخ کاشت به سمت آبان‌ماه، گیاهان به GDD بیشتری برای مراحل مختلف فنولوژیک نیاز داشتند. در تاریخ کاشت اسفندماه نیز گیاهان درمرحله رویشی باقی ماندند و نتوانستند وارد مرحله زایشی شوند، که نشانگر نیاز گل‌سازویی به سرما برای ورود به فاز زایشی می‌باشد. بر اساس نتایج این تحقیق، خرداد ماه به‌عنوان مناسب‌ترین زمان برای کاشت گل‌سازویی تعیین شد. این نتایج می‌تواند در راستای اهلی‌سازی و کشت زراعی این گیاه اطلاعات مناسبی در اختیار بهره‌‌برداران قرار دهد.https://jcesc.um.ac.ir/article_38231_d54d0bb29ebe338577e2203e96ba2bb7.pdfاهلی‌سازیپیت‌ماسدرجه‌روز رشدگیاه‌دارویی‌وحشی
spellingShingle ناصر مجنون حسینی
محمدحسین نعیمی
مصطفی اویسی
تأثیر تاریخ و بسترهای کاشت بر تقویم رشد گیاه دارویی گل میمونی سازویی
پژوهشهای زراعی ایران
اهلی‌سازی
پیت‌ماس
درجه‌روز رشد
گیاه‌دارویی‌وحشی
title تأثیر تاریخ و بسترهای کاشت بر تقویم رشد گیاه دارویی گل میمونی سازویی
title_full تأثیر تاریخ و بسترهای کاشت بر تقویم رشد گیاه دارویی گل میمونی سازویی
title_fullStr تأثیر تاریخ و بسترهای کاشت بر تقویم رشد گیاه دارویی گل میمونی سازویی
title_full_unstemmed تأثیر تاریخ و بسترهای کاشت بر تقویم رشد گیاه دارویی گل میمونی سازویی
title_short تأثیر تاریخ و بسترهای کاشت بر تقویم رشد گیاه دارویی گل میمونی سازویی
title_sort تأثیر تاریخ و بسترهای کاشت بر تقویم رشد گیاه دارویی گل میمونی سازویی
topic اهلی‌سازی
پیت‌ماس
درجه‌روز رشد
گیاه‌دارویی‌وحشی
url https://jcesc.um.ac.ir/article_38231_d54d0bb29ebe338577e2203e96ba2bb7.pdf
work_keys_str_mv AT nạṣrmjnwnḥsyny tạtẖyrtạrykẖwbstrhạyḵạsẖtbrtqwymrsẖdgyạhdạrwyyglmymwnysạzwyy
AT mḥmdḥsynnʿymy tạtẖyrtạrykẖwbstrhạyḵạsẖtbrtqwymrsẖdgyạhdạrwyyglmymwnysạzwyy
AT mṣṭfyạwysy tạtẖyrtạrykẖwbstrhạyḵạsẖtbrtqwymrsẖdgyạhdạrwyyglmymwnysạzwyy