برآورد نیاز آبی و عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) تحت تأثیر تغییر اقلیم (مطالعه موردی: دشت قزوین)
در عصر حاضر، تغییر اقلیم به‌عنوان یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در توسعه پایدار، کشاورزی و امنیت غذایی مطرح می‌باشد. گندم (Triticum aestivum L.) یکی از محصولات مهم و استراتژیک در جهان و ایران محسوب می‌شود. به همین منظور، در این پژوهش به تأثیر تغییر اقلیم بر عملکرد و نیاز آبی گندم آبی در دشت قزوین در...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2023-01-01
|
| Series: | بوم شناسی کشاورزی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://agry.um.ac.ir/article_40483_3a29f4ce892051174cc5f923edd2ddbd.pdf |
| _version_ | 1811171910733529088 |
|---|---|
| author | مژگان احمدی هادی رمضانی اعتدالی |
| author_facet | مژگان احمدی هادی رمضانی اعتدالی |
| author_sort | مژگان احمدی |
| collection | DOAJ |
| description | در عصر حاضر، تغییر اقلیم به‌عنوان یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در توسعه پایدار، کشاورزی و امنیت غذایی مطرح می‌باشد. گندم (Triticum aestivum L.) یکی از محصولات مهم و استراتژیک در جهان و ایران محسوب می‌شود. به همین منظور، در این پژوهش به تأثیر تغییر اقلیم بر عملکرد و نیاز آبی گندم آبی در دشت قزوین در دوره‌های آتی پرداخته شده است. برای ارزیابی، از مدل‌های گردش عمومی موجود در مدل LARS-WG (EC-Earth،GFDL-CM3 ،HadGEM2-ES ، MIROC5، MPI-ESM-MR) و سناریوهای RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 در دوره پایه 2015- 1986و در دوره‌های آتی2040- 2021، 2060-2041، 2080- 2061 و 2100- 2081 استفاده شد. نیاز آبی و عملکرد گندم در دوره پایه و دوره‌های آتی با نرم‌افزار Aqua Crop محاسبه شد. در این پژوهش، نتایج حاصل از سناریوها با داده ایستگاه قزوین برای محصول گندم، توسط معیارهای آماری خطا شامل آمارههای ضریب تبیین (R2)، خطای جذر میانگین مربعات (RMSE)، حداکثر خطا (ME)، مقایسه شدند. نتایج شبیه‌سازی مدل LARS-WG در دوره پایه نشان داد که مدل در شبیه‌سازی دمای حداقل و حداکثر دقت بیشتری نسبت به بارش دارد. میانگین عملکرد گندم برای دوره پایه 67/7 (تن بر هکتار بر فصل) به‌دست آمد. نتایج شبیه‌سازی نشان داد که میانگین عملکرد گندم در دوره‌های آتی افزایش می‌یابد که این میزان در دوره 2100-2081 و مدل HadGEM2-ES با سناریوی RCP8.5 بیشترین مقدار را دارد. میانگین نیاز آبی در دوره پایه 14/127 (میلی‌متر بر فصل) به‌دست آمد که این میزان در دوره‌های آتی کاهش می‌یابد. بنابراین، پیش‌بینی افزایش عملکرد در دشت قزوین بیانگر آن است که این منطقه از پتانسیل مطلوبی در کشت و توسعه این محصول برخوردار خواهد بود که علاوه‌بر مساعد بودن شرایط اقلیمی، بهبود مدیریت و نهاده‌های کشاورزی نیز می‌تواند باعث افزایش عملکرد این محصول در طی سال‌های آتی گردد. |
| first_indexed | 2024-04-10T17:22:06Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-d8bdedec21314efaa0f1d52f735535aa |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2008-7713 2423-4281 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-10T17:22:06Z |
| publishDate | 2023-01-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | بوم شناسی کشاورزی |
| spelling | doaj.art-d8bdedec21314efaa0f1d52f735535aa2023-02-05T10:27:36ZfasFerdowsi University of Mashhadبوم شناسی کشاورزی2008-77132423-42812023-01-0114475176810.22067/agry.2021.68517.101540483برآورد نیاز آبی و عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) تحت تأثیر تغییر اقلیم (مطالعه موردی: دشت قزوین)مژگان احمدی0هادی رمضانی اعتدالی1گروه علوم ومهندسی آب، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.گروه علوم ومهندسی آب، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.در عصر حاضر، تغییر اقلیم به‌عنوان یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در توسعه پایدار، کشاورزی و امنیت غذایی مطرح می‌باشد. گندم (Triticum aestivum L.) یکی از محصولات مهم و استراتژیک در جهان و ایران محسوب می‌شود. به همین منظور، در این پژوهش به تأثیر تغییر اقلیم بر عملکرد و نیاز آبی گندم آبی در دشت قزوین در دوره‌های آتی پرداخته شده است. برای ارزیابی، از مدل‌های گردش عمومی موجود در مدل LARS-WG (EC-Earth،GFDL-CM3 ،HadGEM2-ES ، MIROC5، MPI-ESM-MR) و سناریوهای RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 در دوره پایه 2015- 1986و در دوره‌های آتی2040- 2021، 2060-2041، 2080- 2061 و 2100- 2081 استفاده شد. نیاز آبی و عملکرد گندم در دوره پایه و دوره‌های آتی با نرم‌افزار Aqua Crop محاسبه شد. در این پژوهش، نتایج حاصل از سناریوها با داده ایستگاه قزوین برای محصول گندم، توسط معیارهای آماری خطا شامل آمارههای ضریب تبیین (R2)، خطای جذر میانگین مربعات (RMSE)، حداکثر خطا (ME)، مقایسه شدند. نتایج شبیه‌سازی مدل LARS-WG در دوره پایه نشان داد که مدل در شبیه‌سازی دمای حداقل و حداکثر دقت بیشتری نسبت به بارش دارد. میانگین عملکرد گندم برای دوره پایه 67/7 (تن بر هکتار بر فصل) به‌دست آمد. نتایج شبیه‌سازی نشان داد که میانگین عملکرد گندم در دوره‌های آتی افزایش می‌یابد که این میزان در دوره 2100-2081 و مدل HadGEM2-ES با سناریوی RCP8.5 بیشترین مقدار را دارد. میانگین نیاز آبی در دوره پایه 14/127 (میلی‌متر بر فصل) به‌دست آمد که این میزان در دوره‌های آتی کاهش می‌یابد. بنابراین، پیش‌بینی افزایش عملکرد در دشت قزوین بیانگر آن است که این منطقه از پتانسیل مطلوبی در کشت و توسعه این محصول برخوردار خواهد بود که علاوه‌بر مساعد بودن شرایط اقلیمی، بهبود مدیریت و نهاده‌های کشاورزی نیز می‌تواند باعث افزایش عملکرد این محصول در طی سال‌های آتی گردد.https://agry.um.ac.ir/article_40483_3a29f4ce892051174cc5f923edd2ddbd.pdfسناریوهای rcpمدل‌های گردش عمومی اتمسفرمدل lars-wgaqua crop |
| spellingShingle | مژگان احمدی هادی رمضانی اعتدالی برآورد نیاز آبی و عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) تحت تأثیر تغییر اقلیم (مطالعه موردی: دشت قزوین) بوم شناسی کشاورزی سناریوهای rcp مدل‌های گردش عمومی اتمسفر مدل lars-wg aqua crop |
| title | برآورد نیاز آبی و عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) تحت تأثیر تغییر اقلیم (مطالعه موردی: دشت قزوین) |
| title_full | برآورد نیاز آبی و عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) تحت تأثیر تغییر اقلیم (مطالعه موردی: دشت قزوین) |
| title_fullStr | برآورد نیاز آبی و عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) تحت تأثیر تغییر اقلیم (مطالعه موردی: دشت قزوین) |
| title_full_unstemmed | برآورد نیاز آبی و عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) تحت تأثیر تغییر اقلیم (مطالعه موردی: دشت قزوین) |
| title_short | برآورد نیاز آبی و عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) تحت تأثیر تغییر اقلیم (مطالعه موردی: دشت قزوین) |
| title_sort | برآورد نیاز آبی و عملکرد گندم triticum aestivum l تحت تأثیر تغییر اقلیم مطالعه موردی دشت قزوین |
| topic | سناریوهای rcp مدل‌های گردش عمومی اتمسفر مدل lars-wg aqua crop |
| url | https://agry.um.ac.ir/article_40483_3a29f4ce892051174cc5f923edd2ddbd.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mzẖgạnạḥmdy brậwrdnyạzậbywʿmlḵrdgndmtriticumaestivumltḥttạtẖyrtgẖyyrạqlymmṭạlʿhmwrdydsẖtqzwyn AT hạdyrmḍạnyạʿtdạly brậwrdnyạzậbywʿmlḵrdgndmtriticumaestivumltḥttạtẖyrtgẖyyrạqlymmṭạlʿhmwrdydsẖtqzwyn |