Esbâbu Vurûdi’l-Hadisin Tarihçesi ve Literatürü
Hadislerin vurûd sebeplerinin tespit edilmesi, rivayetlerin doğru anlaşılması ve hadislerden isabetli hüküm çıkarılması açısından son derece önemlidir. Tarihsel sürece bakıldığı zaman mütekaddimûn döneminde birçok hadis ilminde olduğu gibi bu konuya ilk dikkat çeken kişinin İmam Şafii olduğu görülme...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Veysel ÖZDEMİR
2019-07-01
|
| Series: | Hadith |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/768039 |
| _version_ | 1797704356302159872 |
|---|---|
| author | İbrahim Saylan |
| author_facet | İbrahim Saylan |
| author_sort | İbrahim Saylan |
| collection | DOAJ |
| description | Hadislerin vurûd
sebeplerinin tespit edilmesi, rivayetlerin doğru anlaşılması ve hadislerden
isabetli hüküm çıkarılması açısından son derece önemlidir. Tarihsel sürece
bakıldığı zaman mütekaddimûn döneminde birçok hadis ilminde olduğu gibi bu
konuya ilk dikkat çeken kişinin İmam Şafii olduğu görülmektedir. O, hadislere
verilen cevapların sebeplerinin işitilmemesinin onların mahiyetlerinin yanlış
anlaşıldığına dikkat çekmiştir. Bu dönemde yazılan hadis usûlü kitaplarında ise
konuyla alakalı müstakil bir başlık açılmamıştır. Ancak kaynaklarda nakledildiği
üzere mütekaddimûn dönemine ait her ne kadar günümüze ulaşmasa da bazı müstakil
eserler mevcuttur. Bunların ilki Ebû Hafs el-Ukberî’nin (ö.
339/950) yazmış olduğu eserdir. Müteahhirûn döneminde
ise esbâbu vurûdi'l-hadîsin hadis ilimlerinin bir bölümü haline geldiği
görülmektedir. Esbâb-ı vurûdu bir kavram olarak kullanan ilk âlim İbn Dakîk
el-Îd’dir. (ö.
702/1302) Esbâbu vurûdi'l-hadîsi hadis usûlü kaynaklarında
bir hadis ilmi olarak ele alan ve müstakil bir başlık açan ise Bulkînî’dir.
(ö. 805/1403) Müteahhirûn döneminde yazılıp günümüze ulaşmış
olan eserler ise Suyûtî’nin (ö.911/1505) Esbâbu vurûdi’l- ḥadîs ev
el-luma‘ fî esbâbi’l- ḥadîs ve İbn Hamza’nın (ö.1120/1708) ise
el-Beyân ve’t-ta‘rîf fî esbâbi vurûdi’l- ḥadîsi’ş-şerîf’idir. Bu konuda
eser yazan müelliflerin aynı zamanda fakîh olması bizi esbabı vurûd meselesinin
fıkhî çevrelerden hadis dünyasına geçtiği kanaatine sevk etmektedir.
Çalışmamızda bu çerçevede esbâbu vurûdi’l-hadis ilminin tarihsel süreç
içerisinde geçirdiği evreler ortaya konulmaya çalışılacaktır. Biz çalışmamızda
bu noktadan hareketle esbâbu vurûdi'l-hadîs meselesinin tarihsel süreç
içerisinde nasıl bir seyir izlediğini ortaya koyarak hadis ilmine bir katkıda
bulunmayı amaçlamaktayız. |
| first_indexed | 2024-03-12T05:19:08Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-d920efa7c0664891bb81bd4b9ec1e0f5 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2667-5455 |
| language | Arabic |
| last_indexed | 2024-03-12T05:19:08Z |
| publishDate | 2019-07-01 |
| publisher | Veysel ÖZDEMİR |
| record_format | Article |
| series | Hadith |
| spelling | doaj.art-d920efa7c0664891bb81bd4b9ec1e0f52023-09-03T07:50:17ZaraVeysel ÖZDEMİRHadith2667-54552019-07-012417110.5281/zenodo.33456061696Esbâbu Vurûdi’l-Hadisin Tarihçesi ve Literatürüİbrahim Saylan0Milli EğitimHadislerin vurûd sebeplerinin tespit edilmesi, rivayetlerin doğru anlaşılması ve hadislerden isabetli hüküm çıkarılması açısından son derece önemlidir. Tarihsel sürece bakıldığı zaman mütekaddimûn döneminde birçok hadis ilminde olduğu gibi bu konuya ilk dikkat çeken kişinin İmam Şafii olduğu görülmektedir. O, hadislere verilen cevapların sebeplerinin işitilmemesinin onların mahiyetlerinin yanlış anlaşıldığına dikkat çekmiştir. Bu dönemde yazılan hadis usûlü kitaplarında ise konuyla alakalı müstakil bir başlık açılmamıştır. Ancak kaynaklarda nakledildiği üzere mütekaddimûn dönemine ait her ne kadar günümüze ulaşmasa da bazı müstakil eserler mevcuttur. Bunların ilki Ebû Hafs el-Ukberî’nin (ö. 339/950) yazmış olduğu eserdir. Müteahhirûn döneminde ise esbâbu vurûdi'l-hadîsin hadis ilimlerinin bir bölümü haline geldiği görülmektedir. Esbâb-ı vurûdu bir kavram olarak kullanan ilk âlim İbn Dakîk el-Îd’dir. (ö. 702/1302) Esbâbu vurûdi'l-hadîsi hadis usûlü kaynaklarında bir hadis ilmi olarak ele alan ve müstakil bir başlık açan ise Bulkînî’dir. (ö. 805/1403) Müteahhirûn döneminde yazılıp günümüze ulaşmış olan eserler ise Suyûtî’nin (ö.911/1505) Esbâbu vurûdi’l- ḥadîs ev el-luma‘ fî esbâbi’l- ḥadîs ve İbn Hamza’nın (ö.1120/1708) ise el-Beyân ve’t-ta‘rîf fî esbâbi vurûdi’l- ḥadîsi’ş-şerîf’idir. Bu konuda eser yazan müelliflerin aynı zamanda fakîh olması bizi esbabı vurûd meselesinin fıkhî çevrelerden hadis dünyasına geçtiği kanaatine sevk etmektedir. Çalışmamızda bu çerçevede esbâbu vurûdi’l-hadis ilminin tarihsel süreç içerisinde geçirdiği evreler ortaya konulmaya çalışılacaktır. Biz çalışmamızda bu noktadan hareketle esbâbu vurûdi'l-hadîs meselesinin tarihsel süreç içerisinde nasıl bir seyir izlediğini ortaya koyarak hadis ilmine bir katkıda bulunmayı amaçlamaktayız.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/768039الحديثأسباب ورودالبلقينياللّمعالبيانالسيوطيإبن حمزةhadisesbâb-ı vurûdbulkînîel-luma‘el-beyânsuyûtîḥadīthasbāb al-wurūdbulkînîal-luma‘al-bayānas-suyûtîibn hamza |
| spellingShingle | İbrahim Saylan Esbâbu Vurûdi’l-Hadisin Tarihçesi ve Literatürü Hadith الحديث أسباب ورود البلقيني اللّمع البيان السيوطي إبن حمزة hadis esbâb-ı vurûd bulkînî el-luma‘ el-beyân suyûtî ḥadīth asbāb al-wurūd bulkînî al-luma‘ al-bayān as-suyûtî ibn hamza |
| title | Esbâbu Vurûdi’l-Hadisin Tarihçesi ve Literatürü |
| title_full | Esbâbu Vurûdi’l-Hadisin Tarihçesi ve Literatürü |
| title_fullStr | Esbâbu Vurûdi’l-Hadisin Tarihçesi ve Literatürü |
| title_full_unstemmed | Esbâbu Vurûdi’l-Hadisin Tarihçesi ve Literatürü |
| title_short | Esbâbu Vurûdi’l-Hadisin Tarihçesi ve Literatürü |
| title_sort | esbabu vurudi l hadisin tarihcesi ve literaturu |
| topic | الحديث أسباب ورود البلقيني اللّمع البيان السيوطي إبن حمزة hadis esbâb-ı vurûd bulkînî el-luma‘ el-beyân suyûtî ḥadīth asbāb al-wurūd bulkînî al-luma‘ al-bayān as-suyûtî ibn hamza |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/768039 |
| work_keys_str_mv | AT ibrahimsaylan esbabuvurudilhadisintarihcesiveliteraturu |