روایت خرد محور و قدرت محور بازپیوند قهرمان در قصّه‌های ایرانی

این پژوهش به خوانش کهن­الگویی قصّه­های ایرانی و بررسی فرآیند فردیّت و چگونگی رخدادهای شکل­دهنده به این فرآیند پرداخته­­است. پرسش این­است­که؛ در طی فرآیند فردیّت، روند پیوند قهرمان با آنیما و آنیموس چگونه است؟ با تحلیل محتوای متن قصّه­های ایرانی ابتدا نمود کهن­الگوها را یافتیم و سپس دو مرحله­ای بودن...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: سوسن جبری
Format: Article
Language:English
Published: Institute for Humanities & Cultural Studies 2022-04-01
Series:پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی
Subjects:
Online Access:https://lir.ihcs.ac.ir/article_7044_6ed7b34b2474bfed4cb254d0412cdc58.pdf
_version_ 1811257582082326528
author سوسن جبری
author_facet سوسن جبری
author_sort سوسن جبری
collection DOAJ
description این پژوهش به خوانش کهن­الگویی قصّه­های ایرانی و بررسی فرآیند فردیّت و چگونگی رخدادهای شکل­دهنده به این فرآیند پرداخته­­است. پرسش این­است­که؛ در طی فرآیند فردیّت، روند پیوند قهرمان با آنیما و آنیموس چگونه است؟ با تحلیل محتوای متن قصّه­های ایرانی ابتدا نمود کهن­الگوها را یافتیم و سپس دو مرحله­ای بودن فرآیند فردیّت آشکارشد که دوگونۀ تحقّق خردمحور و قدرت‌محور داشت. یافته­ها نشان­می­دهند؛ من (قهرمان) یا بخش آگاه و دیگر اجزای ناخودآگاه روان چون؛ آنیما، آنیموس، پیرخرد و سایه، پیوندهای پیچیده­ای دارند. سایه همجنس قهرمان و جزء ناشناخته، سرکوب­شدۀ و چالش‌آفرین روان ­است. رخدادهای پروسۀ فردیّت بر بنیاد چالش­آفرینی­های سایه برای قهرمان رخ­می­دهد و قصّه­ها هم با ساختار دو بخشی و گاه قصّه­درقصّه و همانند فرآیند فردیّت هم دو مرحلۀ پیوند و بازپیوند دارند که در جستار پیشِرو به آن پرداختیم. افزون بر آن، دو روایت زنانه و مردانه از روند تحقق فردیّت داریم؛ در روایت خردمحور زنانه؛ قهرمان با راهنمایی و یاریگری پیرخرد و تکیه بر خردورزی بر سایه پیروز می­شود و به آنیموس می­پیوندد و اغلب پس از شکست سایه، او را می­بخشد و می­پذیرد. در روایت قدرت‌محور مردانه؛ قهرمان همچنان از راهنمایی و یاریگری پیرخرد برخوردار است، ولی با تکیه بر قدرت و جنگیدن رویاروی بر سایه غلبه­می­کند و اغلب سایه را می­کُشد و گاه می­راند.
first_indexed 2024-04-12T17:59:43Z
format Article
id doaj.art-da4b6322c54548859db6ed7cc13cd5b9
institution Directory Open Access Journal
issn 2717-3224
language English
last_indexed 2024-04-12T17:59:43Z
publishDate 2022-04-01
publisher Institute for Humanities & Cultural Studies
record_format Article
series پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی
spelling doaj.art-da4b6322c54548859db6ed7cc13cd5b92022-12-22T03:22:13ZengInstitute for Humanities & Cultural Studiesپژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی2717-32242022-04-0147337810.30465/lir.2021.37716.13667044روایت خرد محور و قدرت محور بازپیوند قهرمان در قصّه‌های ایرانیسوسن جبری0دانشیار زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.این پژوهش به خوانش کهن­الگویی قصّه­های ایرانی و بررسی فرآیند فردیّت و چگونگی رخدادهای شکل­دهنده به این فرآیند پرداخته­­است. پرسش این­است­که؛ در طی فرآیند فردیّت، روند پیوند قهرمان با آنیما و آنیموس چگونه است؟ با تحلیل محتوای متن قصّه­های ایرانی ابتدا نمود کهن­الگوها را یافتیم و سپس دو مرحله­ای بودن فرآیند فردیّت آشکارشد که دوگونۀ تحقّق خردمحور و قدرت‌محور داشت. یافته­ها نشان­می­دهند؛ من (قهرمان) یا بخش آگاه و دیگر اجزای ناخودآگاه روان چون؛ آنیما، آنیموس، پیرخرد و سایه، پیوندهای پیچیده­ای دارند. سایه همجنس قهرمان و جزء ناشناخته، سرکوب­شدۀ و چالش‌آفرین روان ­است. رخدادهای پروسۀ فردیّت بر بنیاد چالش­آفرینی­های سایه برای قهرمان رخ­می­دهد و قصّه­ها هم با ساختار دو بخشی و گاه قصّه­درقصّه و همانند فرآیند فردیّت هم دو مرحلۀ پیوند و بازپیوند دارند که در جستار پیشِرو به آن پرداختیم. افزون بر آن، دو روایت زنانه و مردانه از روند تحقق فردیّت داریم؛ در روایت خردمحور زنانه؛ قهرمان با راهنمایی و یاریگری پیرخرد و تکیه بر خردورزی بر سایه پیروز می­شود و به آنیموس می­پیوندد و اغلب پس از شکست سایه، او را می­بخشد و می­پذیرد. در روایت قدرت‌محور مردانه؛ قهرمان همچنان از راهنمایی و یاریگری پیرخرد برخوردار است، ولی با تکیه بر قدرت و جنگیدن رویاروی بر سایه غلبه­می­کند و اغلب سایه را می­کُشد و گاه می­راند.https://lir.ihcs.ac.ir/article_7044_6ed7b34b2474bfed4cb254d0412cdc58.pdfنقد کهن‌الگوییآنیماآنیموسبازپیوندقصّه های ایرانی
spellingShingle سوسن جبری
روایت خرد محور و قدرت محور بازپیوند قهرمان در قصّه‌های ایرانی
پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی
نقد کهن‌الگویی
آنیما
آنیموس
بازپیوند
قصّه های ایرانی
title روایت خرد محور و قدرت محور بازپیوند قهرمان در قصّه‌های ایرانی
title_full روایت خرد محور و قدرت محور بازپیوند قهرمان در قصّه‌های ایرانی
title_fullStr روایت خرد محور و قدرت محور بازپیوند قهرمان در قصّه‌های ایرانی
title_full_unstemmed روایت خرد محور و قدرت محور بازپیوند قهرمان در قصّه‌های ایرانی
title_short روایت خرد محور و قدرت محور بازپیوند قهرمان در قصّه‌های ایرانی
title_sort روایت خرد محور و قدرت محور بازپیوند قهرمان در قصّه‌های ایرانی
topic نقد کهن‌الگویی
آنیما
آنیموس
بازپیوند
قصّه های ایرانی
url https://lir.ihcs.ac.ir/article_7044_6ed7b34b2474bfed4cb254d0412cdc58.pdf
work_keys_str_mv AT swsnjbry rwạytkẖrdmḥwrwqdrtmḥwrbạzpywndqhrmạndrqṣhhạyạyrạny