Wybrane zjawiska literatury kaszubskiej od połowy XIX wieku do współczesności
<p>Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jakie tematy i wątki dominowały w literaturze kaszubskiej w przeszłości i obecnie. Początek tej literatury, definiowanej poprzez kryterium języka kaszubskiego oraz postrzeganej jako narzędzie świadomie i celowo wykorzystywane w procesie porozumiewan...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | deu |
| Published: |
Nicolaus Copernicus University in Toruń
2019-06-01
|
| Series: | Litteraria Copernicana |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/LC/article/view/20703 |
| _version_ | 1818456560054042624 |
|---|---|
| author | Artur Jabłoński |
| author_facet | Artur Jabłoński |
| author_sort | Artur Jabłoński |
| collection | DOAJ |
| description | <p>Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jakie tematy i wątki dominowały w literaturze kaszubskiej w przeszłości i obecnie. Początek tej literatury, definiowanej poprzez kryterium języka kaszubskiego oraz postrzeganej jako narzędzie świadomie i celowo wykorzystywane w procesie porozumiewania się, należy wiązać z czasem etnicznej emancypacji Kaszubów na Pomorzu, który przypadł na drugą połowę XIX wieku. Kaszubskojęzyczna proza rozwijała się od czasów Flóriana Cénôwë, jej podstawową funkcją była funkcja tożsamościowa. Dopiero w XXI wieku można zaobserwować jej wyraźny rozwój, przede wszystkim w wymiarze ilościowym, ale również jakościowym. Analiza wybranych utworów, które ukazały się po 2000 roku, skłania do stwierdzenia, że najmłodsze pokolenia kaszubskich pisarzy nie stronią od tekstów, w których na pierwszy plan wybija się także temat tożsamościowy, ale jednocześnie rozprawiają się z idealnym obrazem kaszubskiej rzeczywistości, któremu wcześniej towarzyszyła wiara w nadzwyczajną siłę kaszubskiego ludu, jego poczucie jedności, religijność, pracowitość, gospodarność, a także w świętość kaszubskiej ziemi. Literatura ta nadal powstaje w oparciu o własną osnowę kulturową, obyczajową czy historyczną, wciąż powiązana jest z myśleniem symbolicznym i magicznym zajmującym ważne miejsce w kulturach pierwotnych, nie ma już jednak dla niej tematów tabu.</p> |
| first_indexed | 2024-12-14T22:28:36Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-da8d61b0e554462987baca08fb996d3a |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1899-315X 2392-1617 |
| language | deu |
| last_indexed | 2024-12-14T22:28:36Z |
| publishDate | 2019-06-01 |
| publisher | Nicolaus Copernicus University in Toruń |
| record_format | Article |
| series | Litteraria Copernicana |
| spelling | doaj.art-da8d61b0e554462987baca08fb996d3a2022-12-21T22:45:18ZdeuNicolaus Copernicus University in ToruńLitteraria Copernicana1899-315X2392-16172019-06-0102(30)/8510010.12775/LC.2019.02117090Wybrane zjawiska literatury kaszubskiej od połowy XIX wieku do współczesnościArtur Jabłoński0Uniwersytet Śląski<p>Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jakie tematy i wątki dominowały w literaturze kaszubskiej w przeszłości i obecnie. Początek tej literatury, definiowanej poprzez kryterium języka kaszubskiego oraz postrzeganej jako narzędzie świadomie i celowo wykorzystywane w procesie porozumiewania się, należy wiązać z czasem etnicznej emancypacji Kaszubów na Pomorzu, który przypadł na drugą połowę XIX wieku. Kaszubskojęzyczna proza rozwijała się od czasów Flóriana Cénôwë, jej podstawową funkcją była funkcja tożsamościowa. Dopiero w XXI wieku można zaobserwować jej wyraźny rozwój, przede wszystkim w wymiarze ilościowym, ale również jakościowym. Analiza wybranych utworów, które ukazały się po 2000 roku, skłania do stwierdzenia, że najmłodsze pokolenia kaszubskich pisarzy nie stronią od tekstów, w których na pierwszy plan wybija się także temat tożsamościowy, ale jednocześnie rozprawiają się z idealnym obrazem kaszubskiej rzeczywistości, któremu wcześniej towarzyszyła wiara w nadzwyczajną siłę kaszubskiego ludu, jego poczucie jedności, religijność, pracowitość, gospodarność, a także w świętość kaszubskiej ziemi. Literatura ta nadal powstaje w oparciu o własną osnowę kulturową, obyczajową czy historyczną, wciąż powiązana jest z myśleniem symbolicznym i magicznym zajmującym ważne miejsce w kulturach pierwotnych, nie ma już jednak dla niej tematów tabu.</p>https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/LC/article/view/20703kaszubiliteratura kaszubskawspółczesna prozatożsamośćmit |
| spellingShingle | Artur Jabłoński Wybrane zjawiska literatury kaszubskiej od połowy XIX wieku do współczesności Litteraria Copernicana kaszubi literatura kaszubska współczesna proza tożsamość mit |
| title | Wybrane zjawiska literatury kaszubskiej od połowy XIX wieku do współczesności |
| title_full | Wybrane zjawiska literatury kaszubskiej od połowy XIX wieku do współczesności |
| title_fullStr | Wybrane zjawiska literatury kaszubskiej od połowy XIX wieku do współczesności |
| title_full_unstemmed | Wybrane zjawiska literatury kaszubskiej od połowy XIX wieku do współczesności |
| title_short | Wybrane zjawiska literatury kaszubskiej od połowy XIX wieku do współczesności |
| title_sort | wybrane zjawiska literatury kaszubskiej od polowy xix wieku do wspolczesnosci |
| topic | kaszubi literatura kaszubska współczesna proza tożsamość mit |
| url | https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/LC/article/view/20703 |
| work_keys_str_mv | AT arturjabłonski wybranezjawiskaliteraturykaszubskiejodpołowyxixwiekudowspołczesnosci |