Adaçayı ve Dağ Çayında Tuz Stresi Üzerine Selenyum Uygulamalarının Etkileri

Lamiaceae familyasına ait adaçayı ve dağ çayı Türkiye’de ticari öneme sahip tıbbi ve aromatik bitkilerdir. Bu çalışmada, tuzlu koşullarda farklı selenyum dozlarının, adaçayı (Salvia officinalis L.) ve dağ çayı (Sideritis sp.)’nın morfolojik özellikleri üzerine etkilerini değerlendirmek amaçlanmıştır...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Mahmut Çamlıca, Gülsüm Yaldız, Ferit Özen, Abdurrahman Başol, Halit Aşkın
Format: Article
Language:English
Published: Turkish Science and Technology Publishing (TURSTEP) 2019-12-01
Series:Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology
Subjects:
Online Access:http://www.agrifoodscience.com/index.php/TURJAF/article/view/3098
_version_ 1797922421979742208
author Mahmut Çamlıca
Gülsüm Yaldız
Ferit Özen
Abdurrahman Başol
Halit Aşkın
author_facet Mahmut Çamlıca
Gülsüm Yaldız
Ferit Özen
Abdurrahman Başol
Halit Aşkın
author_sort Mahmut Çamlıca
collection DOAJ
description Lamiaceae familyasına ait adaçayı ve dağ çayı Türkiye’de ticari öneme sahip tıbbi ve aromatik bitkilerdir. Bu çalışmada, tuzlu koşullarda farklı selenyum dozlarının, adaçayı (Salvia officinalis L.) ve dağ çayı (Sideritis sp.)’nın morfolojik özellikleri üzerine etkilerini değerlendirmek amaçlanmıştır. Tuzsuz (0) ve tuzlu (250 mM NaCI/l) ortamda ve dört farklı selenyum dozu (5, 10, 20, 40 mg/l) uygulanmıştır. Deneme bölünmüş parseller deneme deseninde üç tekrarlı olarak Tarla Bitkileri bölümü iklim odasında yürütülmüştür. İncelenen özellikler değerlendirildiğinde; adaçayında bitki boyu 15,56-23,85 cm, dal sayısı 10,50-12,78 adet/bitki, yaprak sayısı 52,78-92,00 adet/bitki, yaş yaprak ağırlığı 2,48-7,51 g/bitki, kuru yaprak ağırlığı 0,48-3,32 g/bitki, yaş kök ağırlığı 1,52-7,16 g/bitki, kuru kök ağırlığı 0,19-1,24 g/bitki, kök uzunluğu 26,18-36,07 cm, yaş gövde ağırlığı 1,13-7,15 g/bitki ve kuru gövde ağırlığı ise 0,13-0,38 g/bitki arasında değişmiştir. Dağ çayında ise bitki boyu 3,26-5,93 cm, dal sayısı 2,50-6,33 adet/bitki, yaprak sayısı 28,22-91,14 adet/bitki, yaş yaprak ve kuru yaprak ağırlıkları 2,42-11,03 ve 0,45-1,91 g/bitki, yaş ve kuru kök ağırlıkları 0,71-3,97 ve 0,18-0,74 g/bitki, kök uzunluğu 14,78-33,26 cm, yaş ve kuru gövde ağırlıkları ise 0,29-2,28 ve 0,12-0,41 g/bitki olarak belirlenmiştir. Çalışma sonucunda, tuzlu koşullarda 5 mg/l selenyum uygulaması ile her iki bitkide de yaş yaprak ağırlıkları bakımından yüksek değerlere ulaşılmıştır. Bununla birlikte adaçayında kuru yaprak ağırlığı ile dağ çayında yaş kök ve yaş gövde ağırlıkları üzerine tuzlu koşullarda selenyum uygulamalarının olumlu etkilerinin olduğu saptanmıştır. Korelasyon analizi sonucunda ise her iki bitkide de incelenen özellikler bakımından özellikle dağ çayında kuru yaprak ağırlığı ile diğer özellikler arasında olumlu korelasyonlar bulunmuştur.
first_indexed 2024-04-10T14:31:04Z
format Article
id doaj.art-da9c51447163466fa06ce67350d4f0dd
institution Directory Open Access Journal
issn 2148-127X
language English
last_indexed 2024-04-10T14:31:04Z
publishDate 2019-12-01
publisher Turkish Science and Technology Publishing (TURSTEP)
record_format Article
series Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology
spelling doaj.art-da9c51447163466fa06ce67350d4f0dd2023-02-15T16:08:50ZengTurkish Science and Technology Publishing (TURSTEP)Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology2148-127X2019-12-017sp2293510.24925/turjaf.v7isp2.29-35.30981418Adaçayı ve Dağ Çayında Tuz Stresi Üzerine Selenyum Uygulamalarının EtkileriMahmut Çamlıca0Gülsüm Yaldız1Ferit Özen2Abdurrahman Başol3Halit Aşkın4Department of Field Crops, Faculty of Agriculture and Natural Sciences, Bolu Abant Izzet Baysal University, 14030 BoluDepartment of Field Crops, Faculty of Agriculture and Natural Sciences, Bolu Abant Izzet Baysal University, 14030 BoluDepartment of Field Crops, Faculty of Agriculture and Natural Sciences, Bolu Abant Izzet Baysal University, 14030 BoluMedicinal and Aromatic Plants Department, Mudurnu Süreyya Astarcı Vocational School, 14800 Mudurnu/BoluDepartment of Field Crops, Faculty of Agriculture and Natural Sciences, Bolu Abant Izzet Baysal University, 14030 BoluLamiaceae familyasına ait adaçayı ve dağ çayı Türkiye’de ticari öneme sahip tıbbi ve aromatik bitkilerdir. Bu çalışmada, tuzlu koşullarda farklı selenyum dozlarının, adaçayı (Salvia officinalis L.) ve dağ çayı (Sideritis sp.)’nın morfolojik özellikleri üzerine etkilerini değerlendirmek amaçlanmıştır. Tuzsuz (0) ve tuzlu (250 mM NaCI/l) ortamda ve dört farklı selenyum dozu (5, 10, 20, 40 mg/l) uygulanmıştır. Deneme bölünmüş parseller deneme deseninde üç tekrarlı olarak Tarla Bitkileri bölümü iklim odasında yürütülmüştür. İncelenen özellikler değerlendirildiğinde; adaçayında bitki boyu 15,56-23,85 cm, dal sayısı 10,50-12,78 adet/bitki, yaprak sayısı 52,78-92,00 adet/bitki, yaş yaprak ağırlığı 2,48-7,51 g/bitki, kuru yaprak ağırlığı 0,48-3,32 g/bitki, yaş kök ağırlığı 1,52-7,16 g/bitki, kuru kök ağırlığı 0,19-1,24 g/bitki, kök uzunluğu 26,18-36,07 cm, yaş gövde ağırlığı 1,13-7,15 g/bitki ve kuru gövde ağırlığı ise 0,13-0,38 g/bitki arasında değişmiştir. Dağ çayında ise bitki boyu 3,26-5,93 cm, dal sayısı 2,50-6,33 adet/bitki, yaprak sayısı 28,22-91,14 adet/bitki, yaş yaprak ve kuru yaprak ağırlıkları 2,42-11,03 ve 0,45-1,91 g/bitki, yaş ve kuru kök ağırlıkları 0,71-3,97 ve 0,18-0,74 g/bitki, kök uzunluğu 14,78-33,26 cm, yaş ve kuru gövde ağırlıkları ise 0,29-2,28 ve 0,12-0,41 g/bitki olarak belirlenmiştir. Çalışma sonucunda, tuzlu koşullarda 5 mg/l selenyum uygulaması ile her iki bitkide de yaş yaprak ağırlıkları bakımından yüksek değerlere ulaşılmıştır. Bununla birlikte adaçayında kuru yaprak ağırlığı ile dağ çayında yaş kök ve yaş gövde ağırlıkları üzerine tuzlu koşullarda selenyum uygulamalarının olumlu etkilerinin olduğu saptanmıştır. Korelasyon analizi sonucunda ise her iki bitkide de incelenen özellikler bakımından özellikle dağ çayında kuru yaprak ağırlığı ile diğer özellikler arasında olumlu korelasyonlar bulunmuştur.http://www.agrifoodscience.com/index.php/TURJAF/article/view/3098adaçayıdağ çayımorfolojinaclselenyum
spellingShingle Mahmut Çamlıca
Gülsüm Yaldız
Ferit Özen
Abdurrahman Başol
Halit Aşkın
Adaçayı ve Dağ Çayında Tuz Stresi Üzerine Selenyum Uygulamalarının Etkileri
Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology
adaçayı
dağ çayı
morfoloji
nacl
selenyum
title Adaçayı ve Dağ Çayında Tuz Stresi Üzerine Selenyum Uygulamalarının Etkileri
title_full Adaçayı ve Dağ Çayında Tuz Stresi Üzerine Selenyum Uygulamalarının Etkileri
title_fullStr Adaçayı ve Dağ Çayında Tuz Stresi Üzerine Selenyum Uygulamalarının Etkileri
title_full_unstemmed Adaçayı ve Dağ Çayında Tuz Stresi Üzerine Selenyum Uygulamalarının Etkileri
title_short Adaçayı ve Dağ Çayında Tuz Stresi Üzerine Selenyum Uygulamalarının Etkileri
title_sort adacayi ve dag cayinda tuz stresi uzerine selenyum uygulamalarinin etkileri
topic adaçayı
dağ çayı
morfoloji
nacl
selenyum
url http://www.agrifoodscience.com/index.php/TURJAF/article/view/3098
work_keys_str_mv AT mahmutcamlıca adacayıvedagcayındatuzstresiuzerineselenyumuygulamalarınınetkileri
AT gulsumyaldız adacayıvedagcayındatuzstresiuzerineselenyumuygulamalarınınetkileri
AT feritozen adacayıvedagcayındatuzstresiuzerineselenyumuygulamalarınınetkileri
AT abdurrahmanbasol adacayıvedagcayındatuzstresiuzerineselenyumuygulamalarınınetkileri
AT halitaskın adacayıvedagcayındatuzstresiuzerineselenyumuygulamalarınınetkileri