مهادنه: قرارداد ترک مخاصمه و آتشبس
گاه، جنگ و جهاد به آتشبس منجر مىشود که از آن در فقه به مهادنه و هدنه تعبیر مىشود. این لغت در اصل به معناى سکون است و اصطلاحاً براى بیان صلح موقت میان مسلمانان و گروهى از کافران حربى به کار مىرود. لذا بر آن، موادعه و معاهده که گویاى حالت ناپایدار است، اطلاق مىشود. شیخ طوسى در <em>مبسوط <...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | fas |
Published: |
Bagher al-Olum University
2006-04-01
|
Series: | علوم سیاسی |
Online Access: | http://psq.bou.ac.ir/article_11766_abd25a4a6f0fe24b5abf038ff34be037.pdf |
_version_ | 1818750870276276224 |
---|---|
author | آیة الله سیدعلى خامنهاى |
author_facet | آیة الله سیدعلى خامنهاى |
author_sort | آیة الله سیدعلى خامنهاى |
collection | DOAJ |
description | گاه، جنگ و جهاد به آتشبس منجر مىشود که از آن در فقه به مهادنه و هدنه تعبیر مىشود. این لغت در اصل به معناى سکون است و اصطلاحاً براى بیان صلح موقت میان مسلمانان و گروهى از کافران حربى به کار مىرود. لذا بر آن، موادعه و معاهده که گویاى حالت ناپایدار است، اطلاق مىشود.
شیخ طوسى در <em>مبسوط </em>مىگوید: «هدنه و مهادنه به یک معنا عبارت است از کنار گذاشتن جنگ و رها کردن نبرد تا مدتى». علامه حلى نیز در <em>تذکره </em>مىگوید: «مهادنه، موادعه و معاهده واژههایى مترادف و عبارت است از کنار گذاشتن جنگ و رها کردن نبرد تا مدتى». ایشان همین مطلب را در <em>منتهى </em>و نزدیک به آن را در <em>تحریر </em>و <em>قواعد </em>ذکر مىکند.
بنابراین حالت ناپایدارى و گذرا بودن در معنا و تعریف هدنه اخذ شده است. لذا عدهاى یکى از تفاوتهاى هدنه را با عقد جزیه، همین نکته دانستهاند، همچنین تفاوتهاى دیگرى ذکر کردهاند که براى تفصیل مطلب به <em>قواعد</em> علامه و پارهاى دیگر از کتابهاى ایشان و دیگران رجوع کنید. لیکن حق آن است که آن چه را به عنوان فارق میان آن دو آوردهاند، فارق اصلى به شمار نمىرود، بلکه از عوارض و علامتهاى هدنه است. تفاوت ماهوى و جوهرى میان آن دو این است که در عقد جزیه، یک طرف عقد دشمنان شکست خوردهاى هستند که مسلمانان بر آن پیروز شده، زمینهایشان را گشوده و دولتشان را ساقط کردهاند و در این حالت به جاى مالیاتى که از دیگر مسلمانان اخذ مىشود، از آنان جزیه گرفته مىشود. بنابراین آنان شهروندان دولت اسلامى، اما با حفظ دین خود هستند. |
first_indexed | 2024-12-18T04:26:32Z |
format | Article |
id | doaj.art-db6c20e078bf475594515e92b2dd2963 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1735-0557 2645-5773 |
language | fas |
last_indexed | 2024-12-18T04:26:32Z |
publishDate | 2006-04-01 |
publisher | Bagher al-Olum University |
record_format | Article |
series | علوم سیاسی |
spelling | doaj.art-db6c20e078bf475594515e92b2dd29632022-12-21T21:21:06ZfasBagher al-Olum Universityعلوم سیاسی1735-05572645-57732006-04-019شماره سی و سوم - بهار 85135811766مهادنه: قرارداد ترک مخاصمه و آتشبسآیة الله سیدعلى خامنهاى0آیة الله سیدعلى خامنهاىگاه، جنگ و جهاد به آتشبس منجر مىشود که از آن در فقه به مهادنه و هدنه تعبیر مىشود. این لغت در اصل به معناى سکون است و اصطلاحاً براى بیان صلح موقت میان مسلمانان و گروهى از کافران حربى به کار مىرود. لذا بر آن، موادعه و معاهده که گویاى حالت ناپایدار است، اطلاق مىشود. شیخ طوسى در <em>مبسوط </em>مىگوید: «هدنه و مهادنه به یک معنا عبارت است از کنار گذاشتن جنگ و رها کردن نبرد تا مدتى». علامه حلى نیز در <em>تذکره </em>مىگوید: «مهادنه، موادعه و معاهده واژههایى مترادف و عبارت است از کنار گذاشتن جنگ و رها کردن نبرد تا مدتى». ایشان همین مطلب را در <em>منتهى </em>و نزدیک به آن را در <em>تحریر </em>و <em>قواعد </em>ذکر مىکند. بنابراین حالت ناپایدارى و گذرا بودن در معنا و تعریف هدنه اخذ شده است. لذا عدهاى یکى از تفاوتهاى هدنه را با عقد جزیه، همین نکته دانستهاند، همچنین تفاوتهاى دیگرى ذکر کردهاند که براى تفصیل مطلب به <em>قواعد</em> علامه و پارهاى دیگر از کتابهاى ایشان و دیگران رجوع کنید. لیکن حق آن است که آن چه را به عنوان فارق میان آن دو آوردهاند، فارق اصلى به شمار نمىرود، بلکه از عوارض و علامتهاى هدنه است. تفاوت ماهوى و جوهرى میان آن دو این است که در عقد جزیه، یک طرف عقد دشمنان شکست خوردهاى هستند که مسلمانان بر آن پیروز شده، زمینهایشان را گشوده و دولتشان را ساقط کردهاند و در این حالت به جاى مالیاتى که از دیگر مسلمانان اخذ مىشود، از آنان جزیه گرفته مىشود. بنابراین آنان شهروندان دولت اسلامى، اما با حفظ دین خود هستند.http://psq.bou.ac.ir/article_11766_abd25a4a6f0fe24b5abf038ff34be037.pdf |
spellingShingle | آیة الله سیدعلى خامنهاى مهادنه: قرارداد ترک مخاصمه و آتشبس علوم سیاسی |
title | مهادنه: قرارداد ترک مخاصمه و آتشبس |
title_full | مهادنه: قرارداد ترک مخاصمه و آتشبس |
title_fullStr | مهادنه: قرارداد ترک مخاصمه و آتشبس |
title_full_unstemmed | مهادنه: قرارداد ترک مخاصمه و آتشبس |
title_short | مهادنه: قرارداد ترک مخاصمه و آتشبس |
title_sort | مهادنه قرارداد ترک مخاصمه و آتشبس |
url | http://psq.bou.ac.ir/article_11766_abd25a4a6f0fe24b5abf038ff34be037.pdf |
work_keys_str_mv | AT ậyẗạllhsydʿlykẖạmnhạy mhạdnhqrạrdạdtrḵmkẖạṣmhwậtsẖbs |