مشکلات نظرى طرح آزادى در اندیشه اسلامى
مقاله حاضر، برخى مشکلات طرح آزادى در تفکّر اسلامى را مورد ارزیابى قرار<br /> مىدهد. نگاه مؤمنانه به آزادى، یکى از مهمترین عناصر تفکرى است که بنیاد ارزشى و<br /> مبانى مذهبى «نظام جمهورى اسلامى ایران» را تشکیل مىدهد.(1) اما رهیافت اسلامى<br /> به آزادى، در شرایطى که جمهورى اسلامى...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Bagher al-Olum University
1999-12-01
|
| Series: | علوم سیاسی |
| Online Access: | http://psq.bou.ac.ir/article_8710_61031453da34507db088bb1968eadac6.pdf |
| Summary: | مقاله حاضر، برخى مشکلات طرح آزادى در تفکّر اسلامى را مورد ارزیابى قرار<br /> مىدهد. نگاه مؤمنانه به آزادى، یکى از مهمترین عناصر تفکرى است که بنیاد ارزشى و<br /> مبانى مذهبى «نظام جمهورى اسلامى ایران» را تشکیل مىدهد.(1) اما رهیافت اسلامى<br /> به آزادى، در شرایطى که جمهورى اسلامى ما ـ بنا به ضرورت تاریخى ـ بر میراث کهنى<br /> از سنّت اقتدار در اندیشه و عمل تکیه دارد، مشکلات دوگانهاى دارد:
1 ـ نخست آنکه، الهیات اسلامى، با توجّه به جامه اقتدار گرایانهاى که بویژه در<br /> حکمت عملى و زندگى سیاسى پوشیده بود، قرنها است که بسیارى از نصوص دینى ناظر<br /> به آزادى، عقلانیّت و مسؤولیت فردى را به حاشیه رانده و مورد غفلت قرار داده است.<br /> در چنین شرایطى، هر گونه تلاش براى تفسیرى روشن از مفهوم آزادى در نصوص<br /> دینى، به این لحاظ که مسبوق بر نظریات و تأمّلات پیشین نبوده و به تعبیر ابن خلدون،<br clear="all" /> سندى مستمر در تحقیقات عالمانه ندارد، با مشکلات، سردرگمىها و شرمسارىهایى<br /> مواجه مىشود.
2 ـ ثانیا، حضور همین سنّت اقتدارگرایانه در الهیات اسلامى، با توجّه به مجموعهاى<br /> از پیش فرضها، نظریهها و سلیقه هایى که تولید مىکند، مانع از آن مىشود که آزادى، در<br /> «مرکز معنا» و کاوشهاى دین شناسانه در باب سیاست قرار گرفته و گامى مؤثر در تأسیس یا<br /> بسط نظریهاى درباره الهیات آزاد منش، فردگرا و مردم سالار شروع شود. بر عکس،<br /> سنّت اقتدارى با توجه به انرژى نهفتهاى که دارد، ممکن است ابزار نیروهاى سیاسى<br /> خاصّى قرار گیرد. |
|---|---|
| ISSN: | 1735-0557 2645-5773 |