مطالعه کاربرد اسید سالیسیلیک بر پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه دارویی سیاهدانه (.Nigella sativa L) تحت شرایط آبیاری مختلف

به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی و پیش‌تیمار با اسید سالیسیلیک بر برخی از صفات فیزیولوژیک و عملکرد گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa L.) تحت شرایط رژیم‌های مختلف آبیاری، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی گنبد کاووس در زمستان و بهار سال 97-1396 اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح ب...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: حسین آزادواری, معصومه نعیمی, عبدالطیف قلیزاده, علی نخ زری مقدم
Format: Article
Language:fas
Published: University of Birjand 2020-12-01
Series:تنش های محیطی در علوم زراعی
Subjects:
Online Access:http://escs.birjand.ac.ir/article_1494_6cec3322f371b7c608bf89cbc71843f7.pdf
_version_ 1827298898649022464
author حسین آزادواری
معصومه نعیمی
عبدالطیف قلیزاده
علی نخ زری مقدم
author_facet حسین آزادواری
معصومه نعیمی
عبدالطیف قلیزاده
علی نخ زری مقدم
author_sort حسین آزادواری
collection DOAJ
description به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی و پیش‌تیمار با اسید سالیسیلیک بر برخی از صفات فیزیولوژیک و عملکرد گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa L.) تحت شرایط رژیم‌های مختلف آبیاری، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی گنبد کاووس در زمستان و بهار سال 97-1396 اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. سطوح مختلف آبیاری در چهار سطح شامل: عدم آبیاری (دیم)، یک‌بار آبیاری در مرحله گلدهی، یک‌بار آبیاری در مرحله پر شدن دانه و انجام دو بار آبیاری به‌‌ترتیب در زمان گلدهی و پر شدن دانه و عامل اسید سالیسیلیک در سه سطح شامل: عدم مصرف اسید سالیسیلیک (شاهد)، پیش‌تیمار بذر با اسید سالیسیلیک و محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک به‌میزان 0.5 میلی‌مولار در لیتر در نظر گرفته شد. پس از اعمال تیمارها نمونه‌برداری‌های لازم از گیاه به‌عمل آمد و صفاتی از قبیل کلروفیلa ، کلروفیلb ، کلروفیل کل، کارتنوئید، نشت الکترولیت، پرولین، قندهای محلول و در نهایت عملکرد دانه در گیاه ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که اثرات ساده آبیاری و اسید سالیسیلیک و اثرات متقابل آن‌ها بر کلیه صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود. نتایج مقایسه میانگین اثرات متقابل نشان داد، کاربرد محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک باعث افزایش صفاتی مانند رنگیزه‌های فتوسنتزی، پرولین، قندهای محلول و عملکرد دانه در تمام شرایط آبیاری گردید. پیش‌تیمار اسید سالیسیلیک کم‌ترین نشت الکترولیت را به‌خود اختصاص داد. بیش‌ترین عملکرد دانه در تیمار محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک به‌میزان 1330 کیلوگرم در هکتار در شرایط دوبار آبیاری و کم‌ترین عملکرد دانه در تیمار عدم مصرف اسید سالیسیلیک به‌میزان 817 کیلوگرم در هکتار در شرایط دیم به‌دست آمد. با توجه به مشاهدات این تحقیق می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از اسید سالیسیلیک به‌صورت محلول‌پاشی، راهکاری مناسب به‌منظور افزایش مقاومت گیاه سیاهدانه در برابر تنش کم‌آبی است.
first_indexed 2024-04-24T15:23:56Z
format Article
id doaj.art-dca05b87c6a84f0ca48d65d392ad8ca1
institution Directory Open Access Journal
issn 2383-3084
2383-3084
language fas
last_indexed 2024-04-24T15:23:56Z
publishDate 2020-12-01
publisher University of Birjand
record_format Article
series تنش های محیطی در علوم زراعی
spelling doaj.art-dca05b87c6a84f0ca48d65d392ad8ca12024-04-02T07:05:55ZfasUniversity of Birjandتنش های محیطی در علوم زراعی2383-30842383-30842020-12-011341904162610.22077/escs.2020.2398.16261494مطالعه کاربرد اسید سالیسیلیک بر پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه دارویی سیاهدانه (.Nigella sativa L) تحت شرایط آبیاری مختلفحسین آزادواری0معصومه نعیمی1عبدالطیف قلیزاده2علی نخ زری مقدم3کارشناس ارشد کشاورزی اکولوژیک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبدکاووسدکتری اکولوژی گیاهان زراعی، استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبدکاووسدکتری خاک‌شناسی- گرایش شیمی و حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه، استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبدکاووسدکتری اکولوژی گیاهان زراعی، استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبدکاووسبه‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی و پیش‌تیمار با اسید سالیسیلیک بر برخی از صفات فیزیولوژیک و عملکرد گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa L.) تحت شرایط رژیم‌های مختلف آبیاری، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی گنبد کاووس در زمستان و بهار سال 97-1396 اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. سطوح مختلف آبیاری در چهار سطح شامل: عدم آبیاری (دیم)، یک‌بار آبیاری در مرحله گلدهی، یک‌بار آبیاری در مرحله پر شدن دانه و انجام دو بار آبیاری به‌‌ترتیب در زمان گلدهی و پر شدن دانه و عامل اسید سالیسیلیک در سه سطح شامل: عدم مصرف اسید سالیسیلیک (شاهد)، پیش‌تیمار بذر با اسید سالیسیلیک و محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک به‌میزان 0.5 میلی‌مولار در لیتر در نظر گرفته شد. پس از اعمال تیمارها نمونه‌برداری‌های لازم از گیاه به‌عمل آمد و صفاتی از قبیل کلروفیلa ، کلروفیلb ، کلروفیل کل، کارتنوئید، نشت الکترولیت، پرولین، قندهای محلول و در نهایت عملکرد دانه در گیاه ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که اثرات ساده آبیاری و اسید سالیسیلیک و اثرات متقابل آن‌ها بر کلیه صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود. نتایج مقایسه میانگین اثرات متقابل نشان داد، کاربرد محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک باعث افزایش صفاتی مانند رنگیزه‌های فتوسنتزی، پرولین، قندهای محلول و عملکرد دانه در تمام شرایط آبیاری گردید. پیش‌تیمار اسید سالیسیلیک کم‌ترین نشت الکترولیت را به‌خود اختصاص داد. بیش‌ترین عملکرد دانه در تیمار محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک به‌میزان 1330 کیلوگرم در هکتار در شرایط دوبار آبیاری و کم‌ترین عملکرد دانه در تیمار عدم مصرف اسید سالیسیلیک به‌میزان 817 کیلوگرم در هکتار در شرایط دیم به‌دست آمد. با توجه به مشاهدات این تحقیق می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از اسید سالیسیلیک به‌صورت محلول‌پاشی، راهکاری مناسب به‌منظور افزایش مقاومت گیاه سیاهدانه در برابر تنش کم‌آبی است.http://escs.birjand.ac.ir/article_1494_6cec3322f371b7c608bf89cbc71843f7.pdfپرولینرنگیزه‌های فتوسنتزیعملکرد دانهقندهای محلول
spellingShingle حسین آزادواری
معصومه نعیمی
عبدالطیف قلیزاده
علی نخ زری مقدم
مطالعه کاربرد اسید سالیسیلیک بر پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه دارویی سیاهدانه (.Nigella sativa L) تحت شرایط آبیاری مختلف
تنش های محیطی در علوم زراعی
پرولین
رنگیزه‌های فتوسنتزی
عملکرد دانه
قندهای محلول
title مطالعه کاربرد اسید سالیسیلیک بر پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه دارویی سیاهدانه (.Nigella sativa L) تحت شرایط آبیاری مختلف
title_full مطالعه کاربرد اسید سالیسیلیک بر پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه دارویی سیاهدانه (.Nigella sativa L) تحت شرایط آبیاری مختلف
title_fullStr مطالعه کاربرد اسید سالیسیلیک بر پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه دارویی سیاهدانه (.Nigella sativa L) تحت شرایط آبیاری مختلف
title_full_unstemmed مطالعه کاربرد اسید سالیسیلیک بر پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه دارویی سیاهدانه (.Nigella sativa L) تحت شرایط آبیاری مختلف
title_short مطالعه کاربرد اسید سالیسیلیک بر پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه دارویی سیاهدانه (.Nigella sativa L) تحت شرایط آبیاری مختلف
title_sort مطالعه کاربرد اسید سالیسیلیک بر پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه دارویی سیاهدانه nigella sativa l تحت شرایط آبیاری مختلف
topic پرولین
رنگیزه‌های فتوسنتزی
عملکرد دانه
قندهای محلول
url http://escs.birjand.ac.ir/article_1494_6cec3322f371b7c608bf89cbc71843f7.pdf
work_keys_str_mv AT ḥsynậzạdwạry mṭạlʿhḵạrbrdạsydsạlysylyḵbrpạskẖhạyfyzywlwzẖyḵygyạhdạrwyysyạhdạnhnigellasativaltḥtsẖrạyṭậbyạrymkẖtlf
AT mʿṣwmhnʿymy mṭạlʿhḵạrbrdạsydsạlysylyḵbrpạskẖhạyfyzywlwzẖyḵygyạhdạrwyysyạhdạnhnigellasativaltḥtsẖrạyṭậbyạrymkẖtlf
AT ʿbdạlṭyfqlyzạdh mṭạlʿhḵạrbrdạsydsạlysylyḵbrpạskẖhạyfyzywlwzẖyḵygyạhdạrwyysyạhdạnhnigellasativaltḥtsẖrạyṭậbyạrymkẖtlf
AT ʿlynkẖzrymqdm mṭạlʿhḵạrbrdạsydsạlysylyḵbrpạskẖhạyfyzywlwzẖyḵygyạhdạrwyysyạhdạnhnigellasativaltḥtsẖrạyṭậbyạrymkẖtlf