KIRŞEHİR MASİFİ'NİN ISI AKISI VE RADYOJENİK ISI ÜRETİMİNİN JEOLOJİK KAYNAKLARI
Kıta içi mantodan gelen ısı akısı ile radyojenik ısı oluşumu bileşenlerini birbirlerinden ayırmak genel olarak kolay değildir. Yüzey ısı akısı iki bileşenden oluşur. Birincisi, üst kabuktaki radyojenik ısı kaynakları, ikincisi ise üst manto ve alt kabuk kaynaklı ısı akısıdır. Bu çalışmada, Kırşehir...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
General Directorate of Mineral Research and Exploration
2011-12-01
|
| Series: | Bulletin of the Mineral Research and Exploration |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3961/52458?publisher=mta |
| Summary: | Kıta
içi mantodan gelen ısı akısı ile radyojenik ısı oluşumu bileşenlerini
birbirlerinden ayırmak genel olarak kolay değildir. Yüzey ısı akısı iki
bileşenden oluşur. Birincisi, üst kabuktaki radyojenik ısı kaynakları, ikincisi
ise üst manto ve alt kabuk kaynaklı ısı akısıdır. Bu çalışmada, Kırşehir
Masifi'nin ısı akısı ve radyojenik ısı üretimi ve bunun jeolojik kaynakları
araştırılmıştır. Inceleme alanındaki havadan manyetik verilerden Curie noktası
derinlikleri hesaplanmış, ortam homojen ve izotrop kabul edilerek jeotermal
gradyent değerleri oluşturulmuştur. Daha sonra sahadan alınmış kayaç
örneklerinin ısı iletim değerleri kullanılarak bölgenin ısı akısı hesaplanmış
ve bu değerin çalışma alanı için 53 mWm-2 ile 108 mWm-2 değerleri arasında değişim
gösterdiği saptanmıştır. Ayrıca, Kırşehir Masifi üzerinde önceden derlenmiş
olan havadan spektral gamma-ray verileri kullanılarak radyojenik ısı üretimi
haritası oluşturularak çalışma alanının radyojenik ısı üretimi hesaplanmış ve
bu değerin 0.62 µWm-3 ile 5.68 µWm-3 arasında kaldığı saptanmıştır. Isı akısı
ve radyojenik ısı üretim haritalarının birlikte değerlendirilmesi sonucunda
bölgenin ortalama ısı akısı değerlerinin %60-92'sinin manto kaynaklı,
%8-38'sinin ise radyojenik kaynaklı olduğu hesaplanmıştır. Çalışma alanındaki
radyojenik ısı üretimi, beklenildiği üzere, genel olarak bölge-deki genç
granitoyidlerde yüksek anomali değerleri sunmuştur. |
|---|---|
| ISSN: | 0026-4563 2651-3048 |