بازنمایی مرگ و سوگواری در کتاب‌های تصویری برای کودکان (نمونۀ موردی: کتاب اردک، مرگ و گل لاله و کتاب مرگ بالای درخت سیب)

کتاب‌های تصویری برای کودکان طیف گسترده‌ای از مضامین متنوع را در برمی‌گیرد که یکی از آنها آشناکردن و ارائۀ شیوه‌های مواجهه آنان با مفاهیم دشوار زندگی، چون مفهوم مرگ و از دست‌دادن نزدیکان است. مرگ واقعیتی است که بیشتر انسان‌ها، بزرگ و کوچک، تجربه می‌کنند و این پیشامد، انسان را با شرایطی جدید از زندگی...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: علی بوذری, احسان عبداللهی, فائزه فغفوری
Format: Article
Language:fas
Published: Alzahra University 2022-08-01
Series:Jilvah-i hunar
Subjects:
Online Access:https://jjhjor.alzahra.ac.ir/article_6544_48a4171fac151a87b80172c1c98c59f8.pdf
_version_ 1797827271343472640
author علی بوذری
احسان عبداللهی
فائزه فغفوری
author_facet علی بوذری
احسان عبداللهی
فائزه فغفوری
author_sort علی بوذری
collection DOAJ
description کتاب‌های تصویری برای کودکان طیف گسترده‌ای از مضامین متنوع را در برمی‌گیرد که یکی از آنها آشناکردن و ارائۀ شیوه‌های مواجهه آنان با مفاهیم دشوار زندگی، چون مفهوم مرگ و از دست‌دادن نزدیکان است. مرگ واقعیتی است که بیشتر انسان‌ها، بزرگ و کوچک، تجربه می‌کنند و این پیشامد، انسان را با شرایطی جدید از زندگی روبه‌رو می‌کند که بر کودکان به‌صورت واضح تأثیر می‌نهد. خواندن کتاب‌هایی پیرامون چگونگی مواجهه با رویدادهای غم‌بار زندگی به ‌کودکان کمک می‌کند تا پس از رویارویی با این تراژدی، به درک عمیق آن نائل آیند و پس از گذر از بحران و پذیرش آن، به زندگی عادی بازگردند. همگامی متن و تصویر در کتاب‌های تصویری که هر کدام به طریقی موضوع را بیان می‌کنند و در نهایت در قالب یک کل یکپارچه به‌عنوان کتاب تصویری در اختیار مخاطب قرار می‌گیرند، می‌تواند راه‌ مؤثری باشد که به مخاطبان کودک در برون‌رفت از این تنگنا کمک کند. نویسنده در این پژوهش کتاب‌های تصویری با مفهوم مرگ چاپ‌شده در ایران را بررسی می‌کند و به این پرسش پاسخ می‌دهد که کتاب‌های تصویری داستانی از چه شیوه‌هایی برای انتقال مفهوم مرگ به کودکان استفاده می‌کنند. نتیجۀ این پژوهش حاکی از آن است که همراهی داستان و تصویر در کنار یکدیگر و گاه پیشی‌گرفتن هر یک از دیگری، برای بیان این مفهوم در قالب داستان‌های ساده و سرراست و با بهره‌گیری از اسطوره و نماد، برای گروه‌های سنی (ب) و (ج) مؤثر است و باعث پذیرش مفهوم مرگ برای کودکان می‌شود. شخصیت اصلی در کتاب‌های بررسی‌شده، حیوانات، به‌مثابۀ تمثیلی از انسان، هستند. بسیاری از کودکان حیوان خانگی دارند یا در زندگی خود با حیوانات و شاید مرگ آنها مواجه شده‌اند؛ بدین ترتیب حیوانات در ذهن کودک جایگزین انسان‌ها و افراد پیرامونشان می‌شوند. فضاسازی‌های خلوت با بیشترین تأکید بر شخصیت اصلی، یعنی شخصیت سوگوار یا شخصیت درگیر با مرگ است که نشان‌دهندۀ تنهایی فرد متوفی و بازماندگان است. در هر دو کتاب مرگ به‌جای مقابلۀ مستقیم با شخصیت اصلی، به‌مثابۀ دوستی آرام و صبور شخصیت را همراهی می‌کند تا جایی که زمان هم‌سفری سوژه با مرگ فرارسد، آنگاه درمی‌یابیم که نامیرایی چه عواقبی می‌تواند در پی داشته باشد. قصه‌ها و تصاویر آنها مخاطب را همراه می‌کنند تا او را به مرحلۀ پذیرش و غلبه بر این ترس برسانند.
first_indexed 2024-04-09T12:45:35Z
format Article
id doaj.art-de031b16a34a4489b8ca8a345c49e29a
institution Directory Open Access Journal
issn 1607-9868
2538-256X
language fas
last_indexed 2024-04-09T12:45:35Z
publishDate 2022-08-01
publisher Alzahra University
record_format Article
series Jilvah-i hunar
spelling doaj.art-de031b16a34a4489b8ca8a345c49e29a2023-05-14T15:09:00ZfasAlzahra UniversityJilvah-i hunar1607-98682538-256X2022-08-01142213310.22051/jjh.2021.38067.17166544بازنمایی مرگ و سوگواری در کتاب‌های تصویری برای کودکان (نمونۀ موردی: کتاب اردک، مرگ و گل لاله و کتاب مرگ بالای درخت سیب)علی بوذری0احسان عبداللهی1فائزه فغفوری2استادیار گروه ارتباط تصویری و تصویرسازی، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر، تهران، ایران، نویسنده مسئولمربی گروه ارتباط تصویری و تصویرسازی، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر، تهران، ایرانکارشناس ارشد تصویرسازی، دانشکدۀ هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر، تهران، ایرانکتاب‌های تصویری برای کودکان طیف گسترده‌ای از مضامین متنوع را در برمی‌گیرد که یکی از آنها آشناکردن و ارائۀ شیوه‌های مواجهه آنان با مفاهیم دشوار زندگی، چون مفهوم مرگ و از دست‌دادن نزدیکان است. مرگ واقعیتی است که بیشتر انسان‌ها، بزرگ و کوچک، تجربه می‌کنند و این پیشامد، انسان را با شرایطی جدید از زندگی روبه‌رو می‌کند که بر کودکان به‌صورت واضح تأثیر می‌نهد. خواندن کتاب‌هایی پیرامون چگونگی مواجهه با رویدادهای غم‌بار زندگی به ‌کودکان کمک می‌کند تا پس از رویارویی با این تراژدی، به درک عمیق آن نائل آیند و پس از گذر از بحران و پذیرش آن، به زندگی عادی بازگردند. همگامی متن و تصویر در کتاب‌های تصویری که هر کدام به طریقی موضوع را بیان می‌کنند و در نهایت در قالب یک کل یکپارچه به‌عنوان کتاب تصویری در اختیار مخاطب قرار می‌گیرند، می‌تواند راه‌ مؤثری باشد که به مخاطبان کودک در برون‌رفت از این تنگنا کمک کند. نویسنده در این پژوهش کتاب‌های تصویری با مفهوم مرگ چاپ‌شده در ایران را بررسی می‌کند و به این پرسش پاسخ می‌دهد که کتاب‌های تصویری داستانی از چه شیوه‌هایی برای انتقال مفهوم مرگ به کودکان استفاده می‌کنند. نتیجۀ این پژوهش حاکی از آن است که همراهی داستان و تصویر در کنار یکدیگر و گاه پیشی‌گرفتن هر یک از دیگری، برای بیان این مفهوم در قالب داستان‌های ساده و سرراست و با بهره‌گیری از اسطوره و نماد، برای گروه‌های سنی (ب) و (ج) مؤثر است و باعث پذیرش مفهوم مرگ برای کودکان می‌شود. شخصیت اصلی در کتاب‌های بررسی‌شده، حیوانات، به‌مثابۀ تمثیلی از انسان، هستند. بسیاری از کودکان حیوان خانگی دارند یا در زندگی خود با حیوانات و شاید مرگ آنها مواجه شده‌اند؛ بدین ترتیب حیوانات در ذهن کودک جایگزین انسان‌ها و افراد پیرامونشان می‌شوند. فضاسازی‌های خلوت با بیشترین تأکید بر شخصیت اصلی، یعنی شخصیت سوگوار یا شخصیت درگیر با مرگ است که نشان‌دهندۀ تنهایی فرد متوفی و بازماندگان است. در هر دو کتاب مرگ به‌جای مقابلۀ مستقیم با شخصیت اصلی، به‌مثابۀ دوستی آرام و صبور شخصیت را همراهی می‌کند تا جایی که زمان هم‌سفری سوژه با مرگ فرارسد، آنگاه درمی‌یابیم که نامیرایی چه عواقبی می‌تواند در پی داشته باشد. قصه‌ها و تصاویر آنها مخاطب را همراه می‌کنند تا او را به مرحلۀ پذیرش و غلبه بر این ترس برسانند.https://jjhjor.alzahra.ac.ir/article_6544_48a4171fac151a87b80172c1c98c59f8.pdfکلیدواژه‌ها: تصویرسازیکتاب تصویریکودکانمرگسوگواری
spellingShingle علی بوذری
احسان عبداللهی
فائزه فغفوری
بازنمایی مرگ و سوگواری در کتاب‌های تصویری برای کودکان (نمونۀ موردی: کتاب اردک، مرگ و گل لاله و کتاب مرگ بالای درخت سیب)
Jilvah-i hunar
کلیدواژه‌ها: تصویرسازی
کتاب تصویری
کودکان
مرگ
سوگواری
title بازنمایی مرگ و سوگواری در کتاب‌های تصویری برای کودکان (نمونۀ موردی: کتاب اردک، مرگ و گل لاله و کتاب مرگ بالای درخت سیب)
title_full بازنمایی مرگ و سوگواری در کتاب‌های تصویری برای کودکان (نمونۀ موردی: کتاب اردک، مرگ و گل لاله و کتاب مرگ بالای درخت سیب)
title_fullStr بازنمایی مرگ و سوگواری در کتاب‌های تصویری برای کودکان (نمونۀ موردی: کتاب اردک، مرگ و گل لاله و کتاب مرگ بالای درخت سیب)
title_full_unstemmed بازنمایی مرگ و سوگواری در کتاب‌های تصویری برای کودکان (نمونۀ موردی: کتاب اردک، مرگ و گل لاله و کتاب مرگ بالای درخت سیب)
title_short بازنمایی مرگ و سوگواری در کتاب‌های تصویری برای کودکان (نمونۀ موردی: کتاب اردک، مرگ و گل لاله و کتاب مرگ بالای درخت سیب)
title_sort بازنمایی مرگ و سوگواری در کتاب‌های تصویری برای کودکان نمونۀ موردی کتاب اردک، مرگ و گل لاله و کتاب مرگ بالای درخت سیب
topic کلیدواژه‌ها: تصویرسازی
کتاب تصویری
کودکان
مرگ
سوگواری
url https://jjhjor.alzahra.ac.ir/article_6544_48a4171fac151a87b80172c1c98c59f8.pdf
work_keys_str_mv AT ʿlybwdẖry bạznmạyymrgwswgwạrydrḵtạbhạytṣwyrybrạyḵwdḵạnnmwnەmwrdyḵtạbạrdḵmrgwgllạlhwḵtạbmrgbạlạydrkẖtsyb
AT ạḥsạnʿbdạllhy bạznmạyymrgwswgwạrydrḵtạbhạytṣwyrybrạyḵwdḵạnnmwnەmwrdyḵtạbạrdḵmrgwgllạlhwḵtạbmrgbạlạydrkẖtsyb
AT fạỷzhfgẖfwry bạznmạyymrgwswgwạrydrḵtạbhạytṣwyrybrạyḵwdḵạnnmwnەmwrdyḵtạbạrdḵmrgwgllạlhwḵtạbmrgbạlạydrkẖtsyb