جست و جوی ریشه های تاریخی"اخلاق اطلاعات" در علوم کتابداری و اطلاع رسانی

<strong>هدف</strong><strong>: </strong>هدف پژوهش حاضر، مطالعۀ تاریخ اجتماعی مفهوم «اخلاق اطلاعات» است. قصد بر آن است تا نشان داده شود که چگونه مفهوم «اخلاق اطلاعات» در جریان تحولات اجتماعی حاکم بر حرفۀ کتابداری و اطلاع‎رسانی برساخته شده و به‎شکل آنچه ما امروز به‎عنوان حوزۀ «ا...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: مهدی شقاقی, محمدرضا وصفی
Format: Article
Language:fas
Published: Central Library of Astan Quds Razavi 2015-06-01
Series:کتابداری و اطلاع‌رسانی
Online Access:http://lis.aqr-libjournal.ir/article_41565_5b682cbd5994381cb38ebb12df64d54b.pdf
_version_ 1811214671191998464
author مهدی شقاقی
محمدرضا وصفی
author_facet مهدی شقاقی
محمدرضا وصفی
author_sort مهدی شقاقی
collection DOAJ
description <strong>هدف</strong><strong>: </strong>هدف پژوهش حاضر، مطالعۀ تاریخ اجتماعی مفهوم «اخلاق اطلاعات» است. قصد بر آن است تا نشان داده شود که چگونه مفهوم «اخلاق اطلاعات» در جریان تحولات اجتماعی حاکم بر حرفۀ کتابداری و اطلاع‎رسانی برساخته شده و به‎شکل آنچه ما امروز به‎عنوان حوزۀ «اخلاق اطلاعات» می‎شناسیم، درآمده است.  <strong>روش: </strong>پژوهش حاضر به روش سندی یا کتابخانه‎ای انجام شده است. روش سندی یا کتابخانه‎ای، بهترین روش برای ردگیری تاریخ تطورّ مفاهیم و اندیشه‎ها در مناسبات اجتماعی است. <strong>یافته</strong><strong>‎</strong><strong>ها</strong><strong>: </strong>جریان‎های اجتماعیِ حاکم بر فضای حرفه‎ای کتابداری و اطلاع‎رسانی از اواخر قرن نوزده تا اوایل دهۀ 70 قرن بیستم آمریکا، سه اتفاق بارز به نام‎های درخواست کتاب‌های زرد و مسئلۀ سانسور، کمک به ثبات جامعه و مسئلۀ خدمت به پروپاگاندا در قالب خدمات جنگی کتابخانه، و جنبش مسئولیت اجتماعی را رقم زد که این سه رویداد، خود را در سه جهت‌گیری مهم در اخلاق اطلاعات متجلی نمود: اخلاق اطلاعات اصول‎‎گرا، اخلاق اطلاعات فردگرا، روانشناختی و تکنوکراتیک، و اخلاق اطلاعات جامعه‎گرا و انتقادی.   <strong>     </strong> <strong>اصالت/ارزش:</strong> ارزش این مقاله، در یافتن و ارائۀ شواهدی تاریخی برای اثبات این مطلب است که حوزۀ «اخلاق اطلاعات» باوجود ادعای بسیاری از افرادی که در حوزۀ علوم کامپیوتر، فنآوری اطلاعات و ارتباطات، و هوش مصنوعی فعالیت می‎کنند، ریشه در اخلاق کتابداری و اطلاع‎رسانی دارد و از بُن‎مایه‎های فکری این حوزه نضج یافته است و مسائل جدیدی که ورود رایانه و شبکه به دنیای اطلاعات ایجاب کرده است، باعث شده این حوزه اَبعاد تازه‎تری به خود بگیرد و این تصور حاصل شود که این مفهوم، برخاسته از تحولات نیم‎قرن اخیر است.
first_indexed 2024-04-12T06:08:51Z
format Article
id doaj.art-df8df4a47cb34c578a0f17df87a384a3
institution Directory Open Access Journal
issn 1680-9637
2676-5977
language fas
last_indexed 2024-04-12T06:08:51Z
publishDate 2015-06-01
publisher Central Library of Astan Quds Razavi
record_format Article
series کتابداری و اطلاع‌رسانی
spelling doaj.art-df8df4a47cb34c578a0f17df87a384a32022-12-22T03:44:47ZfasCentral Library of Astan Quds Razaviکتابداری و اطلاع‌رسانی1680-96372676-59772015-06-0118شماره 2 (پیاپی 70)6910241565جست و جوی ریشه های تاریخی"اخلاق اطلاعات" در علوم کتابداری و اطلاع رسانیمهدی شقاقی0محمدرضا وصفی1دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش‎شناسی دانشگاه تهراناستادیار دانشکده علوم اطلاعات و دانش‎شناسی دانشگاه تهران<strong>هدف</strong><strong>: </strong>هدف پژوهش حاضر، مطالعۀ تاریخ اجتماعی مفهوم «اخلاق اطلاعات» است. قصد بر آن است تا نشان داده شود که چگونه مفهوم «اخلاق اطلاعات» در جریان تحولات اجتماعی حاکم بر حرفۀ کتابداری و اطلاع‎رسانی برساخته شده و به‎شکل آنچه ما امروز به‎عنوان حوزۀ «اخلاق اطلاعات» می‎شناسیم، درآمده است.  <strong>روش: </strong>پژوهش حاضر به روش سندی یا کتابخانه‎ای انجام شده است. روش سندی یا کتابخانه‎ای، بهترین روش برای ردگیری تاریخ تطورّ مفاهیم و اندیشه‎ها در مناسبات اجتماعی است. <strong>یافته</strong><strong>‎</strong><strong>ها</strong><strong>: </strong>جریان‎های اجتماعیِ حاکم بر فضای حرفه‎ای کتابداری و اطلاع‎رسانی از اواخر قرن نوزده تا اوایل دهۀ 70 قرن بیستم آمریکا، سه اتفاق بارز به نام‎های درخواست کتاب‌های زرد و مسئلۀ سانسور، کمک به ثبات جامعه و مسئلۀ خدمت به پروپاگاندا در قالب خدمات جنگی کتابخانه، و جنبش مسئولیت اجتماعی را رقم زد که این سه رویداد، خود را در سه جهت‌گیری مهم در اخلاق اطلاعات متجلی نمود: اخلاق اطلاعات اصول‎‎گرا، اخلاق اطلاعات فردگرا، روانشناختی و تکنوکراتیک، و اخلاق اطلاعات جامعه‎گرا و انتقادی.   <strong>     </strong> <strong>اصالت/ارزش:</strong> ارزش این مقاله، در یافتن و ارائۀ شواهدی تاریخی برای اثبات این مطلب است که حوزۀ «اخلاق اطلاعات» باوجود ادعای بسیاری از افرادی که در حوزۀ علوم کامپیوتر، فنآوری اطلاعات و ارتباطات، و هوش مصنوعی فعالیت می‎کنند، ریشه در اخلاق کتابداری و اطلاع‎رسانی دارد و از بُن‎مایه‎های فکری این حوزه نضج یافته است و مسائل جدیدی که ورود رایانه و شبکه به دنیای اطلاعات ایجاب کرده است، باعث شده این حوزه اَبعاد تازه‎تری به خود بگیرد و این تصور حاصل شود که این مفهوم، برخاسته از تحولات نیم‎قرن اخیر است.http://lis.aqr-libjournal.ir/article_41565_5b682cbd5994381cb38ebb12df64d54b.pdf
spellingShingle مهدی شقاقی
محمدرضا وصفی
جست و جوی ریشه های تاریخی"اخلاق اطلاعات" در علوم کتابداری و اطلاع رسانی
کتابداری و اطلاع‌رسانی
title جست و جوی ریشه های تاریخی"اخلاق اطلاعات" در علوم کتابداری و اطلاع رسانی
title_full جست و جوی ریشه های تاریخی"اخلاق اطلاعات" در علوم کتابداری و اطلاع رسانی
title_fullStr جست و جوی ریشه های تاریخی"اخلاق اطلاعات" در علوم کتابداری و اطلاع رسانی
title_full_unstemmed جست و جوی ریشه های تاریخی"اخلاق اطلاعات" در علوم کتابداری و اطلاع رسانی
title_short جست و جوی ریشه های تاریخی"اخلاق اطلاعات" در علوم کتابداری و اطلاع رسانی
title_sort جست و جوی ریشه های تاریخی اخلاق اطلاعات در علوم کتابداری و اطلاع رسانی
url http://lis.aqr-libjournal.ir/article_41565_5b682cbd5994381cb38ebb12df64d54b.pdf
work_keys_str_mv AT mhdysẖqạqy jstwjwyrysẖhhạytạrykẖyạkẖlạqạṭlạʿạtdrʿlwmḵtạbdạrywạṭlạʿrsạny
AT mḥmdrḍạwṣfy jstwjwyrysẖhhạytạrykẖyạkẖlạqạṭlạʿạtdrʿlwmḵtạbdạrywạṭlạʿrsạny